Wypadnięcie pępowiny
Wypadnięcie pępowiny – rzadkie powikłanie w czasie porodu zagrażające życiu płodu. Wypadnięta pępowina jest uciskana przez płód, co powoduje zatrzymanie zaopatrzenia płodu w utlenowaną krew (po przejściu przez łożysko). W wyniku tego dochodzi do szybkiego, postępującego zagrożenia życia płodu. Występuje w 0,14–0,62% porodów[1]. Najkorzystniejsze dla płodu jest wykonanie natychmiastowego cięcia cesarskiego, przed pełnym rozwarciem szyjki macicy[2][3][4]. W celu zmniejszenia nacisku na pępowinę układa się rodzącą w pozycji z wysokim uniesieniem miednicy oraz powstrzymuje się część przodującą rękami badającego.
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Wyróżnia się wypadnięcie jawne (gdy pępowina znajduje się przed częścią przodującą płodu) i ukryte (gdy pępowina znajduje się pomiędzy częścią przodującą a miejscem jej zetknięcia z miednicą i nie jest dostępna w badaniu wewnętrznym). Jeśli sytuacja zachodzi przed pęknięciem błon płodowych, to taki stan określa się jako przodowanie pępowiny.
Czynniki ryzyka
edytujDo czynników ryzyka zalicza się:
- zaburzenia ułożenia i położenia płodu[4][5][6]
- ciążę mnogą[3][4][6][7][8]
- niską masę urodzeniową[4], poród przedwczesny[4][6]
- wielodzietność[4]
- manipulacje położnicze
- wielowodzie[9]
- wady rozwojowe lub blizny macicy
- długą i cienką pępowinę
- spontaniczne przerwanie błon płodowych[10]
Rozpoznanie
edytujWypadnięcie pępowiny podejrzewa się w każdym przypadku nieprawidłowego rytmu serca płodu występującego po przerwaniu błon płodowych. Do najczęściej obserwowanych nieprawidłowości należy bradykardia, rzadziej występują głębokie zmienne deceleracje[11]. Zarówno w przypadku pęknięcia błon płodowych, jak i przy zaburzeniach czynności serca płodu wykonuje się badanie wewnętrzne, które może pozwolić na rozpoznanie. W skrajnych przypadkach pępowina może być widoczna w sromie.
Rokowanie
edytujŚmiertelność wśród płodów w przypadku wypadnięcia pępowiny wynosi 20–25%. Rokowanie jest zależne od szybkości ustalenia rozpoznania i zakończenia porodu. Źle rokuje wcześniactwo, obecność zielonych wód płodowych, słabe tętnienie naczyń pępowinowych i zaburzenia czynności serca płodu.
Przypisy
edytuj- ↑ Brown RD., Trupin SR., Brown ML. Umbilical cord prolapse: a contemporary look. „The Journal of reproductive medicine”. 6 (36), s. 13–14, czerwiec 1991. PMID: 1865395.
- ↑ Dare FO., Owolabi AT., Fasubaa OB., Ezechi OC. Umbilical cord prolapse: a clinical study of 60 cases seen at Obafemi Awolowo University Teaching Hospital, Ile-Ife. „East African medical journal”. 5 (75), s. 308–310, maj 1998. PMID: 9747005.
- ↑ a b Critchlow CW., Leet TL., Benedetti TJ., Daling JR. Risk factors and infant outcomes associated with umbilical cord prolapse: a population-based case-control study among births in Washington State. „American journal of obstetrics and gynecology”. 2 (170), s. 613–618, luty 1994. PMID: 8116723.
- ↑ a b c d e f Ylä-Outinen A., Heinonen PK., Tuimala R. Predisposing and risk factors of umbilical cord prolapse. „Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica”. 7 (64), s. 567–570, luty 1985. PMID: 4082931.
- ↑ Uygur D., Kiş S., Tuncer R., Ozcan FS., Erkaya S. Risk factors and infant outcomes associated with umbilical cord prolapse. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 2 (78), s. 127–130, sierpień 2002. PMID: 12175713.
- ↑ a b c Koonings PP., Paul RH., Campbell K. Umbilical cord prolapse. A contemporary look. „The Journal of reproductive medicine”. 7 (35), s. 690–692, lipiec 1990. PMID: 2376856.
- ↑ Murphy DJ., MacKenzie IZ. The mortality and morbidity associated with umbilical cord prolapse. „British journal of obstetrics and gynaecology”. 10 (102), s. 826–830, październik 1995. PMID: 7547741.
- ↑ Qureshi NS., Taylor DJ., Tomlinson AJ. Umbilical cord prolapse. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 1 (86), s. 29–30, lipiec 2004. DOI: 10.1016/j.ijgo.2003.11.013. PMID: 15207667.
- ↑ Kahana B., Sheiner E., Levy A., Lazer S., Mazor M. Umbilical cord prolapse and perinatal outcomes. „International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics”. 2 (84), s. 127–132, luty 2004. DOI: 10.1016/S0020-7292(03)00333-3. PMID: 14871514.
- ↑ Dilbaz B., Ozturkoglu E., Dilbaz S., Ozturk N., Sivaslioglu AA., Haberal A. Risk factors and perinatal outcomes associated with umbilical cord prolapse. „Archives of gynecology and obstetrics”. 2 (274), s. 104–107, maj 2006. DOI: 10.1007/s00404-006-0142-2. PMID: 16538441.
- ↑ Ronald Darnley Gibbs, David N. Danforth: Danforth’s obstetrics and gynecology. Philadelphia: Lippincott Williams Wilkins, 2008, s. 414. ISBN 978-0-7817-6937-2.
Bibliografia
edytuj- Grzegorz H. Bręborowicz, Beata Banaszewska: Położnictwo i ginekologia. T. 1, Położnictwo. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 414–418. ISBN 978-83-200-3540-7 (t. 1).
