Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Wydział Socjologii UAM) – jednostka naukowo-dydaktyczna funkcjonująca w ramach szkoły dziedzinowej Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prowadzi studia na kierunkach socjologia i praca socjalna, posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego. Prowadzone na Wydziale studia pierwszego i drugiego stopnia na kierunku socjologia otrzymały w 2013 r. ocenę wyróżniającą Polskiej Komisji Akredytacyjnej oceniającej jakość kształcenia na polskich uczelniach.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
Data założenia | |
---|---|
Typ |
naukowo-badawczy |
Państwo | |
Województwo | |
Adres |
60-568 Poznań |
Dziekan |
dr hab. Aldona Żurek |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°24′52″N 16°53′01″E/52,414444 16,883611 | |
Strona internetowa |
Studia
edytujWydział prowadzi studia na kierunkach socjologia (pierwszego i drugiego stopnia w trybie stacjonarnym) oraz praca socjalna (pierwszego i drugiego stopnia w trybie stacjonarnym). Studia pierwszego stopnia kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, natomiast drugiego stopnia – tytułu magistra. Istnieje możliwość kontynuowania studiów na trzecim stopniu, w ramach Szkoły Doktorskiej Szkoły Nauk Społecznych UAM. Po ukończeniu studiów doktoranckich i obronie pracy doktorskiej przyznawany jest stopień naukowy doktora nauk społecznych w zakresie socjologii.
Od roku akademickiego 2016/2017 na Wydziale Socjologii obowiązuje nowy program, którego podstawą są zajęcia prowadzone w ramach modułów specjalizacyjnych. Na studiach pierwszego stopnia obowiązujące moduły to: Badania rynkowe – marketing – zachowania konsumenckie, Kultura i media, Socjologia stosowana w sferze publicznej. Moduły na studiach drugiego stopnia to: Innowacje społeczne, Relacje w organizacjach, Zarządzanie lokalne.
W 2013 r. Polska Komisja Akredytacyjna przyznała prowadzonym w Wydziale Socjologii UAM studiom socjologicznym pierwszego i drugiego stopnia ocenę wyróżniającą. Według danych dostępnych na stronie internetowej PKA jest to jedyna w Polsce taka ocena przyznana kierunkowi socjologia nauczanemu na obu stopniach kształcenia[1].
W rankingu "Perspektyw" studia socjologiczne prowadzone na Wydziale Socjologii UAM znalazły się w 2020 r. na trzecim miejscu wśród wszystkich jednostek akademickich nauczających w Polsce socjologii[2].
Przy Wydziale funkcjonuje Koło Naukowe Studentów Socjologii UAM oraz Koło Naukowe Studentów Pracy Socjalnej UAM[3].
Historia
edytujRys ogólny
edytujHistoria poznańskiej socjologii sięga 1920, gdy w ramach Uniwersytetu Poznańskiego powołana została Katedra Socjologii i Filozofii Kultury. Jej kierownikiem został prof. Florian Znaniecki, jeden z głównych przedstawicieli socjologii humanistycznej, współautor (wspólnie z Williamem Thomasem) książki "Chłop polski w Europie i Ameryce", późniejszy przewodniczący Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego. Znaniecki uczynił z Poznania centrum polskiej socjologii.
W 1920 roku utworzone zostało Seminarium Socjologiczne, dzięki któremu studenci poznańskiego uniwersytetu mogli uczyć się socjologii w ramach kierunku "Nauki Filozoficzne i Pedagogiczne"[4]. Od 1927 w ramach Wydziału Humanistycznego socjologia została wyodrębniona jako osobny kierunek studiów. Były to pierwsze studia socjologiczne w Polsce (drugie założono w Warszawie w 1934).
W 1925 dzięki staraniom Znanieckiego do najstarszego polskiego czasopisma prawniczego dodano dział socjologiczny, tworząc "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny". W 1930 założył pierwsze poświęcone całkowicie socjologii polskie czasopismo naukowe (Przegląd Socjologiczny). Posiadając liczne kontakty międzynarodowe, Znaniecki aktywizował wymianę myśli z socjologią zachodnią, głównie amerykańską i brytyjską[4]. W kwietniu 1930 zorganizował w Poznaniu pierwszy Zjazd Socjologów Polskich[4], inicjując aktywność zjazdową polskich socjologów, trwającą do dziś. W 1921 roku założył w Poznaniu Instytut Socjologiczny, organizację pozarządową zajmującą się rozwojem socjologii, która w 1927 została przekształcona w ogólnokrajowy Polski Instytut Socjologiczny[4].
Odbudowy poznańskiej socjologii po II wojnie światowej podjął się uczeń Znanieckiego, Tadeusz Szczurkiewicz. Uwarunkowania polityczne[5] sprawiły, że w 1952[6] zaprzestano nauczania na kierunku socjologia. Sytuacja poprawiła się w 1957, jednak studia socjologiczne zostały reaktywowane jako odrębny kierunek dopiero w 1968. W 1992 w Instytucie Socjologii UAM, obok dotychczasowych studiów socjologicznych, uruchomione zostały studia na kierunku praca socjalna. Od 2007, zgodnie z zaleceniami procesu bolońskiego, studia w zakresie socjologii i pracy socjalnej prowadzone są w systemie dwustopniowym[7].
W 1998 Instytut Socjologii uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych (obecnie – nauk społecznych) w zakresie socjologii, a w 2012 – stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk społecznych w zakresie socjologii.
Zmiany instytucjonalne
edytujDziałalność naukowa i dydaktyczna poznańskich socjologów przyjmowała w ciągu lat następujące formy instytucjonalne:
1. Katedra Socjologii i Filozofii Kultury (1920-1939)[4]
2. Katedra Socjologii (1945-1952)[6]
3. Katedra Historii Myśli Społecznej (1952-1957)[6]
4. Katedra Socjologii (1957-1969)[6]
5. Instytut Socjologii (1969-2019)[6]
6. Wydział Socjologii (2019-dziś)[8]
Poznańska socjologia funkcjonowała na uniwersytecie w ramach następujących wyższych rangą jednostek administracyjnych:
1. Wydział Filozoficzny (1919-1925)[9]
2. Wydział Humanistyczny (1925-1951)[9]
3. Wydział Filozoficzno-Historyczny (1951-1975)[9]
4. Wydział Nauk Społecznych (1975-2019)[9]
5. Szkoła Nauk Społecznych (2019-dziś)[8]
Poznańska szkoła socjologiczna
edytujFlorian Znaniecki założył w Poznaniu szkołę naukową[10], działającą w ramach metodologii socjologii humanistycznej. Przyjmując główne założenia metodologiczne swojego patrona, poznańscy badacze zajmowali się na analizą sposobów postrzegania i przeżywania świata przez jednostkę ludzką. Unikali przy tym dyskusji natury teoretycznej, skupiając się na empirycznym poznawaniu rzeczywistości społecznej[11]. Utrzymywali liczne kontakty międzynarodowe[12]. Rozwój poznańskiej szkoły socjologicznej przerwał wybuch II wojny światowej. Do najbardziej znanych przedstawicieli tej szkoły zaliczyć należy: Tadeusza Szczurkiewicza, Józefa Chałasińskiego, Franciszka Mirka, Wiesława Kryńskiego, Władysława Okińskiego, Teodora Abla oraz Jana Szczepańskiego[10]. Z poznańską szkołą socjologiczną stale współpracowali m.in.: Czesław Znamierowski, Jan Stanisław Bystroń, Ludwika Dobrzyńska-Rybicka, Kazimierz Tymieniecki[10], Michał Sobeski, Ludwik Jaxa-Bykowski i Stefan Błachowski[4].
Poczet kierowników, dyrektorów i dziekanów
edytujKierownicy Katedry
edytuj- prof. dr Florian Znaniecki (1920-1939)[13]
- prof. dr hab. Tadeusz Szczurkiewicz (1945-1957)[13]
- prof. dr hab. Stanisław Kowalski (1957-1961)[13]
- prof. dr hab. Władysław Markiewicz (1962-1969)[13]
Dyrektorzy Instytutu
edytuj- prof. dr hab. Władysław Markiewicz (1969-1972)[14]
- prof. dr hab. Andrzej Kwilecki (1972-1981)[14]
- prof. dr hab. Zygmunt Dulczewski (1981-1984)[14]
- prof. dr hab. Marek Ziółkowski (1984-1993)[14]
- dr hab. Jan Włodarek (1993-2005)[14]
- dr hab. Krzysztof Podemski (2005-2008)[14]
- prof. dr hab. Rafał Drozdowski (2008-2016)[14]
- dr hab. Aldona Żurek (2016-2019)[14]
Dziekani Wydziału
edytuj- dr hab. Aldona Żurek (2019-dziś)[15]
Władze Wydziału
edytujW kadencji 2024–2028[16]:
Stanowisko | Imię i nazwisko |
---|---|
Dziekan | dr hab. Aldona Żurek |
Prodziekan ds. kształcenia | dr hab. Agnieszka Jeran |
Prodziekan ds. nauki | dr hab. Ryszard Necel |
Prodziekan ds. współpracy i rozwoju | dr Łukasz Rogowski |
Struktura organizacyjna
edytujW skład kadry naukowo-dydaktycznej wchodzi 21 samodzielnych pracowników naukowych, 25 adiunktów ze stopniem doktora oraz 1 starszy wykładowca.
Od 1 stycznia 2020, Wydział Socjologii UAM składa się z 5 zakładów oraz 1 pracowni:[17]
Jednostka | Kierownik |
---|---|
Zakład Studiów nad Dynamiką Społeczną | dr hab. Piotr Matczak[18] |
Zakład Socjologii Cywilizacji | dr hab. Witold Wrzesień[19] |
Zakład Teorii i Badań Praktyk Społecznych | prof. dr hab. Marek Krajewski[20] |
Zakład Badań Problemów Społecznych i Pracy Socjalnej | dr hab. Monika Oliwa-Ciesielska[21] |
Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych | dr hab. Honorata Jakubowska[22] |
Pracownia Zmiany Społecznej | dr hab. Ryszard Cichocki[23] |
Działalność naukowa
edytujGłówne kierunki badań naukowych prowadzonych na Wydziale to: socjologia kultury, badania dynamiki społecznej, socjologia codzienności, badania jakości życia, przemiany współczesnego życia rodzinnego, współczesne nurty pracy socjalnej, socjologia miasta, socjologia wizualna, socjologia młodzieży, socjologia religii, socjologia przedmiotów.
Z Wydziałem ściśle współpracują Poznański Oddział Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Fundacja Naukowa im. Floriana Znanieckiego. Przy Wydziale wydawane jest czasopismo „Roczniki Socjologii Rodziny”.
Pracownicy i doktoranci Wydziału systematycznie uzyskują nagrody za działalność naukową (m.in. Nagroda Prezesa Rady Ministrów, stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, stypendium Fundacji Rodziny Kulczyków, stypendium Fundacji UAM).
Przypisy
edytuj- ↑ Studia na kierunku socjologia ocenione przez Polską Komisję Akredytacyjną. [dostęp 2013-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Ranking Szkół Wyższych Perspektywy 2020 [online], ranking.perspektywy.pl [dostęp 2020-09-09] .
- ↑ Super User , Koła naukowe [online], socjologia.amu.edu.pl [dostęp 2020-09-08] (pol.).
- ↑ a b c d e f Zygmunt Dulczewski , Florian Znaniecki: życie i dzieło, Wydawnictwo Poznańskie, 1984, s. 211, ISBN 83-210-0482-2 .
- ↑ Joanna Bielecka-Prus , Społeczne role socjologów w PRL, „Przegląd Socjologiczny”, 58 (2), 2009, s. 71-103, ISSN 2450-9351 .
- ↑ a b c d e Zbigniew Tyszka , Socjologia poznańska po Znanieckim, [w:] Andrzej Kwilecki (red.), Florian Znaniecki i jego rola w socjologii, 1975, s. 169-177 .
- ↑ Kalendarium poznańskiej socjologii. [dostęp 2012-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ a b Regulamin Organizacyjny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, „Życie Uniwersyteckie”, październik 2019, s. 7, ISSN 1231-8825 .
- ↑ a b c d Marek Nowak , Wczoraj, dziś i jutro polskiej socjologii, „Ruch prawniczy, socjologiczny i ekonomiczny”, LXXII (3), 2010, s. 123-145, ISSN 0035-9629 .
- ↑ a b c Jacek Kubera , Not only "The Polish Peasant". Znaniecki's Poznań School of Sociology as a sociological and research issue, „Przegląd Socjologiczny”, 68 (4), 2019, s. 125-148, ISSN 2450-9351 .
- ↑ Franciszek Mirek , Elementy społeczne parafji rzymsko-katolickiej. Wstęp do socjologii parafji, Poznań: Fiszer i Majewski, 1928 .
- ↑ Andrzej Kwilecki , Janusz Ziółkowski , Socjologia w Poznaniu w latach 1920–1980, Andrzej Kwilecki (red.), [w:] 60 lat socjologii poznańskiej, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1981, s. 7-54 .
- ↑ a b c d Janusz Ziółkowski , Pięćdziesiąt lat socjologii w Poznaniu, „Studia Socjologiczne”, 2 (37), 1970, s. 5-27 .
- ↑ a b c d e f g h Nauki humanistyczne i społeczne wobec problemów współczesnego świata. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2015, s. 581-594. ISBN 978-83-64902-06-2.
- ↑ Prof. Aldona Żurek. Konfrontując się z teraźniejszością [online], Życie Uniwersyteckie [dostęp 2020-09-08] (pol.).
- ↑ WS UAM – Władze. [dostęp 2024-10-07].
- ↑ Zarządzenie nr 394/2019/2020 Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 17 grudnia 2019 roku w sprawie zmian organizacyjnych na Wydziale Socjologii. [dostęp 2020-04-13].
- ↑ Zakład Studiów nad Dynamiką Społeczną UAM. [dostęp 2020-08-04].
- ↑ Zakład Socjologii Cywilizacji UAM. [dostęp 2024-01-19].
- ↑ Zakład Teorii i Badań Praktyk Społecznych UAM. [dostęp 2020-08-04].
- ↑ Zakład Badań Problemów Społecznych i Pracy Socjalnej UAM. [dostęp 2024-01-19].
- ↑ Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych UAM. [dostęp 2020-08-04].
- ↑ Pracownia Zmiany Społecznej UAM. [dostęp 2020-08-04].
Linki zewnętrzne
edytuj- Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).