Wycinkowate

rodzina motyli

Wycinkowate (Drepanidae) – rodzina motyli z nadrodziny Drepanoidea(inne języki) (wraz z rodziną Epicopeiidae(inne języki)[2]), obejmuje 741 gatunków ujętych w 115 rodzajach; w Polsce występuje 16 gatunków[3].

Wycinkowate
Drepanidae[1]
Boisduval(inne języki) 1828
Fotografia barwna, motyl na liściu
Drepana falcataria (Drepaninae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

sześcionogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

motyle

Nadrodzina

Drepanoidea(inne języki)

Rodzina

wycinkowate

Występowanie

edytuj

Przedstawiciele podrodziny Drepaninae występują na całym świecie, zwłaszcza w Azji południowo-wschodniej i Nowej Gwinei, a także w Australii (4 gatunki)[4]. Falicowate występują głównie w krainie palearktycznej i orientalnej, nie stwierdzono ich w Australii (stan na 1990 rok)[4]. Cycliidinae również nie występują w Australii (stan na 1990 rok)[4].

Morfologia

edytuj

Stadia preimaginalne

edytuj

Jaja okrągłe lub owalne, spłaszczone, otoczone chorionem[5]. Gąsienice w ostatnich stadiach mają głowy hipognatyczne z małym nadustkiem[5]. Poczwarki słabo zesklerotyzowane, cylindryczne, znacząco zwężające się ku końcowi[5].

Motyle małe lub średniej wielkości, o rozpiętości skrzydeł od 18 do 60 mm[4]. Głowa krótka, zazwyczaj pozbawiona przyoczek[4] i narządów Jordana(inne języki)[4]. Ssawka jest dobrze rozwinięta lub mała, bądź nie występuje[4]. Głaszczki szczękowe jeśli występują są małe, jednosegmentowe[4]. Tułów często wąski, czasem szeroki, pokryty gęstymi, czasem wełnistymi łuskami[4]. Przednie skrzydła zazwyczaj trójkątne, zakończone sierpowato[4], często pozbawione retinaculum[4]. Tylne skrzydła niemal tak szerokie jak przednie, z pojedynczym wędzidełkiem[4].

Tryb życia

edytuj

Larwy z podrodziny Drepaninae żerują na liściach, podczas odpoczynku unoszą tylną część ciała[5]. Gąsienice falicowatych żyją w luźno zwiniętych liściach[5].

Systematyka

edytuj

Rodzina obejmuje 741 gatunków ujętych w 115 rodzajach (zob. listę rodzajów wycinkowatych(inne języki); stan na 2021 rok)[6], najliczniejsze rodzaje to Oreta(inne języki) (59 gatunków), Tridrepana(inne języki) (43 gatunki) i Ditrigona(inne języki) (40 gatunków). Zazwyczaj rodzina jest dzielona na trzy podrodziny, które przez niektórych autorów były traktowane jako osobne rodziny[4]:

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Drepanidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Lepidopteran - Taxonomic features and classification, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-01-31] (ang.).
  3. Wycinkowate, falicowate [online], www.medianauka.pl [dostęp 2022-12-25] (pol.).
  4. a b c d e f g h i j k l m I.F.B. Common, Moths of Australia, Leiden: Brill, 1990, s. 378, ISBN 90-04-09227-7, OCLC 20691545 [dostęp 2022-12-25].
  5. a b c d e I.F.B. Common, Moths of Australia, Leiden: Brill, 1990, s. 380, ISBN 90-04-09227-7, OCLC 20691545 [dostęp 2022-12-25].
  6. Drepanidae. Catalogue of Life Checklist in COL [online] [dostęp 2022-12-25] (ang.).