Wycinkowate
Wycinkowate (Drepanidae) – rodzina motyli z nadrodziny Drepanoidea (wraz z rodziną Epicopeiidae[2]), obejmuje 741 gatunków ujętych w 115 rodzajach; w Polsce występuje 16 gatunków[3].
Drepanidae[1] | |
Boisduval 1828 | |
Drepana falcataria (Drepaninae) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Rząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina |
wycinkowate |
Występowanie
edytujPrzedstawiciele podrodziny Drepaninae występują na całym świecie, zwłaszcza w Azji południowo-wschodniej i Nowej Gwinei, a także w Australii (4 gatunki)[4]. Falicowate występują głównie w krainie palearktycznej i orientalnej, nie stwierdzono ich w Australii (stan na 1990 rok)[4]. Cycliidinae również nie występują w Australii (stan na 1990 rok)[4].
Morfologia
edytujStadia preimaginalne
edytujJaja okrągłe lub owalne, spłaszczone, otoczone chorionem[5]. Gąsienice w ostatnich stadiach mają głowy hipognatyczne z małym nadustkiem[5]. Poczwarki słabo zesklerotyzowane, cylindryczne, znacząco zwężające się ku końcowi[5].
Imago
edytujMotyle małe lub średniej wielkości, o rozpiętości skrzydeł od 18 do 60 mm[4]. Głowa krótka, zazwyczaj pozbawiona przyoczek[4] i narządów Jordana[4]. Ssawka jest dobrze rozwinięta lub mała, bądź nie występuje[4]. Głaszczki szczękowe jeśli występują są małe, jednosegmentowe[4]. Tułów często wąski, czasem szeroki, pokryty gęstymi, czasem wełnistymi łuskami[4]. Przednie skrzydła zazwyczaj trójkątne, zakończone sierpowato[4], często pozbawione retinaculum[4]. Tylne skrzydła niemal tak szerokie jak przednie, z pojedynczym wędzidełkiem[4].
Tryb życia
edytujLarwy z podrodziny Drepaninae żerują na liściach, podczas odpoczynku unoszą tylną część ciała[5]. Gąsienice falicowatych żyją w luźno zwiniętych liściach[5].
Systematyka
edytujRodzina obejmuje 741 gatunków ujętych w 115 rodzajach (zob. listę rodzajów wycinkowatych ; stan na 2021 rok)[6], najliczniejsze rodzaje to Oreta (59 gatunków), Tridrepana (43 gatunki) i Ditrigona (40 gatunków). Zazwyczaj rodzina jest dzielona na trzy podrodziny, które przez niektórych autorów były traktowane jako osobne rodziny[4]:
- Drepaninae
- Thyatirinae – falicowate
- Cyclidiinae
Galeria
edytuj-
Gąsienica Oreta rosea (Drepaninae)
-
Gąsienica Drepana falcataria (Drepaninae)
-
Gąsienica plamówki malinówki (falicowate)
-
Tridrepana unispina (Drepaninae)
-
Ditrigona triangularia (Drepaninae)
-
Cyclidia dictyaria (Cyclidiinae)
-
Mimozethes lilacinaria (Cyclidiinae)
-
Plamówka malinówka (falicowate)
-
Habrosyne indica formosana (falicowate)
-
Tethea or (falicowate)
Przypisy
edytuj- ↑ Drepanidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Lepidopteran - Taxonomic features and classification, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-01-31] (ang.).
- ↑ Wycinkowate, falicowate [online], www.medianauka.pl [dostęp 2022-12-25] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m I.F.B. Common , Moths of Australia, Leiden: Brill, 1990, s. 378, ISBN 90-04-09227-7, OCLC 20691545 [dostęp 2022-12-25] .
- ↑ a b c d e I.F.B. Common , Moths of Australia, Leiden: Brill, 1990, s. 380, ISBN 90-04-09227-7, OCLC 20691545 [dostęp 2022-12-25] .
- ↑ Drepanidae. Catalogue of Life Checklist in COL [online] [dostęp 2022-12-25] (ang.).