Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku – dwunaste wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano ponownie Andrew Jacksona, a wiceprezydentem został Martin Van Buren.

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1833 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

2 – 21 listopada 1832 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
poprzednie:
1828
następne:
1836
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1832 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Kampania wyborcza

edytuj

Wybory prezydenckie w 1832 roku były pierwszymi wyborami, gdzie pojawiła się trzecia siła polityczna – Partia Antymasońska[1]. Były także pierwszymi wyborami, w których kandydaci każdej partii zostali wysunięci na konwencjach[2]. Kluczowe znaczenie w trakcie kampanii wyborczej miała sprawa Banku Stanów Zjednoczonych[1]. Stronnictwo prezydenta Jacksona było mocno przeciwne tej instytucji i usiłowało ją zlikwidować, nie czekając do 1836 roku, kiedy to miała wygasnąć jego licencja[1]. Aby do tego doprowadzić Jackson wycofał depozyty i umieścił je w bankach stanowych[3]. Decyzja ta miała istotne znaczenie przy nominacji Partii Demokratycznej[3]. Jej kandydatem na wiceprezydenta został Martin Van Buren[2]. Kwestia Banku Centralnego była także istotna dla Henry’ego Claya, który zamierzał kandydować przeciwko Jacksonowi jako kandydat Narodowej Partii Republikańskiej[4]. Nominację wiceprezydencką z jej ramienia otrzymał John Sergeant[2]. Partia Antymasońska, która powstała w 1826 roku, jako opozycja wobec Jacksona, zorganizowała jesienią 1831 roku konwencję w Baltimore, argumentując że są jedyną partią reprezentującą interesy ludu (uważała większość klasy politycznej za masonów, w tym prezydenta i Claya)[5]. Ich kandydatem na prezydenta został William Wirt[6].

Kandydaci

edytuj

Partia Demokratyczna

edytuj

Narodowi Republikanie

edytuj

Partia Antymasońska

edytuj

Partia Niezależnych

edytuj

Wyniki głosowania

edytuj

Głosowanie powszechne odbyło się w dniach 2 – 21 listopada 1832 i wzięło w nim udział niecałe 1,3 mln osób[7]. Frekwencja wyniosła 55,4%[8]. Jackson uzyskał 54,2% poparcia wobec 37,4% dla Claya i 7,8% dla Wirta[7]. Ponadto nieco ponad 7000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[7]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 13 lutego 1833[9]) Jackson uzyskał 219 głosów, przy wymaganej większości 144 głosów[10]. Na Henry’ego Claya oddano 49 głosów, na Johna Floyda – 11, a na Williama Wirta – 7[10]. Wiceprezydentem został Martin Van Buren, otrzymując 189 głosów, wobec 49 dla Johna Sergeanta[10]. Dalsze miejsca zajęli: William Wilkens (30 głosów), Henry Lee (11 głosów) i Amos Ellmaker (7 głosów)[10]. Dwa głosy elektorskie ze stanu Maryland nie zostały wzięte pod uwagę[10].

Kandydat na prezydenta Partia Głosowanie powszechne Kolegium Elektorów
Głosy Procent
Andrew Jackson Partia Demokratyczna 701 780 54,2% 219
Henry Clay Narodowi Republikanie 484 205 37,4% 49
John Floyd Partia Niezależnych b.d. b.d. 11
William Wirt Partia Antymasońska 100 715 7,8% 7
Łącznie 286
Kandydat na wiceprezydenta Partia Kolegium Elektorów
Martin Van Buren Partia Demokratyczna 189
John Sergeant Narodowi Republikanie 49
William Wilkens Partia Demokratyczna 30
Henry Lee Partia Niezależnych 11
Amos Ellmaker Partia Antymasońska 7
Łącznie 286

Przypisy

edytuj
  1. a b c Bartnicki 1995 ↓, s. 162.
  2. a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 181.
  3. a b Bartnicki 1995 ↓, s. 163.
  4. Bartnicki 1995 ↓, s. 161.
  5. Jones 2016 ↓, s. 171.
  6. Jones 2016 ↓, s. 172.
  7. a b c US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  8. Election of 1832. CountingTheVotes. [dostęp 2017-05-19]. (ang.).
  9. Presidential Election of 1832. Biblioteka Kongresu. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  10. a b c d e Electoral College Box – 1832. NARA. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).

Bibliografia

edytuj