Wybory parlamentarne w Chorwacji w 2016 roku

Wybory parlamentarne w Chorwacji w 2016 roku odbyły się 11 września 2016. Głosowanie przeprowadzono w godzinach od 7 do 19. Były to wybory przedterminowe, w których wybrano 151 posłów do Zgromadzenia Chorwackiego (parlamentu Chorwacji) IX kadencji[1]. Frekwencja wyborcza wyniosła 54,4%. Wybory zakończyły się zwycięstwem centroprawicowej HDZ, a ich następstwem stało się powołanie rządu Andreja Plenkovicia.

Podział na okręgi wyborcze: niebieskie – wygrana HDZ, czerwone – wygrana koalicji Koalicji Narodowej (skupionej wokół SDP)

Kontekst rozpisania wyborów

edytuj

Po poprzednich wyborach z 8 listopada 2015 zwycięska Chorwacka Wspólnota Demokratyczna (HDZ) i nowe ugrupowanie Most porozumiały się w sprawie koalicji. W styczniu 2016 utworzyły wspólny rząd, na czele którego stanął bezpartyjny menedżer Tihomir Orešković[2]. W czerwcu 2016 doszło do kryzysu gabinetowego po ujawnieniu kontaktów żony wicepremiera Tomislava Kamararki (HDZ) z lobbystami węgierskiego koncernu paliwowego MOL, z którym Chorwacja prowadziła wówczas spór prawny[3]. 16 czerwca Zgromadzenie Chorwackie uchwaliło wotum nieufności: za głosowało 125 członków parlamentu, przeciwko było 15, a 2 posłów wstrzymało się od głosu[4]. Wniosek o wotum nieufności złożyła współtworząca koalicję rządową centroprawicowa partia Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, licząc na utworzenie nowego rządu z własnym premierem[4]. 20 czerwca parlament zdecydował jednak o samorozwiązaniu i przeprowadzeniu wcześniejszych wyborów[5]. 16 lipca prezydent Kolinda Grabar-Kitarović rozpisała przedterminowe wybory na 11 września[3].

Spośród dwóch największych chorwackich ugrupowań HDZ (z nowym liderem Andrejem Plenkoviciem) nie zdecydowała się na formalne zawiązanie ogólnokrajowej koalicji jak w poprzedniej kampanii. Utrzymała formalną współpracę jedynie z Chorwacką Partią Demokratyczno-Chrześcijańską i Chorwacką Partią Socjalliberalną[6]. Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji współtworzyła tym razem Koalicję Narodową. Dołączyli do niej jej tradycyjni partnerzy od czasu Koalicji Kukuriku (HNS-LD i HSU), a dodatkowo współpracująca poprzednio z HDZ Chorwacka Partia Chłopska[7][8].

System wyborczy

edytuj

Ordynacja wyborcza przewidywała wybór 151 posłów do Zgromadzenia Chorwackiego w 12 okręgach:

  • 140 posłów w 10 okręgach 14-mandatowych przy podziale mandatów metodą D’Hondta pomiędzy listy, które w danym okręgu przekroczyły wynoszący 5% próg wyborczy;
  • 3 posłów w okręgu dla obywateli Chorwacji zamieszkałych poza granicami kraju;
  • 8 posłów w ogólnokrajowym okręgu dla mniejszości narodowych[9] (3 posłów w podokręgu dla mniejszości serbskiej, 5 posłów w 5 podokręgach dla pozostałych mniejszości).

Wyniki wyborów

edytuj
Lista wyborcza Głosy[10] % Miejsca
Chorwacka Wspólnota Demokratyczna i koalicjanci 682 687[11] 36,3 61[12]
Koalicja Narodowa 636 602 33,8 54
Most Niezależnych List 186 626 9,9 13
Żywy Mur i koalicjanci 117 208 6,2 8
IDS i koalicjanci 43 180 2,3 3
Milan Bandić 365 i koalicjanci 76 054 4,0 2
Chorwacki Demokratyczny Sojusz Slawonii i Baranji i HKS 23 573 1,3 1
Pametno, Za Grad 38 812 2,1
HSP AS i koalicjanci 11 100 0,6
Pozostali 66 475 3,5
Niezależna Demokratyczna Partia Serbska (SDSS) 3
Pozostałe mniejszości narodowe 5
Neovisna lista – Željko Glasnović[13] 1
Razem 1 919 188[14] 100 151

Przypisy

edytuj
  1. Prijevremeni parlamentarni izbori: birališta otvorena od 7 do 19 sati. hrt.hr, 11 września 2016. [dostęp 2016-09-11]. (chorw.).
  2. HRVATSKA DOBILA NOVU VLADU! Sa 83 glasa podrške zastupnika Tihomir Orešković postao novi premijer!. jutarnji.hr, 22 stycznia 2016. [dostęp 2016-10-18]. (chorw.).
  3. a b Chorwacja: Wybory parlamentarne 11 września. gazetaprawna.pl, 16 lipca 2016. [dostęp 2016-07-22].
  4. a b Croatia government falls as PM loses no-confidence vote. aljazeera.com, 17 czerwca 2016. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
  5. Igor Ilic: Croatian parliament votes for snap election. reuters.com, 21 czerwca 2016. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
  6. S KIM ĆE HDZ NA IZBORE? Ne žele klasičnu koaliciju, mogućim partnerima nude mjesto na listi. utarnji.hr, 25 lipca 2016. [dostęp 2017-03-11]. (chorw.).
  7. Narodna koalicija potpisala Sporazum o zajedničkom izlasku na izbore. sdp.hr. [dostęp 2016-09-11]. (chorw.).
  8. SDP ODLUČIO S KIM ĆE SVE U KOALICIJU 'Ovo je najšira koalicija u hrv. političkoj povijesti'. jutarnji.hr, 9 lipca 2016. [dostęp 2017-03-11]. (chorw.).
  9. CROATIA: Hrvatski Sabor (Croatian Parliament). ipu.org. [dostęp 2016-08-05]. (ang.).
  10. Potpuni rezultati izbora. izbori.hr. [dostęp 2017-03-11]. (chorw.).
  11. Dodatkowo 13 117 głosy (62,7%) w okręgu dla diaspory.
  12. W tym 2 mandaty w okręgu dla diaspory.
  13. Mandat w okręgu dla diaspory.
  14. Bez uwzględnienia głosów oddanych w okręgu dla diaspory.