Wyżyna Lessowa
Wyżyna Lessowa (chiń. 黄土高原, pinyin Huángtǔ Gāoyuán) – wyżyna we wschodnich Chinach, w środkowym biegu rzeki Huang He, w zakolu której przechodzi w pustynną wyżynę Ordos.
Obejmuje on prawie całe prowincje Shaanxi i Shanxi i rozciąga się na części Gansu, Ningxia i Mongolii Wewnętrznej. To największy na świecie obszar akumulacji lessu (ok. 430 tys. km²)[1]. Średnie wysokości między 1000 m n.p.m. a 2500 m n.p.m.
Wyżynę pokrywa gruba, sięgająca 300 m pokrywa lessu nawianego w plejstocenie z pustyni wewnętrznych Azji Środkowej, w tym z Pustyni Gobi. Rozcięta jest głębokimi wąwozami rzeki Huang He i jej dopływów. Wznoszące się ponad pokrywę lessową stare pasma górskie przekraczają miejscami wysokość 3000 m. Dominują gleby brunatne i kasztanowe, rozwinięte na lessach[2]. Na wyżynie uprawia się pszenicę, proso, bawełnę i kukurydzę. Jest to także obszar bogaty w surowce mineralne, przede wszystkim węgiel kamienny (Zagłębie Datong), rudy miedzi i ropę naftową.
Na Wyżynie Lessowej las zachował się tylko sporadycznie – bądź w dolinach rzek, bądź rezerwatach[3]. Wyniszczenie lasów przyczyniło się do znacznego przyspieszenia erozji gleb i zwiększyło niebezpieczeństwo powodzi[4].
Dla Wyżyny Lessowej charakterystyczne są unikalne jaskinie mieszkalne, wydrążone w zboczach głębokich jarów i wąwozów lessowych[5]. Największe miasta na wyżynie to: Taiyuan, Datong i Pingliang.
Przypisy
edytuj- ↑ Maryański i Halimarski 1980 ↓, s. 64.
- ↑ Maryański i Halimarski 1980 ↓, s. 78.
- ↑ Maryański i Halimarski 1980 ↓, s. 83.
- ↑ Maryański i Halimarski 1980 ↓, s. 85.
- ↑ Maryański i Halimarski 1980 ↓, s. 121.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980. ISBN 83-01-00952-7.