Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych

Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego (WSOWPanc) – uczelnia wojskowa Sił Zbrojnych PRL i III RP funkcjonująca w latach 1967–1993 w Poznaniu.

Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego

Odznaka absolwencka (do 1990 r.)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1967
Rozformowanie	1993
Patron	Stefan Czarniecki
Dowódcy
Pierwszy	płk Henryk Kudła
Ostatni	gen. bryg. Zdzisław Głuszczyk
Organizacja
Dyslokacja	Poznań
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne

Medal pamiątkowy

awers

rewers

Historia

Szkoła została utworzona we wrześniu 1967 na bazie Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu. Podstawowym zadaniem szkoły było kształcenie oficerów – dowódców wojsk pancernych na poziomie studiów inżynierskich. Podchorążowie kończyli kurs samochodowy i uzyskiwali prawo jazdy kategorii „B”. Otrzymywali też „czołgowe prawo jazdy”. Okres studiów trwał 4 lata. W 1970 w szkole rozpoczęto kształcenie oficerów politycznych przygotowywanych na poziomie studiów licencjackich w zakresie nauk społeczno-politycznych. W 1973 w ramach uczelni powstała Szkoła Oficerów Rezerwy, która prowadziła szkolenie podchorążych – absolwentów wyższych uczelni cywilnych. Szkolenie to trwało 6 miesięcy.

Początkowo zasadniczą rolę w nauczaniu spełniały tzw. cykle przedmiotowe, skupiające wykładowców poszczególnych przedmiotów. W 1980 zastąpiły je samodzielne katedry i zakłady. W proces kształcenia podchorążych w dużym stopniu zaangażowana była kadra poznańskich uczelni wyższych, a zwłaszcza Politechniki Poznańskiej i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Rezultatem tej współpracy były realizowane wspólnie z tymi uczelniami równoległe studia magisterskie dla najlepszych podchorążych.

Szkołę rozwiązano we wrześniu 1993 w ramach programu restrukturyzacji wyższego szkolnictwa wojskowego. W jej miejsce powstało Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych przygotowujące chorążych i podoficerów dla wojsk pancernych i zmechanizowanych. Kształcenie oficerów-dowódców wojsk pancernych przejęła Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Zmechanizowanych we Wrocławiu.

W 1994 w wyniku połączenia Wyższej Szkoły Oficerskiej Służb Kwatermistrzowskich i Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych powstała Wyższa Szkoła Oficerska im. Stefana Czarnieckiego, która przejęła kształcenie oficerów wojsk pancernych od Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych.

Rodowód uczelni

• Oficerska Szkoła Czołgów (1944–1945)
• Oficerska Szkoła Broni Pancernej (1945–1947)
• Oficerska Szkoła Broni Pancernej i Wojsk Samochodowych (1947–1948)
• Oficerska Szkoła Broni Pancernej (1948–1951)
• Oficerska Szkoła Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych (1951–1957)
• Oficerska Szkoła Wojsk Pancernych (1957–1967)

Baza szkoleniowa i kierunki kształcenia

Uczelnia rozlokowana w zwartym kompleksie koszarowym na poznańskim osiedlu Golęcin dysponowała bogatą bazą dydaktyczną, na którą składały się: sale audytoryjne, sale wykładowe, sala dowodzenia, gabinety taktyki, rozpoznania, szkolenia ogniowego, terenoznawstwa, łączności, szkolenia saperskiego, szkolenia chemicznego, budowy pojazdów samochodowych, transporterów opancerzonych i czołgów, nauki języków obcych. Na terenie szkoły były również strzelnice: sportowa, pistoletowa, szkolno-bojowa i dla wozów bojowych. Obiekty sportowe stanowiły: sala gimnastyczna, boiska sportowe, tor przeszkód, basen kryty. W pobliżu szkoły znajdował się poligon przykoszarowy „Biały lasek” z pasem taktycznym. Szkoła korzystała też z ośrodka szkolenia poligonowego w Biedrusku, gdzie znajdowały się pasy taktyczne i strzelnice szkolno-bojowe. Na wyposażeniu szkoły znajdowało się kilkadziesiąt czołgów, bojowych wozów piechoty i transporterów opancerzonych, co w pełni zabezpieczało praktyczne szkolenie podchorążych.

Program kształcenia obejmował następujące działy:

• dział ogólnokształcący i ogólnotechniczny: matematyka, fizyka, chemia, mechanika, język rosyjski, język niemiecki, język angielski
• dział społeczno-polityczny: wiadomości o Polsce współczesnej, filozofia, ekonomia polityczna, historia Polski, historia wojskowości, pedagogika wojskowa, psychologia wojskowa, socjologia wojska, geografia wojenna
• dział ogólnowojskowy: regulaminy, musztra, wychowanie fizyczne, szkolenie gospodarcze, szkolenie medyczno-sanitarne
• dział specjalno-wojskowy: taktyka ogólna i rodzajów wojsk, artyleria, łączność, inżynieria wojskowa, obrona przed bronią masowego rażenia, topografia wojskowa, teoria i praktyka strzelań, budowa i eksploatacja wozów bojowych, prowadzenie pojazdów mechanicznych.

Podchorążowie odbywali trzy praktyki dowódcze w jednostkach wojskowych. Po pierwszym roku nauki była to praktyka na stanowisku dowódcy załogi (drużyny), po drugim roku na stanowisku pomocnika dowódcy plutonu i po trzecim na stanowisku dowódcy plutonu. Oprócz tego uczestniczyli w szkoleniach poligonowych na ośrodkach szkolenia poligonowego wojsk lądowych w Żaganiu, Drawsku i Orzyszu.

WSOWPanc kształciła:

• oficerów – dowódców plutonów czołgów na poziomie studiów inżynierskich
• oficerów politycznych na poziomie studiów licencjackich w specjalności nauki polityczne

W szkole prowadzono też trzyletnie niestacjonarne studia inżynierskie dla absolwentów szkół oficerskich i wyższe kursy doskonalenia oficerów.

Struktura organizacyjna szkoły (1976)

Odznaka WSO Wojsk Pancernych

• komenda
• oddział kształcenia
• wydział naukowo-badawczy
• wydział kadrowo-administracyjny
• wydział techniczny
• jednostki dydaktyczne
  • cykl taktyki
  • cykl szkolenia technicznego
  • cykj szkolenia ogniowego
  • cykl ogólnokształcący
  • cykl przedmiotów społeczno-politycznych
  • zakład wychowania fizycznego
  • zakład dydaktyki
• dwa bataliony podchorążych
• szkoła chorążych wojsk pancernych
• batalion czołgów
• batalion zabezpieczenia

Komendanci

• płk Henryk Kudła (1967–1969)
• gen. bryg. Marian Koper (1969–1974)
• gen. bryg. Witold Wereszczyński (1974–1976)
• płk dypl. Władysław Łukaszyk (1976–1980)
• gen. bryg. Zdzisław Głuszczyk (1980–1993)

Bibliografia

• Zdzisław Głuszczyk, Karwat Janusz, Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego, Tradycje i współczesność, Poznań 1994
• Bolesław Jagielski: Droga do gwiazdek. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07386-4. Brak numerów stron w książce
• Edmund Łukasik: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego. zarys historii 1944–1979. Wydział Wydawniczy WSOWPanc, 1979.
• Józef Urbanowicz [red.]: Mała encyklopedia wojskowa. Tom 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971, s. 579.