Wrzeszcz Dolny
Wrzeszcz Dolny – dzielnica Gdańska położona w północno-środkowej części miasta nad Strzyżą. Jest to północno-wschodnia część Wrzeszcza.
| Dzielnica Gdańska | |
 Ulica Mickiewicza i kościół Św. Andrzeja Boboli | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Gdańska |
1814 – Kuźniczki, Nowe Szkoty |
| Zarządzający |
Halina Królczyk (przewodnicząca Zarządu Dzielnicy) |
| Powierzchnia |
3,52 km² |
| Populacja (2019[1]) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
6 508 os./km² |
Plan
| |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
 54°23′16″N 18°37′07″E/54,387806 18,618694
| |
| Strona internetowa | |
.JPG)
Dzielnica była miejscem narodzin i młodości noblisty Güntera Grassa, znalazła ona miejsce w jego twórczości, m.in. w książce Blaszany bębenek.
Terytorium
edytujDzielnica położona jest w północno-środkowej części Gdańska. Geograficznie jest umiejscowiona na Pobrzeżu Kaszubskim. Przez dzielnicę przepływają: Strzyża tworząc Staw Browarny oraz jej dopływ Studzienecki Potok.
Sąsiednie dzielnice
edytuj- od północy: Zaspa-Rozstaje, Brzeźno
- od wschodu: Letnica, Młyniska
- od południa: Aniołki
- od zachodu: Wrzeszcz Górny, Zaspa-Młyniec
Granice
edytujWedług statutu dzielnicy granicę stanowią tory kolejowe od wiaduktu nad ulicą Uczniowską (stadion) do przystanków SKM Nowe Szkoty i Politechnika, następnie torami na północny zachód do ogródków działkowych za ulicą Kościuszki, ulicą Hynka do Alei Rzeczypospolitej i dalej do ulicy Chrobrego. Ulicą Chrobrego (z tą ulicą) na północ, do skrzyżowania z Aleją Hallera, a następnie ogródkami działkowymi przy ul. Uczniowskiej do stadionu[2].
Podział historyczny
edytuj- Kolonia – obszar we wschodniej części dzielnicy, graniczący z osiedlami administracyjnymi Letnica i Młyniska. Dawne osiedle pracownicze zbudowane na początku XX wieku.
- Kuźniczki – zachodnia część dzielnicy położona nad linią kolejową do Gdyni, skupiona przy dawnym browarze we Wrzeszczu. Dawniej biegła tędy nieistniejąca ulica Labesweg.
- Nowe Szkoty – obszar w południowo-wschodniej części dzielnicy, u styku granic z dzielnicą Wrzeszcz Górny i osiedlem Aniołki.
- Polenhof – nazwa z czasów Wolnego Miasta Gdańsk odnosząca się do obszaru pomiędzy ulicami: Chrobrego, Kościuszki i Al. Legionów. Był to kwartał zdominowany przez ludność polską.
Ważne ulice
edytujObiekty
edytuj- Dom Güntera Grassa przy ul. Lelewela
- Dwór Kuźniczki
- Park Kuźniczki
- Park nad Strzyżą
- Plac Wybickiego z fontanną
- Plac Biskupa Edwarda O’Rourke
- Pomnik ks. Bronisława Komorowskiego
- Pomnik, tzw. Skagerrakstein, przy którym 26 sierpnia 1939 odbyły się uroczystości z udziałem delegacji z okrętu „Schleswig-Holstein”[3]
- Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego - Pomnik Bohaterów Zaspa
- Budynek dawnego szpitala położniczego przy ul. Klinicznej 1 (dawniej Schellmühler Weg 1A), zwanego ze względu na znajdującą się na dachu figurę bociana jako „bocianie gniazdo Gdańska", powstał w latach 1910–1912 z funduszy państwowych jako siedziba Prowincjonalnego Zakładu Kształcenia Położnych i Kliniki Chorób Kobiecych (Provinzial-Hebammenlehranstalt und Frauenklinik), z oddziałem położniczym na 124 łóżka dla kobiet i 114 miejscami dla noworodków oraz – w sąsiednim budynku – salami dydaktycznymi i internatem dla kandydatek na położne, szkolonych na kilkumiesięcznych kursach. Otwarty 17 października 1912; kiedy z dotychczasowej siedziby przy Sandgrube 41A (ul. Rogaczewskiego) przeniesiono personel zakładu z dyrektorem dr. Rudolfem Köstlinem. Od 2022 przebudowywany na Dom Seniora z mieszkaniami asystowanymi, oddziałem paliatywnym i Centrum Alzheimera[4].
- Budynek dawnej Poczty Gdańskiej Wrzeszcz-2 przy ul. Mickiewicza 5 z 1929 (proj. Adolf Bielefeldt), od 1 marca 1947 otwarty jako Urząd Pocztowy Gdańsk-11, funkcjonujący tu do 2005; po 1945 odbudowany bez najwyższej kondygnacji oraz czterospadowego dachu, obecnie planowany do przebudowy i rozbudowy jako apartamentowiec Dawna Poczta[5][6]; przewidywane jest m.in. zadaszenie o konstrukcji szklano-stalowej[7].
Edukacja
edytuj- Wydział Farmaceutyczny Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- Ogród Roślin Leczniczych GUMed
- II Liceum Ogólnokształcące
- XIX Liceum Ogólnokształcące im. Mariana Mokwy
- Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich
- Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa
- Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego (od 2014 Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1)
- Centrum Edukacji Nauczycieli
- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku
Obiekty sakralne
edytuj- Kościół Św. Andrzeja Boboli w Parafii Świętego Krzyża przy ul. Adama Mickiewicza
- Kościół filialny Świętego Krzyża przy ul. Adama Mickiewicza
- Kościół Św. Stanisława przy al. Legionów
Pomniki przyrody
edytujNa terenie dzielnicy znajdują się 3 pomniki przyrody[8]:
- wierzba biała o obwodzie 794 cm (2014) przy ul. Mierosławskiego, nad Strzyżą, największe drzewo w Gdańsku,
- buk zwyczajny i dąb szypułkowy o obwodach odpowiednio 261 i 282, przy ul. Zbyszka z Bogdańca,
- dąb szypułkowy o obwodzie 402 cm, przy ul. Hallera 14.
Transport
edytujPrzez Dolny Wrzeszcz przebiega tzw. „główna oś dolnego tarasu”[9] oraz Al. gen. Józefa Hallera, łącząca Śródmieście miasta z Brzeźnem. Na terenie dzielnicy znajduje się też fragment Trasy Słowackiego (tzw. „Nowa Kościuszki”).
Przez dzielnicę przebiegają linie tramwajowe ze Śródmieścia do Jelitkowa i Brzeźna oraz z Zaspy do Nowego Portu.
Na granicy z Górnym Wrzeszczem położony jest dworzec kolejowy Gdańsk Wrzeszcz, obsługujący połączenia pasażerskie wszystkich typów. Na granicy z Aniołkami – przystanek Gdańsk Politechnika, obsługujący wyłącznie połączenia trójmiejskiej Szybkiej Kolei Miejskiej (SKM). Na przebiegającym przez Dolny Wrzeszcz odcinku trasy 249 Gdańsk Główny – Gdańsk Nowy Port znajdują się przystanki Gdańsk Stadion Expo oraz nieczynne Gdańsk Nowe Szkoty i Gdańsk Kolonia.
Rada Dzielnicy
edytuj- Przewodniczący Zarządu Dzielnicy
- Przewodniczący Rady Dzielnicy
- Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy
- Halina Królczyk
- Przewodnicząca Rady Dzielnicy
- Aleksandra Kulma
Galeria
edytuj-
Pomnik ks. Br. Komorowskiego na Placu Komorowskiego -
ul. Aldony -
Park Nad Strzyżą -
XVII-wieczna altana przy Dworze Kuźniczki -
-
Potok Strzyża w Parku Kuźniczki -
Browar we Wrzeszczu i potok Strzyża
-pomnik_B_Komorowskiego.jpg)
.JPG)
Przypisy
edytuj- ↑ Demografia - dzielnice /aktualizacja 03.2019. [dostęp 2019-04-14].
- ↑ Uchwała Nr XIX/341/11 Rady Miasta Gdańska z dn. 27 października 2011 (plik .pdf). [dostęp 2011-12-02]. (pol.).
- ↑ SKAGERRAKPLATZ. Projekt 'Dolny Wrzeszcz'. [dostęp 2011-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-12)].
- ↑ Historia tego miejsca sięga 1912 roku. Trwa przebudowa gdańskiego "bocianiego gniazda"
- ↑ Maria: Co nieco na temat historii Wrzeszcza cz. 1. Gdańsk Strefa Prestiżu, 2016-10-16.
- ↑ Maciej Dzwonnik: Mieszkania i lofty w budynku po dawnej poczcie we Wrzeszczu. Trójmiasto.Wyborcza.pl, 2019-07-20.
- ↑ Eleganckie lofty w Dawnej Poczcie od Euro Stylu
- ↑ Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 2014-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-01)].
- ↑ Planiści: Wyjątkowy Gdańsk potrzebuje Drogi Czerwonej, gazeta.pl z 20.07.2011. [dostęp 2012-07-02]. (pol.).
- ↑ Skład Rady Dzielnicy Wrzeszcz Dolny [online], gdansk.pl [dostęp 2024-11-02] (pol.).
- ↑ Wyniki wyborów do rad dzielnic [online], gdansk.pl [dostęp 2024-10-15].
- ↑ Obwieszczenie [online], download.cloudgdansk.pl [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na radnych [online], gdansk.pl [dostęp 2024-09-27].
- ↑ Skład Rady Dzielnicy [online], gdansk.pl [dostęp 2024-10-31] (pol.).