Wojciech Stanisław Wójcik

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Wojciech Stanisław Wójcik[a] (ur. 23 kwietnia 1897 w Płaszowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Wojciech Stanisław Wójcik
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1897
Płaszów

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

2 pułk piechoty
II Korpus Polski w Rosji,
51 pułk piechoty,
52 pułk piechoty
batalion KOP „Stołpce”
pułk KOP „Snów”
1 pułk piechoty KOP

Stanowiska

dowódca batalionu
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys

edytuj

Urodził się 23 kwietnia 1897 w Płaszowie, w rodzinie Józefa i Katarzyny z Porębskich[2][3]. Ukończył 6 klas gimnazjum humanistycznego w Krakowie. 6 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[4]. Służył w 2 pułku piechoty. Walczył w kampaniach: karpackiej, besarbskiej, bukowińskiej, wołyńskiej i polskiej[4]. Po przejściu frontu przez II Brygadę Legionów pod Rarańczą, wstąpił do II Korpusu Polskiego[4]. Walczył z bolszewikami i Niemcami. Od września 1918 w 4 Dywizji gen. Żeligowskiego. Awansował do stopnia podporucznika. Dowodził plutonem kaemów w rejonie Odessy w walce z bolszewikami i Ukraińcami. Po powrocie do kraju, skierowany do Armii gen. Hallera, na stanowisko dowódcy 5 kompanii 51 pułku piechoty[4]. Walczył na wojnie z bolszewikami.

W styczniu 1925 został przydzielony z 51 pp do Oddziału Wyszkolenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie na stanowisko referenta Przysposobienia Wojskowego[5]. W marcu 1926 został zatwierdzony w 51 pp na stanowisku oficera Przysposobienia Wojskowego[6]. W listopadzie 1927 został przydzielony do Dowództwa 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu na stanowisko oficera Przysposobienia Wojskowego[7][8]. W grudniu 1929 został przeniesiony do 29 pułku Strzelców Kaniowskich w Kaliszu na stanowisko dowódcy batalionu[9][10]. W październiku 1932 został przeniesiony do 52 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Złoczowie na stanowisko dowódcy batalionu[11][4]. W kwietniu 1934 został przeniesiony do 35 pułku piechoty w Brześciu na stanowisko dowódcy batalionu[12]. 26 marca 1937 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Stołpce”. W listopadzie 1937 roku został przeniesiony do pułku KOP „Snów” na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W lipcu 1939 roku powierzono mu dowództwo 1 pułku piechoty KOP. Na czele tego oddziału walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku.

Po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[3][13]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[3], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[14]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 467[3][15].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[16][17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[19][20][21].

Awanse

edytuj

Ordery i odznaczenia

edytuj

Zobacz też

edytuj
  1. Do stycznia 1934 figurował w ewidencji Wojska Polskiego jako Wojciech II Wójcik, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko. W styczniu 1934 sprostowano jego imiona z „Wojciech II” na „Wojciech Stanisław”[1].

Przypisy

edytuj
  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 25.
  2. a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 612.
  4. a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 19.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 4.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 301.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 124, 177.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 382.
  10. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 28, 559.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 415.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 158.
  13. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 758.
  14. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  15. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 324.
  16. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 8 [dostęp 2024-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  17. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  18. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  19. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  20. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  21. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  22. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  23. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 124.
  24. M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  25. a b Kolekcja VM ↓, s. 3.

Bibliografia

edytuj