Wikipedia

Wojciech Gryniewicz

polski rzeźbiarz

Wojciech Wincenty Gryniewicz (ur. 5 kwietnia 1946 w Bydgoszczy) – polski rzeźbiarz. Znalazł się w pierwszej dwudziestce cenionych rzeźbiarzy w Polsce według tygodnika „Wprost”.

Wojciech Gryniewicz
Wojciech Vincent Gryniewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1946
Bydgoszcz

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz
konserwator zabytków

Odznaczenia
Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons
Płaskorzeźba „Eliasz” (2000) autorstwa Wojciecha Gryniewicza; Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi

Rodzina, dzieciństwo

edytuj

Urodził się w inteligenckiej rodzinie wysiedleńców ze Lwowa. Ojciec artysty Józef Gryniewicz służył w Armii generała Władysława Andersa. Jako podoficer Wojska Polskiego, służył w Piątym Pułku Artylerii Polskiej biorąc udział w bitwach o Monte Cassino, Ankonę i Bolonię. Był jednym z pierwszych żołnierzy Wojsk Alianckich wkraczających do Bolonii. Ukończył Szkołę Podoficerską Artylerii Nr 5 we Lwowie. Był podoficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką Grunwaldzką, Medalem za udział w wojnie obronnej 1939, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945. Ojciec Wojciecha Gryniewicza w 1945 roku został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyż Zasługi z Mieczami. Były więzień polityczny. W 1945 rodzina Wojciecha Gryniewicza została zmuszona do opuszczenia Lwowa i przesiedlona do Polski.

Wojciech Gryniewicz dzieciństwo i młodość spędził na Osiedlu Leśnym w Bydgoszczy. W 1965 roku ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i Studium Nauczycielskie w Szczecinie (dyplom 1968). W latach 1965–1970 był nauczycielem plastyki w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Krzywoustego w Kamieniu Pomorskim. W 1967 roku wraz z Adamem Kordalem założył Dyskusyjny klub filmowy DKF Powiększenie w Kamieniu Pomorskim.

W związku małżeńskim z Alicją Gryniewicz. Żona artysty ma niemieckie pochodzenie, ukończyła studia na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Łódzkim i AWF na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Jest sędzią Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, wieloletnim pedagogiem i dyrektorem szkoły. Od lat 80. XX w. kolekcjoner i mecenas sztuki współczesnej. W jej kolekcji znajdują się rzeźby, instalacje przestrzenne i grafiki.

Wojciech Gryniewicz jest ojcem Małgorzaty Gryniewicz i Marty Gryniewicz.

Studia, praca twórcza

edytuj

W 1970 dostał się na Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Studiował w pracowni rzeźby prof. Alfreda Wiśniewskiego i prof. Adama Smolany. W 1975 otrzymał dyplom ukończenia studiów oraz nagrodę Ministra Kultury i Sztuki wraz ze stypendium za projekt pomnika „Obrońcom Helu”. W latach 70. planował wyemigrować do Francji, ale władze PRL trzykrotnie odmówiły mu paszportu.

W swoim dorobku ma wystawy zbiorowe w kraju i zagranicą (Francja, Niemcy, Czechy). W 1978 przyjeżdża na stałe do Łodzi, gdzie zaczyna realizować rzeźby monumentalne. Jego pierwsza pracownia mieściła się przy ulicy Piotrkowskiej 26. W 1997 roku przeniósł swoją pracownię rzeźby do Willi Gryniewiczów przy ul. Romańskiej w Łagiewnikach. Należał do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 2013 roku został odznaczony Medalem Honorowym Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego w kategorii „Kultura i Sztuka” i Odznaczeniem „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” przyznawane przez Radę Miejską w Łodzi. Znalazł się w pierwszej dwudziestce cenionych rzeźbiarzy w Polsce według tygodnika Wprost. W 2015 roku został odznaczony honorowym Krzyżem wiedeńskiego Towarzystwa Who is Who Gesellschaft für biographische Forschung Wien za wybitne zasługi w dziedzinie kultury i sztuki.

W 2012 roku był bohaterem programu TVP Łódź kreatywna – Wojciech Gryniewicz (realizacja Jacek Grudzień)[1][2]. W kwietniu 2017 Wojciech Gryniewicz obchodził swoje 70. urodziny z udziałem łódzkich mediów i wiceprezydenta Łodzi Krzysztofa Piątkowskiego[3].

Pomniki (projekt i realizacja)

edytuj
 
Ławeczka Tuwima w Łodzi (1999)
 
Pomnik Ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego w Warszawie
 
10 października 2013, Warszawa; odsłonięcie Ławeczki ks. Jana Twardowskiego, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, wiceprezydent Warszawy Jacek Wojciechowicz, autor pomnika Wojciech Gryniewicz
 
Pomnik ks. Jana Twardowskiego w Warszawie
 
Kwatery Ojców Franciszkanów na Cmentarzu Łagiewnickim w Łodzi
 
Chrystus Frasobliwy – Kurowice
 
Wojciech Gryniewicz, obraz z 2009

Planowane realizacje

edytuj

Rzeźby sakralne (projekt i realizacja)

edytuj
  • 1977: wystrój wnętrz, płaskorzeźby (projekt i realizacja) – Opactwo Cystersów w Sulejowie
  • 1980–1981: Droga Krzyżowa, płaskorzeźby (projekt i realizacja) – Kościół św. Stanisława Kostki w Płocku.
  • 1994–2013:
  • 1996:
    • rzeźby: ołtarz główny – Kościół pw. Miłosierdzia Bożego, Wola Rakowa
    • rzeźby: ołtarze boczne – Kościół pw. Miłosierdzia Bożego, Wola Rakowa
    • rzeźby: ołtarz główny – Parafia Św. Rafała Kalinowskiego w Wiskitnie
    • rzeźby: ołtarze boczne – Parafia Św. Rafała Kalinowskiego w Wiskitnie
    • rzeźby: Droga Krzyżowa (brąz) – Kalisz
    • rzeźba Chrystusa (drewno polichromowane) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
    • rzeźby: ołtarz główny (płaskorzeźby w ceramice) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
    • rzeźby: ołtarz boczny ˌˌAdoracja Barankaˈˈ (ceramika) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
  • 1997: rzeźba Chrystus Frasobliwy (kapliczka przydrożna) – Kurowice
  • 1998–2000:
    • płaskorzeźby: Przymierze Miłości w Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Zwiastowanie”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Boże Narodzenie”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Adoracja Korony”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Chrzest Chrystusa”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Objawienie Ducha św.”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „Adoracja Krzyża Drzewa Życia”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • rzeźba „św. Faustyny”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Adam i Ewa Drzewo Życia”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Noe”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Abraham”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Mojżesz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Dawid”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Salomon”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Melchizedek”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Eliasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Izajasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Jeremiasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Ezechiel”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Daniel”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
    • płaskorzeźba „Zachariasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • 2000:
  • 2001–2002:
  • 2003:
  • 2007:
  • 2011:
  • 2013: rzeźby w Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Łodzi.
Za granicą
  • 2001:
    • rzeźba „Adoracja” – klasztor franciszkanów ul. Štursova 85/2, Karniów, Czechy
    • rzeźba „Tabernakulum – klasztor franciszkanów, Karniów
    • rzeźba „Baranek” – klasztor franciszkanów, Karniów
  • 2002: rzeźba „św. Antoni z Chrystusem” – klasztor franciszkanów, Krnov

Inne realizacje

edytuj
  • 1974: tablica ul. Grząska Gdańsku
  • 1977: rzeźba sowy i zdobienia secesyjne na dawnym Kinie Gdynia w Łodzi. W 2007 sowa została wpisana do europejskiej Księgi nocy o stworach i potworach (Monster Book).
  • 1979: mogiła żołnierzy II wojny światowej na Cmentarzu Łagiewnickim w Łodzi
  • 2006: tablica pamiątkowa poświęcona strajkowi studentów uczelni łódzkich w 1981 roku; na budynku Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, przy ul. Składowej 43 w Łodzi.
  • 2021: tablica pamiątkowa z popiersiem Andrzeja Szymczaka w Hali Sportowej KS Anilana im. Andrzeja Szymczaka w Łodzi[23]

Statuetki

edytuj

Gryniewicz był wykonawcą i autorem następujących statuetek:

  • 2006: Nagroda „Łódzki Filantrop Roku”, projekt i realizacja (brąz).
  • 2004: Nagroda miesięcznika Tygiel Kultury – „Sprężyna”, projekt i realizacja (brąz).
  • 2002: Nagroda Prezydenta Miasta Łodzi „Ławeczka Tuwima” – projekt i realizacja (brąz).

Konserwator zabytków (wybrane)

edytuj

1974–1994 prace konserwatorskie w zakresie rzeźby w architekturze, zgodnie z uzyskanymi uprawnieniami z Ministerstwa Kultury i Sztuki:

  • Zamek w Pszczynie (prace konserwatorskie we wnętrzach)
  • Zamek Książ (prace konserwatorskie we wnętrzach)
  • Sąd Okręgowy ul. Słowackiego 5 (prace konserwatorskie we wnętrzach przy zabytkowej sztukaterii) – Piotrków Trybunalski[24]
  • Budynek przy ul. Farnej 3 (konserwacja zabytkowej sztukaterii na elewacji) – Piotrków Trybunalski.
  • Budynek przy ul. Szewskiej 3 (prace rekonstrukcyjno-konserwatorskie) – Piotrków Trybunalski.
  • Pałacu Rudowskich, ul. Pasaż Rudowskiego 4, Piotrków Trybunalski (prace konserwatorskie zabytkowej elewacji pałacu).
  • Bank Gospodarczy, Tomaszów Mazowiecki (prace konserwatorskie zabytkowej sztukaterii, projekty i realizacja żyrandoli, wnętrz sejfu i rekonstrukcja elementów rzeźbiarskich na bębnie kopuły powierzchniowej banku).

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Nagrody

edytuj
  • 1973–1974: stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki
  • 1975: projekt pomnika Obrońcom Helu – I Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
  • 1985: Ogólnopolski konkurs na projekt plakiety „Ochrona zabytków Krakowa” – I Nagroda
  • 2003: Plebiscyt na „Rzeźbę Roku” za pomnik „Ławeczka Tuwima” w Łodzi – I Nagroda
  • 2005: Konkurs „Produkt Regionalny Roku” Polskiej Organizacji Turystycznej za pomnik „Ławeczka Tuwima”[25] – Wyróżnienie Ministra Kultury i Sztuki
  • 2009: Konkurs 7 cudów Łodzi – Nominacja za pomnik „Ławeczka Tuwima”[26]
  • 2015: Honorowy Członek wiedeńskiego Towarzystwa Who is Who Gesellschaft für biographische Forschung Wien

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Łódź kreatywna – Telewizja Polska SA.
  2. ↑ WOJCIECH GRYNIEWICZ – Telewizja Polska SA.
  3. ↑ Urodzinowe spotkanie przy Ławeczce Tuwima – Urząd Miasta Łodzi [online], uml.lodz.pl [dostęp 2018-07-23] (pol.).
  4. ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2017-11-27].
  5. ↑ Pomnik Ławki Szkolnej | zyciewarszawy.pl.
  6. ↑ Pomnik Ofiar Komunizmu. Prezydent: „To ostrzeżenie” – Najnowsze informacje – Informacje – portal TVN24.pl – 12.12.2009.
  7. ↑ Odsłonią Pomnik Ofiar Komunizmu – Łódź – Naszemiasto.pl.
  8. ↑ Instytut Pamięci Narodowej.
  9. ↑ Pomnik druha Wacława – to krąg harcerski.
  10. ↑ Wacław Milke.
  11. ↑ Stoi ławeczka Kuriera.
  12. ↑ Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Łodzi.
  13. ↑ http://www.nmp.vel.pl/foto/figura_nmp.jpg.
  14. ↑ Wirtualna Łódź :: Serwis turystyka (pl).
  15. ↑ Odsłonięcie pomnika prof. Kotarbińskiego przed rektoratem UŁ. dzienniklodzki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-23)].. Dziennik Łódzki, 3.10.2017.
  16. ↑ Nowy pomnik w centrum Łodzi. Upamiętnia wybitnego naukowca. lodz.wyborcza. [dostęp 2017-10-05].
  17. ↑ Szymon Antoni Kurzawa: Kolejny pomnik niedźwiedzia Wojtka. wmeritum.pl, 21 sierpnia 2013. [dostęp 2013-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-25)].
  18. ↑ O fundacji. Projekt pomnika. miswojteksopot.org. [dostęp 2013-08-31].
  19. ↑ a b Tygodnik Katolicki Niedziela – „U świętego Mateusza”, Celina i Tadeusz Maćkowiakowie.
  20. ↑ Poświęcenie figury Miłosierdzia Bożego (17.07.2011) | www.wodna.salezjanie.pl – Parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych – Łódź – Salezjanie.
  21. ↑ Boże Ciało u Wspomożycielki na Wodnej (23.06.2011) | www.wodna.salezjanie.pl – Parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych – Łódź – Salezjanie.
  22. ↑ Pamiątki papieskie w Łodzi.
  23. ↑ Jędrzej Bończak, We wtorek uroczystość na Anilanie. Andrzej Szymczak patronem hali Anilany przy ul. Sobolowej w Łodzi [online], Dziennik Łódzki, 28 czerwca 2021 [dostęp 2021-07-31] (pol.).
  24. ↑ Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim.
  25. ↑ Ławeczka nagrodzona.
  26. ↑ Ulica Piotrkowska – [7 cudów Łodzi] – nominacja – Wieści – MM Moje Miasto.
  27. ↑ Aktualności [online], uml.lodz.pl [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-18] (pol.).
  28. ↑ Wręczono odznaki „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” [ZDJĘCIA] – Dzienniklodzki.pl.
  29. ↑ Wojewoda łódzki wręczył odznaki zasłużonym mieszkańcom województwa łódzkiego. dzienniklodzki.pl, 10 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-10]
  30. ↑ https://muzeum-lodz.pl/trwaja-rozdania-medali-z-okazji-600-lecia-lodzi/

Bibliografia

edytuj
  • Album Kościoły Archidiecezji Łódzkiej: tom I Nasze dziedzictwo (ISBN 978-83-927103-5-6) – zbiór prac artysty.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wojciech_Gryniewicz&oldid=73622550”