Wojciech Biechoński
Wojciech Biechoński (ur. 1839 w Kielcach, zm. 31 grudnia 1926 we Lwowie) – polski działacz spółdzielczy i oświatowy, urzędnik, komisarz rządowy na województwo krakowskie w czasie powstania styczniowego[1].
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujW 1857 ukończył Szkołę Wyższą Realną w Kielcach[2].
Pracował jako urzędnik Komisji Skarbu. Od 1859 należał do organizacji narodowej. W 1861 wyjechał do Włoch. Przeszedł całkowity kurs Polskiej Szkoły Wojskowej w Genui i Cuneo.
W końcu 1862 z polecenia Komitetu Centralnego Narodowego objął zarząd organizacji województwa krakowskiego. Był komisarzem województwa krakowskiego[3]. 21 stycznia 1863 przygotował nieudany wypad na Kielce. Wraz z Apolinarym Kurowskim organizował oddziały powstańcze w Ojcowie. W randze kapitana przydzielony do sztabu gen. Józefa Wysockiego. Brał udział w bitwach pod Pieskową Skałą, pod Sosnowcem, pod Radziwiłłowem. We wrześniu i październiku był sekretarzem stanu w Rządzie Narodowym[4]. Powrócił do Warszawy, gdzie zaliczany był do przeciwników Rządu Narodowego Karola Majewskiego. Po przewrocie wrześniowym wszedł jako sekretarz stanu do nowego Rządu Narodowego. Na początku 1864 wyemigrował, kształcił się w Heidelbergu, Zurychu i Wiedniu. W 1867 powrócił do kraju i osiadł w Gorlicach, gdzie rozwinął działalność spółdzielczą i oświatową. Przez długi okres był burmistrzem miasta oraz otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta[4]. W 1874 przeniósł się do Lwowa, gdzie był członkiem rady miejskiej[4], oraz prezesem Banku Związkowego i Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych. Był także współzałożycielem i prezesem Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Polskiego z 1863/64 roku. W styczniu 1904 został wybrany wiceprezesem lwowskiego Towarzystwa uczestników powstania 1863[5]. Do śmierci był prezesem Towarzystwa „Miejskie Ochronki Chrześcijańskie”[4]. 23 stycznia 1912 został wybrany prezesem Towarzystwa Weteranów z roku 1863 we Lwowie[6][7]. Według stanu z 1914 był prezesem sekcji balneoprzemysłowej Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk we Lwowie[8].
5 sierpnia 1921 otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[9]. W 1923 otrzymał tytuł honorowego doktora prawa Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie (wyróżniony wówczas w gronie siedmiu weteranów powstania styczniowego)[10][4]. Przemawiał na pogrzebie polskiego prawnika i posła Tadeusza Skałkowskiego.
Został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie (w tym samym miejscu spoczęli jego żona Kamila z domu Lewicka, żyjąca w latach 1849-1927, oraz Stanisław Szachowski)[11]. Na cmentarzu Starym w Kielcach znajduje się jego symboliczny grób[12].
Przypisy
edytuj- ↑ Organizacja władz powstańczych w roku 1863 [Spis obejmuje Komitet Centralny oraz naczelników wojennych i cywilnych powiatów z województw: mazowieckiego, podlaskiego, lubelskiego, sandomierskiego, krakowskiego, kaliskiego, płockiego, augustowskiego, wileńskiego, kowieńskiego, grodzieńskiego, mińskiego, mohylewskiego, witebskiego, kijowskiego, wołyńskiego, podolskiego oraz z Galicji, Wielkopolski i Prus Zachodnich. AGAD, nr zespołu 245, s. 6.
- ↑ A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010, s. 78.
- ↑ Pamiętniki o powstaniu styczniowym, t. I, Lwów 1923, s. 10.
- ↑ a b c d e Miejskie Ochronki Chrześcijańskie we Lwowie. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa za rok 1926. Lwów: 1927, s. 11, 24.
- ↑ 41 rocznica powstania. „Słowo Polskie”. Nr 37, s. 2, 23 stycznia 1904.
- ↑ Kronika. Towarzystwo Weteranów z roku 1863. „Gazeta Lwowska”. Nr 18, s. 4, 24 stycznia 1912.
- ↑ Weterani 63 roku we Lwowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 5, s. 10, 3 lutego 1912.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1048.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 15.
- ↑ Uniwersytet lwowski powstańco 63 roku. „Nowości Illustrowane”. Nr 23, s. 2, 9 czerwca 1923.
- ↑ Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 311, 313, 318, 323, 369. ISBN 83-04-02817-4.
- ↑ Wojciech Biechoński - Muzeum Stefana Żeromskiego [online], mnki.pl [dostęp 2022-11-05].
Bibliografia
edytuj- Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003.
- Walentyna Rudzka, Wojciech Biechoński, w: Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1936, t. II, s. 22.
- Stanisław Sławomir Nicieja, Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786-1986, Wrocław [etc.]: Ossolineum, 1989, ISBN 83-04-03320-8, OCLC 834678915.
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Wojciecha Biechońskiego w serwisie Polona.pl