Wikipedia

Wołodymyr Karanowycz

Wołodymyr Karanowycz, także jako Włodzimierz Karanowicz; ukr. Володимир Каранович (ur. 13 grudnia?/25 grudnia 1899 w Mikołajowie, zm. 24 stycznia 1958 w Buenos Aires) – ukraiński lekarz z tytułem doktora, działacz społeczny i polityczny.

Wołodymyr Karanowycz
Ilustracja
Wołodymyr Karanowycz (przed 1937)
Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1899
Mikołajów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1958
Buenos Aires, Argentyna

Miejsce spoczynku

Cmentarz La Chacarita

Zawód, zajęcie

lekarz

Narodowość

Ukrainiec

Tytuł naukowy

doktor

Małżeństwo

Kateryna z d. Sterniuk

Dzieci

Natalija

Życiorys

edytuj

Urodził się 25 grudnia 1899 w Mikołajowie w rodzinie duchownego greckokatolickiego[1][2]. Ukończył ukraińskie gimnazjum akademickie we Lwowie w 1917[1]. Służył w szeregach c. i k. armii podczas I wojny światowej i w Ukraińskiej Armii Halickiej podczas wojny polsko-ukraińskiej w stopniu czetara[1]. Przebywał w niewoli polskiej w obozie w Brześciu do 1921[1]. Po odzyskaniu wolności podjął studia medyczne w Wiedniu, które ukończył w Poznaniu w 1926[1][3]. Od 1927 był członkiem Ukraińskiego Towarzystwa Medycznego we Lwowie[1]. Specjalizował się w radiologii[1]. Praktykował w Szpitalu Uniwersyteckim w Poznaniu (1926–1931), następnie w dziedzinie ogólnej w szpitalu we Lwowie[1]. W ciągu roku 1928 był lekarzem w Stojanowie (województwo lwowskie)[4] i w Stęszewie (województwo poznańskie)[5][6].

Od 1931 do 1944 pracował w Sanoku[1]. Jako lekarz w tym mieście[7] ordynował w Szpitalu Powszechnym w Sanoku[8]. Pełnił funkcję zastępcy lekarza miejskiego w Sanoku[9]. Z ramienia Miejskiego Urzędu Zdrowia wykonywał badania młodzieży szkolnej[10]. Jako medyk udzielał pomocy lekarskiej wychowankom Towarzystwa Polskiej Ochronki Dzieci Chrześcijańskich[11]. Przed 1939 pracował także w Szkole Handlowej w Sanoku (później Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie Związku Nauczycielstwa Polskiego w Sanoku), będąc lekarzem szkolnym[12][13][14]. Do 1939 był członkiem Lwowskiej Izby Lekarskiej[15]. Działał w organizacjach ukraińskich w Sanoku[16], w tym w organizacji „Proswita”[17]. Należał do sanockiego koła Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (UNDO) (innymi działaczami byli adwokaci dr Stepan Wanczycki jako lider[18], dr Wasyl Bławacki, dr Eugeniusz Szatyński, Leńczyk, sędzia Jan Bełej oraz lekarz Łemiszko[19]. W 1934 kierował Towarzystwem Muzealnym „Łemkowszczyzna” w Sanoku (wówczas Ukraińcy w Sanoku przystąpili do budowy ludowego)[20]. W latach 30. kierował ukraińskim Narodnym Domem w Sanoku[21].

Był określany mianem zażartego Ukraińca[22]. W latach 30. XX w. w Sanoku był przypisany do adresu ulicy Jana III Sobieskiego[23] 6[24][25].

Po wybuchu II wojny światowej, klęsce polskiej wojny obronnej i wkroczeniu Niemców do Sanoka, nowym burmistrzem miasta mianowanym przez okupantów został dr Stepan Wanczycki, a w skład ukraińskiego zarządu miejskiego weszli dr Wołodymyr Karanowycz, dr Wasyl Bławacki i Stepan Car[26]. W trakcie okupacji niemieckiej ziem polskich Karanowycz nadal mieszkał[27] i ordynował w sanockim szpitalu[28]. Sprawował stanowisko lekarza powiatowego w Sanoku ((Haupt)Kreisarzt), będąc przypisanym do adresu Sobieskistrasse 2[29][30][31][32].

Wraz z nadejściem frontu wschodniego latem 1944 i w czasie wycofywania się Niemców wyjechał z Sanoka[33]. Trafił do Wiednia, gdzie został pracownikiem naukowym w charakterze asystenta w Centralnym Instytucie Radiologicznym do 1946[1]. W 1947 wyemigrował do Argentyny[1]. Początkowo pracował jako lekarz w prowincji Formosa, później od 1957 w Buenos Aires[1]. Publikował prace w literaturze medycznej[1].

Zmarł 24 stycznia 1958 w Buenos Aires[1]. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu La Chacarita[1].

Jego żoną została Kateryna Sterniuk (1905–1988), a ich dziećmi byli Ihor (1930–1976) i Natalija (1937–).

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Володимир Каранович. mykolaiv.info. [dostęp 2016-05-26]. (ukr.).
  2. ↑ Володимир Каранович. uk.rodovid.org. [dostęp 2016-05-26]. (ukr.).
  3. ↑ Józef Krętowski: Ich pamięci. Straty osobowe lekarzy na Kresach Rzeczypospolitej w latach drugiej wojny światowej. Białystok: Skryba, 2018, s. 100. ISBN 978-83-950874-0-0.
  4. ↑ Lista lekarze uprawnionych do głosowania na 48 członków Rady Izby Lekarskiej Lwowskiej, których ma się wybrać w dniu 16 grudnia 1928. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”, s. 13, Nr 2 z 15 czerwca 1928. 
  5. ↑ Izby lekarskie. Wybory do Rady Izby Lekarskiej Poznańsko-Pomorskiej. „Nowiny Lekarskie”, s. 656, Nr 18 z 15 września 1928. 
  6. ↑ Z Izb Lekarskich. „Nowiny Społeczno-Lekarskie”, s. 595, Nr 22 z 15 listopada 1928. 
  7. ↑ Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 151.
  8. ↑ Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 61 [dostęp 2016-05-26].
  9. ↑ Wojciech Sołtys, Zaludnienie, stosunki narodowościowe, wyznaniowe i zdrowotne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 554.
  10. ↑ Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 70 [dostęp 2016-05-26].
  11. ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 603.
  12. ↑ Wojciech Sołtys: Dwuletnia Szkoła Handlowa – Gimnazjum Kupieckie (1925–1939). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 25. ISBN 83-903469-0-7.
  13. ↑ Grono pedagogiczne w okresie 1925–1939. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 310. ISBN 83-903469-0-7.
  14. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne. Szkolnictwo podstawowe i średnie. Nauczycielski ruch związkowy, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 573.
  15. ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej uprawnionych do głosowania do Rady Izby w dniu 17 grudnia 1939 r.. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 19, Nr 8 z 1939. 
  16. ↑ Wojciech Sołtys: Dwuletnia Szkoła Handlowa – Gimnazjum Kupieckie (1925–1939). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 27. ISBN 83-903469-0-7.
  17. ↑ Włodzimierz Marczak. „Ukrainiec w Polsce”. „Tygodnik Sanocki”, s. 6, Nr 10 z 11 marca 1994. 
  18. ↑ Wojciech Sołtys, Stosunki społeczno-polityczne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 564.
  19. ↑ Włodzimierz Marczak: Ukrainiec w Polsce: Dole i niedole w PRL-u. s. 76.
  20. ↑ „Ukraińcy” budują dom w Sanoku. „Kurier Powszechny”, s. 4, Nr 254 z 15 września 1934. 
  21. ↑ Franc Kokowski: Schidnimy meżamy Łemkiwszczyny. Lwów: Biblioteka Łemkiwszczyny, 1937, s. 13.
  22. ↑ Wojciech Sołtys: Dwuletnia Szkoła Handlowa – Gimnazjum Kupieckie (1925–1939). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 26. ISBN 83-903469-0-7.
  23. ↑ Wykaz firm handlowych, przemysłowych, rzemieślniczych i wolnych zawodów miasta Sanoka, Zagórza, Rymanowa, Mrzygłoda, Bukowska 1937/8 : Informator Chrześcijański. Sanok: Krakowska Kongregacja Kupiecka. Oddział Sanok, 1938, s. 5.
  24. ↑ Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 622.
  25. ↑ Książka telefoniczna. 1939. s. 706. [dostęp 2016-05-26].
  26. ↑ Andrzej Romaniak: W 70 rocznicę sanockiego września. sanok24.pl, 2009-09-01. [dostęp 2016-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-17)].
  27. ↑ Amtliches Fernsprechbuch für den Distrikt Warschau (Urzędowa Książka Telefoniczna dla Dystryktu Warschau 1942). Warszawa: Deutsche Post Osten (Niemiecka Poczta Wschód), 1942, s. 4.
  28. ↑ Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 78 [dostęp 2016-05-26].
  29. ↑ Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1940, s. 35.
  30. ↑ Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1941, s. 59.
  31. ↑ Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1942, s. 79.
  32. ↑ Franciszek Oberc. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Okupacyjna administracja Sanoka 1939-1944. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 96, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  33. ↑ Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 82 [dostęp 2016-05-26].

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wołodymyr_Karanowycz&oldid=75767723”