Wiyâshâkimî
Wiyâshâkimî (fr. Lac Wiyâshâkimî, kri: Wiyâshâkimî; inuktitut: Allait Qasigialingat, dawniej fr. Lac à l’Eau Claire, ang. Clearwater Lakes) – jezioro we wschodniej Kanadzie, w północno-zachodniej części prowincji Quebec. Jezioro zajmuje powierzchnię 1383 km² i jest tym samym największym po jeziorze Mistassini naturalnym zbiornikiem wodnym w Quebecu. Położone jest na wysokości 241 m n.p.m. w odległości około 130 km na wschód od wybrzeża Zatoki Hudsona, na obszarze Tarczy Kanadyjskiej. Jezioro odwadnia rzeka Rivière à l'Eau Claire, która płynie w kierunku zachodnim i przepływając przez jezioro Tasiujaq uchodzi do Zatoki Hudsona. Lac à l’Eau Claire razem z jeziorem Tasiujaq znajdą się na obszarze planowanego prowincjonalnego parku narodowego Tursujuq[1].
 Zdjęcie satelitarne jeziora | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Wysokość lustra |
241 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
1383 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • maksymalna |
|
| Hydrologia | |
| Rzeki wypływające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Kanady  | |
Położenie na mapie Quebecu  | |
 56°06′31″N 74°17′49″W/56,108611 -74,296944
| |
Jezioro nosiło dawniej oficjalną nazwę Lac à l’Eau Claire („Jezioro Czystej Wody”) odnoszącą się do przejrzystości jego wód. Nazwą ta została zastąpiona 26 lutego 2016 obecną (Wiyâshâkimî), tradycyjnie używaną przez Indian Kri i oznaczającą "powierzchnię czystej wody"[2]. Dotychczasowa nazwa została zachowana w nazwie archipelagu wysp położonych wewątrz jeziora – Archipel à l'Eau Claire[2].
Kratery uderzeniowe
edytujJezioro ma kształt dwóch nieomal kolistych akwenów, połączonych licznymi cieśninami. Jego kształt wynika z tego, że jezioro wypełnia zagłębienia dwóch kraterów uderzeniowych. Powstały one na skutek upadku dwóch ciał niebieskich; postulowano, że utworzył je upadek podwójnej planetoidy w permie, jednak przeczą temu nowsze oceny wieku kraterów. Większy, zachodni krater o średnicy 36 km faktycznie powstał w permie, 290 ± 20 mln lat temu[3]. Jednakże wschodni krater o średnicy 26 km utworzył upadek planetoidy o składzie chondrytowym, który jest obecnie datowany na 460-470 milionów lat (ordowik), a zatem ich sąsiedztwo byłoby jedynie dziełem przypadku[4][5]. Pierścień wysp widoczny w zachodniej części jeziora również powstał na skutek uderzenia[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Parc national Tursujuq [online], www.mddep.gouv.qc.ca [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-21] (fr.).
- ↑ a b Commission de toponymie [online], www.toponymie.gouv.qc.ca [dostęp 2020-03-17].
- ↑ Clearwater West. [w:] Earth Impact Database [on-line]. Planetary and Space Science Centre, University of New Brunswick. [dostęp 2013-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-12)]. (ang.).
- ↑ Clearwater East. [w:] Earth Impact Database [on-line]. Planetary and Space Science Centre, University of New Brunswick. [dostęp 2013-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-12)]. (ang.).
- ↑ Clearwater East Impact Crater. Ottawa Centre of the Royal Astronomical Society of Canada. [dostęp 2013-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-22)]. (ang.).
- ↑ Clearwater West Impact Crater. Ottawa Centre of the Royal Astronomical Society of Canada. [dostęp 2013-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-22)]. (ang.).