Witelogeneza (z łac. vitellus – „żółtko” oraz trl. koine génesis – „powstawanie”)[2] – gromadzenie i formowanie się substancji zapasowych (żółtka) w komórce jajowej[2][3].

Schemat witelogenezy u przywry Crepidostomum metoecus[1]

Wyróżnia się autosyntetyczną, w której żółtko powstaje w całości w obrębie oocytu z substancji prekursorowych przedostających się do niego biernie z płynów ciała lub za pośrednictwem komórek folikularnych oraz witaminy mikropinocytotycznej, w czasie której cząsteczki żółtka powstają poza jajem (w wątrobie i komórkach folikularnych) i pobierane są przez nie na drodze pinocytozy. Witelogenezie towarzyszy znaczny wzrost objętości oocytu oraz zwiększenie się liczby niektórych organelli komórkowych, głównie rybosomów, siateczki śródplazmatycznej i diktiosomów[potrzebny przypis].

Przypisy

edytuj
  1.   Samuel Greani, Yann Quilichini, Bernard Marchand. Ultrastructural study of vitellogenesis and oogenesis of Crepidostomum metoecus (Digenea, Allocreadiidae), intestinal parasite of Salmo trutta (Pisces, Teleostei). „Parasite”. 23, s. 47, 2016. DOI: 10.1051/parasite/2016057. ISSN 1776-1042. PMID: 27845028. PMCID: PMC5112763. (ang.). 
  2. a b witellogeneza, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-03-31].
  3. Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 175, ISBN 978-83-01-16530-7.