Wisielec (Pasmo Radziejowej)

Wisielec (Wisielce, Wisieluchy) (870 m) – niewybitny szczyt w Beskidzie Sądeckim, w zachodniej części Pasma Radziejowej ok. 1100 m na południowy zachód od Dzwonkówki[1].

Wisielec
Ilustracja
Państwo

 Polska

Położenie

Krościenko nad Dunajcem

Pasmo

Beskid Sądecki, Karpaty

Wysokość

870, 873 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Sądeckiego
Mapa konturowa Beskidu Sądeckiego, po lewej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Wisielec”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Wisielec”
Ziemia49°27′38,8″N 20°28′04,5″E/49,460778 20,467917

Topografia

edytuj

Wisielec jest najbliższym z wierzchołków bocznego, południowego grzbietu Dzwonkówki znajdującej się w głównym grzbiecie Pasma Radziejowej. Kolejnymi wierzchołkami są Kuśmierzowa (705 m), Biała Góra (681 m) i Ciżowa Góra (649 m), dalej na południe grzbiet opada ku dolinie Dunajca między Szczawnicą a Krościenkiem nad Dunajcem. Grzbiet ten znajduje się między dolinami potoków: od zachodu Kozłeckiego Potoku, wpadającego do Dunajca i od wschodu Skotnickiego Potoku, wpadającego do Grajcarka[2].

Szczyt leży na terenie gminy Krościenko nad Dunajcem. Jest zalesiony, w związku z czym nie ma walorów widokowych. Północnym zboczem wzniesienia przebiega Główny Szlak Beskidzki. Szczyt i jego zbocza znajdują się na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Znajdują się tu m.in. objęte ochroną źródła wód mineralnych (szczawy) i buczyna karpacka[3].

Historia i pochodzenie nazwy

edytuj

Pierwotna, najkrótsza droga ze Starego Sącza do Krościenka prowadziła przez Dzwonkówkę. Od XVII–XIX wieku istniał na zboczu między Wisielcem a Dzwonkówką cmentarz samobójców[4], którzy byli tu grzebani do 1897 roku, kiedy powstał nowy cmentarz w Krościenku. Od tej daty samobójców grzebano za murkiem nowego cmentarza. Innym miejscem, gdzie grzebano samobójców, było zbocze Marszałka, na przeciwległym brzegu Dunajca (grzebano tam samobójców do 1879 roku).

Dziś pozostałości cmentarza są trudno rozpoznawalne w leśnej gęstwinie. Do niedawna na cmentarzu znajdowały się tu jeszcze 3 prymitywnie wykonane drewniane krzyże. W 2003 roku był już tylko jeden. W pobliżu można natrafić na kilka kamiennych kopców. Ich znaczenie jest niepewne. Mogło być to oznaczenie granicy między Krościenkiem, Szczawnicą i Obidzą (nota bene samobójcy właśnie z tych 3 miejscowości byli grzebani na tym cmentarzu), według Bronisława Krzana, badacza historii Krościenka, są to raczej pozostałości po grobach tutejszego cmentarza.

Szlaki turystyczne

edytuj

  pieszy szlak czerwony (Główny Szlak Beskidzki) przebiega kilkaset m na północ od Wisielca

z Krościenka 2 h
z Przehyby 2 h

Przypisy

edytuj
  1. Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-080-5.
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2012-09-10].
  3. Wisielec. [dostęp 2012-08-24].
  4. Wisielce – cmentarz przeklętych pod Dzwonkówką. W: Krzysztof Koper: Z dziejów Krościenka nad Dunajcem. Nowy Targ: Zakład Poligraficzny „MK” s.c., 2006, s. 135–170. ISBN 83-60306-10-9.