Winian amonu sodu

Winian amonu sodu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
PIN	2,3-dihydroksybutanodian amonu sodu
inne	winian amonu sodu
	Inne nazwy i oznaczenia
	daw. winian amonowo-sodowy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NaNH; 4C; 4H; 4O; 6
Masa molowa	189,10 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	16828-01-6
PubChem	21915779
SMILES
	C(C(C(=O)[O-])O)(C(=O)[O-])O.[NH4+].[Na+]
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji; według kryteriów GHS są niedostępne.
	Podobne związki
Podobne związki	wodorowinian potasu, winian potasu sodu
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2016-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Winian amonu sodu, NaNH
4C
4H
4O
6 – organiczny związek chemiczny z grupy winianów, sól podwójna amonowa i sodowa kwasu winowego. Występuje jako tetrahydrat, NaNH
4C
4H
4O
6·4H
2O

Jest to krystaliczne ciało stałe, dobrze rozpuszczalne w wodzie, mające tendencję do tworzenia roztworów przechłodzonych. Stosowany jest m.in. jako sekwestrant kationów miedziowych (Cu2+
). Winian amonu sodu był jednym ze związków, dzięki którym Ludwik Pasteur odkrył zjawisko chiralności.

Otrzymywanie

Winian amonu sodu można otrzymać z wodorowinianu sodu i węglanu amonu w reakcji podwójnej wymiany bądź też przez współkrystalizację roztworów wodnych winianu amonu i winianu sodu.

Zastosowanie

Dawniej był używany w fotografii, ale obecnie w tym zastosowaniu wyparty przez tańszy winian potasu sodu. Z uwagi na silne działanie chelatujące w stosunku do jonów miedzi Cu2+
oraz cynku Zn2+
stosowany jest w pracowniach konserwatorskich do czyszczenia przedmiotów wykonanych z metali szlachetnych, w szczególności srebra. Za pomocą winianu amonu sodu rozdziela się m.in. posklejane przez produkty korozji (grynszpan) skarby monet srebrnych bez uszkodzenia metalicznego podłoża.