Wincenty Gortat
Wincenty Gortat (ur. 22 stycznia 1899 w Górze Bałdrzychowskiej, zm. 21 października 1987 w Manville w USA) – działacz ruchu ludowego, społecznego i samorządowego, polityk, poseł na Sejm w II RP[1].
.jpg) Wincenty Gortat w 1935 | |
| Data i miejsce urodzenia |
22 stycznia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 października 1987 |
| Poseł na Sejm IV kadencji (II RP) | |
| Okres | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujBył synem Stanisława (rolnika) i Balbiny z Krzemińskich. Ukończył szkołę ludową i Uniwersytet Ludowy w Szycach pod Krakowem (studiował w okresie 1924–1925). Od 1917 roku współpracował z POW. W latach 1919–1922 służył w 3. Dywizji Piechoty Legionów.
Po wojnie działał w Centralnym Związku Młodzieży Wiejskiej a w latach 1928–1929 i 1931–1933 był członkiem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej RP Wici (w okresie 1928–1935 sprawował funkcję członka zarządu w Łodzi)[2]. W latach 1929–1931 był członkiem Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”. Po zjednoczeniu ruchu ludowego został wybrany w kadencji 1931–1935 członkiem Rady Naczelnej SL, wystąpił ze Stronnictwa łamiąc uchwałę SL o bojkocie wyborów w 1935 roku.
Od 1930 roku pracował jako inspektor przysposobienia rolniczego w województwie łódzkim. Pracował również jako prelegent działu rolniczego Polskiego Radia. W połowie lat 30. był dyrektorem państwowej szkoły handlowej w Zgierzu[3]. Sprawował również wiele funkcji społecznych i samorządowych: był radnym gminy Poddębice, radnym Zgierza i przewodniczącym rady miejskiej w Zgierzu[3], członkiem Sejmiku i Wydziału Powiatowego w Łęczycy oraz Sejmiku Powiatowego Łódzkiego i członkiem Rady Izby Rolniczej w Łodzi. Był też członkiem Zarządu Głównego Związku Zawodowego Rolników, prezesem kółka rolniczego, spółdzielni mleczarskiej i komitetu budowy Domu Ludowego w Górze Bałdrzychowskiej[4].
W wyborach do Sejmu w 1930 roku kandydował z listy państwowej nr 17, jednak nie wszedł do Sejmu[4]. W czasie wyborów w 1935 roku został wybrany 25 412 głosami z listy państwowej w okręgu nr 18 obejmującym powiaty: łódzki i łęczycki. W IV kadencji należał do Parlamentarnej Grupy Łódzkiej, w której był sekretarzem. Pracował w komisjach: pracy i rolnej (w sesji 1935–1936)[3][4].
Podczas II wojny światowej, 8 kwietnia 1940 roku został aresztowany przez Niemców i wywieziony do obozu koncentracyjnego Dachau, skąd 3 września 1940 roku przewieziono go do Sachsenhausen. Po wojnie pozostał na uchodźstwie. Początkowo prowadził kursy rolnicze i szkolenie zawodowe dla Polaków w Niemczech Zachodnich, a od 1950 roku mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Od 1968 roku był członkiem Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku[4].
W okresie międzywojennym był autorem monografii Góra Bałdrzychowska i Byczyna. Opis porównawczy wsi na gruntach scalonych i wsi mającej szachownicę (Warszawa 1928). Po wojnie, na emigracji wydał monografię Wieś Góra i wspomnienia z obozów w Dachau i Sachsenhausen pt. Zakładnicy z pierwszego miliona.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[5]
- Brązowy Krzyż Zasługi (15 kwietnia 1929)[6]
Przypisy
edytuj- ↑ Praca zbiorowa 1989 ↓, s. 126,127.
- ↑ Praca zbiorowa 1989 ↓, s. 126,.
- ↑ a b c Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 128.
- ↑ a b c d Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Wincenty Gortat. [dostęp 2012-06-24].
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu pracy społecznej i rozwoju rolnictwa”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 354 „za zasługi na polu podniesienia drobnego rolnictwa i pracy społecznej”.
Bibliografia
edytuj- Praca zbiorowa: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989. ISBN 83-205-4045-3.