Wiktar Babaryka

białoruski bankier, filantrop, kolekcjoner sztuki

Wiktar Dzmitryjewicz Babaryka (biał. Віктар Дзмітрыевіч Бабарыка; ur. 9 listopada 1963 w Mińsku) – białoruski bankier, filantrop, polityk opozycyjny na Białorusi, więzień polityczny, były prezes Biełhazprambanku oraz kandytat na prezydenta Białorusi w 2020 roku. Zatrzymany 18 czerwca 2020[1].

Wiktar Babaryka
Віктар Бабарыка
Ilustracja
Wiktar Babaryka
Pełne imię i nazwisko

Wiktar Dzmitryjewicz Babaryka

Data i miejsce urodzenia

9 listopada 1963
Mińsk

podpis
Strona internetowa

Kandydatura na prezydenta

edytuj

8 maja 2020 Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi wyznaczyła wybory prezydenckie na 9 sierpnia 2020 roku. Dnia 12 maja Wiktar Babaryka wyraził chęć kandydowania na prezydenta, a 20 maja zarejestrował drugi (po prezydencie Łukaszence) największy sztab wyborczy, który liczył 8904 osób[2]. Kandydaturę Babaryki publicznie poparli przedstawiciele białoruskiej kultury, w tym laureatka Nagrody Nobla Swiatłana Aleksijewicz i reżyser Andrej Kurejczyk. 17 czerwca filozof Uładzimir Matskewicz (wcześniej popierający bojkot wyborów) także poparł kandydaturę Babaryki na prezydenta w ramach solidarności ze wszystkimi prześladowanymi osobami podczas kampanii wyborczej. Zaczął on również zachęcać przeciwników reżimu Łukaszenki(inne języki) do zjednoczenia się wokół Babaryki, który stał się de facto liderem białoruskiej opozycji. Dwaj byli kandydaci na prezydenta z wyborów 2010 roku także opowiedzieli się za Wiktarem Babaryką: Uładzimir Niaklajeu (13 czerwca) i Andrej Sannikau (15 czerwca)[3]. Pod koniec maja 2020 sondaże internetowe wykazywały, iż Wiktor Babaryka zająłby pierwsze miejsce z ponad 50% poparciem[4][5]. 31 maja Babaryka przedstawił „Deklarację Uczciwych Wyborów"[6].

Zgodnie z białoruskim prawem, aby zostać zarejestrowanym jako kandydat na prezydenta, potrzebne jest uzyskanie 100 tysięcy podpisów – sztab wyborczy kandydata zebrał potrzebną liczbę 6 czerwca. Do 9 czerwca Babaryka pobił rekord Zianona Pazniaka, zbierając 230 tys. podpisów. 19 czerwca zespół Babaryki zgłosił 425 000 zebranych podpisów[7]. 17 czerwca konto funduszu wyborczego Babaryki w Belarusbanku zostało zablokowane. Według zespołu wyborczego zamrożono ponad 100 000 BYN (ok. 42 000 USD). 20 czerwca sztab Babaryki przekazał do Centralnej Komisji Wyborczej Białorusi cały pakiet dokumentów, w tym wymaganą liczbę podpisów[8]. Dnia 14 lipca 2020 roku rejestracja kandydatury została odrzucona. Wielu politologów uważa, że czyniąc to, przewodniczący Centralnej Komisji Wyborczej Białorusi pod naciskiem ze strony obecnego prezydenta Łukaszenki celowo naruszył konstytucję[9].

Poglądy

edytuj

Opowiada się za reformami, nowoczesnością oraz silnymi związkami gospodarczymi z Rosją. Według jego opinii, gospodarczych organizmów Białorusi i Rosji nie da się oraz nie powinno rozdzielać. Twierdzi, że jest białoruskim patriotą, który myśli o gospodarczych interesach Białorusi. Zapytany o to do kogo jego zdaniem należy Krym odpowiedział wymijająco „do Grecji[10].

Opinia publiczna

edytuj

Według nieoficjalnych sondaży internetowych co najmniej połowa głosujących była gotowa poprzeć Babarykę w zbliżających się wyborach prezydenckich w 2020 roku (przy założeniu dopuszczenia jego kandydatury)[11][12][13].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Ma dwójkę dzieci. Żona Wiktora Babaryki zmarła 15 sierpnia 2017 roku[15][16].

W lipcu 2023 Eduard Babaryka, syn Wiktara, został skazany na 8 lat więzienia[17].

Przypisy

edytuj
  1. Правозащитники признали Виктора и Эдуарда Бабарико и задержанных членов инициативной группы политзаключенными [online] [dostęp 2020-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-30].
  2. Cведения о лицах, чьи инициативные группы избирателей по выдвижению кандидата в Президенты Республики Беларусь зарегистрированы [online] [dostęp 2020-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-18].
  3. Андрей Санников: Заслуживают восхищения люди, которые продолжают собирать подписи за Тихановскую и Бабарико [online] [dostęp 2020-08-17].
  4. За каго б вы прагаласавалі на выбарах, калі б там лічылі галасы? [online], nashaniva.com [dostęp 2024-03-25] (biał.).
  5. «Не идти на выборы – проголосовать за власть». Виктор Бабарико собрал на встрече 250 гродненцев [online], hrodna.life [dostęp 2024-03-25] (ros.).
  6. Претендент в президенты Виктор Бабарико представил Декларацию о честных выборах [online], tut.by [dostęp 2024-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10] (ros.).
  7. Соперника Лукашенко Бабарико задержали за «противоправную деятельность» [online] [dostęp 2020-08-17].
  8. Кандидату в президенты Белоруссии Виктору Бабарико предъявили уголовное обвинение [online] [dostęp 2020-08-17].
  9. ЦИК Белоруссии отказал Бабарико в регистрации кандидатом в президенты [online] [dostęp 2020-08-17].
  10. Wiktar Babaryka, czyli Rosja odsłania karty na Białorusi [online] [dostęp 2020-08-19].
  11. Если бы выборы состоялись завтра и все претенденты были бы зарегистрированы ЦИК, за кого бы вы проголосовали? Этот опрос нельзя рассматривать как социологическое исследование, поскольку он отражает только мнение проголосовавших пользователей портала [online], TUT.BY [dostęp 2020-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-02].
  12. За каго б вы прагаласавалі на выбарах, калі б там лічылі галасы? [online] [dostęp 2020-08-17].
  13. Telegraf.by [online] [dostęp 2020-08-17].
  14. Президент Республики Беларусь Александр Лукашенко объявил благодарность Председателю Правления ОАО "Белгазпромбанк" [online], belgazprombank.by [dostęp 2024-02-25] (ros.).
  15. Жена погибла, дочь в Австралии. Что известно о семье Виктора Бабарико [online], nashaniva.com [dostęp 2024-02-25] (ros.).
  16. Taras Piwowar, «Она сделала мою жизнь». В Португалии погибла жена известного банкира Бабарико [online], glavk.se [dostęp 2024-02-25] (ros.).
  17. Belarus jails son of Lukashenko rival for 8 years, „Reuters”, 5 lipca 2023 [dostęp 2023-07-09] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj