Wikipedia białoruskojęzyczna

Wikipedia białoruskojęzyczna
Data uruchomienia	26 marca 2007
Liczba artykułów	247 561
Zarejestrowanych użytkowników	146 679
Administratorów	10
	Kamienie milowe
10 000 artykułów	15 marca 2008
50 000 artykułów	16 września 2012
100 000 artykułów	28 sierpnia 2015
200 000 artykułów	31 grudnia 2020
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Wikipedia białoruskojęzyczna (biał. Беларуская Вікіпeдыя) – edycja Wikipedii w języku białoruskim.

Początki Wikipedii białoruskojęzycznej

Logo białoruskojęzycznej Wikipedii z okazji przekroczenia progu 100 000 artykułów

Logo białoruskojęzycznej Wikipedii z okazji przekroczenia progu 200 000 artykułów

Wikipedia białoruskojęzyczna zaczęła być edytowana 12 sierpnia 2004 roku, gdy powstał w niej pierwszy artykuł. Artykuł numer 5000 napisano 29 września 2006 roku. 22 marca 2007 roku Wikipedia ta zawierała 6821 artykułów. Zarejestrowanych w niej było wtedy 743 użytkowników, w tym 5 administratorów. Wikipedia ta była pisana z użyciem ortografii i składni zgodnej z zasadami pisowni klasycznej (tzw. taraszkiewicy), ale – przynajmniej deklaratywnie – dopuszczała pisownię normatywną. W praktyce społeczność białoruskojęzycznych wikipedystów stale rozdzierana była konfliktami co do wariantu ortograficznego języka białoruskiego, który powinien przeważać w artykułach białoruskiej Wikipedii^[1].

Historia podziału jednolitej wersji białoruskiej na dwa odrębne projekty językowe

W pierwszej, jeszcze niepodzielonej, białoruskiej Wikipedii powstała grupa trzech aktywnych edytorów, którzy postulowali przejście na oficjalną ortografię i składnię, przyjętą przez Radę Komisarzy Ludowych Białoruskiej SRR w 1933 r., która to ortografia jest obecnie nauczana w szkołach w Republice Białorusi oraz zdecydowanie przeważa we współczesnych białoruskojęzycznych środkach przekazu. Brak zgody większości^{[potrzebny przypis]} edytorów Wikipedii w języku białoruskim spowodował, że grupa ta zgłosiła 4 września 2006 r. projekt powstania równoległej Wikipedii pisanej z wykorzystaniem oficjalnych zasad ortograficznych. Inicjatywa nie została jednak zaakceptowana przez międzynarodową społeczność skupioną wokół projektów Wikimedia^[2].

Mimo to Wikimedia Foundation zezwoliła na uruchomienie projektu wykorzystującego ortografię normatywną w tzw. inkubatorze. W tym czasie uległa zmianom zasada uruchamiania nowych wersji językowych Wikimedia. Decyzję o ich uruchamianiu przekazano z ogółu społeczności do specjalnie utworzonego podkomitetu języków. 26 marca 2007 r. Rada Powiernicza Wikimedia Foundation, po rekomendacji tej podkomisji, podjęła decyzję o zamianie dawnej białoruskiej Wikipedii na projekt z inkubatora^[3], co też dokonało się późnym wieczorem tego dnia^[4]. Projekt z „inkubatora” zawierał w momencie przeniesienia 3565 artykułów^[5], 3 administratorów i około 20 okazjonalnych użytkowników. Ani Rada Powiernicza Wikimedia Foundation, ani podkomitet języków nie wyjaśnili powodów dokonania tej zamiany projektów.

Pierwotne dane z białoruskiej Wikipedii zostały przeniesione pod adres „be-x-old.wiki.x.io”. Początkowo projekt ten był zablokowany przed edycją. Po protestach wersja ta została odblokowana i rozwija się nadal, ponadto nieujęty w normie ISO prefiks be-x-old po pewnym czasie mógł być używany jako odnośnik interwiki. W ten sposób dokonał się podział białoruskiej Wikipedii na niezależne dwie wersje.

Wikipedia białoruskojęzyczna po podziale z 2007 roku

29 kwietnia 2007 roku Wikipedia normatywna liczyła około 3600 artykułów. Zarejestrowanych w niej było mniej niż 150 użytkowników, z których 5 posiadało prawa administratora. Żaden z administratorów nie posiadał uprawnień biurokraty. 15 marca 2008 roku napisano artykuł numer 10 000, w tym czasie Wikipedia normatywna liczyła ponad 400 użytkowników.

27 sierpnia 2008 roku Wikipedia białoruskojęzyczna liczyła 13 076 artykułów i znajdowała się na 71. miejscu w rankingu językowym.

7 grudnia 2013 Wikipedia białoruskojęzyczna zawierała 66 402 artykuły, co plasowało ją na 57. miejscu w rankingu językowym. Liczba zarejestrowanych użytkowników wynosiła 38 977, aktywnych w ciągu ostatnich 30 dni było jednak tylko 199 osób. Prawa administratora posiadało 9 użytkowników, spośród których jeden dysponował również uprawnieniami biurokraty. Jeden ze wskaźników statystycznych Wikipedii – wskaźnik głębokości (ang. depth ratio) dla białoruskojęzycznej Wikipedii wyniósł w opisywanym czasie 23 (dla porównania w tym samym czasie wskaźnik polskiej wikipedii wynosił 18, angielskiej zaś – aż 816).

Dane z 2013 wskazywały, iż większość zmian w białoruskiej wersji językowej wykonywana jest z terytorium Białorusi (93,7%). Pewna liczba zmian dokonywana jest również z terytorium Rosji (1,2%), Polski (0,9%) oraz Ukrainy (0,7%). Edycje dokonane w białoruskiej Wikipedii stanowią 0,1% zmian w Wikipedii^[6].

28 sierpnia 2015 roku białoruskojęzyczna Wikipedia osiągnęła liczbę 100 tysięcy artykułów, 31 grudnia 2020 – 200 tysięcy.

Równocześnie artykuły w języku białoruskim są relatywnie rzadko czytane przez użytkowników z samej Białorusi, co stanowi ewenement wśród wszystkich edycji językowych. Dane z 2013 roku wskazywały, iż dokonane na terytorium Białorusi odsłony stron obu białoruskojęzycznych wersji Wikipedii stanowiły tylko nieco ponad 1% odsłon wszystkich edycji językowych ogółem. Najpopularniejszą edycją językową na Białorusi okazała się wersja rosyjska (85,6% odsłon), a po niej – angielska (7,6% odsłon)^[7].

Zobacz też

Przypisy

↑ Беларускую Вікіпэдыю не чытаюць: ні «тарашкевіцай», ні «наркамаўкай». RFE/RL, 2013-02-14. [dostęp 2021-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-09)]. (biał.).
↑ Belarusian Requests for new languages/Wikipedia Belarusian
↑ Powtórna dyskusja i decyzja nad Wikipedią wykorzystującą oficjalne zasady ortograficzne.
↑ [Wkład „użytkownika” Move_page_script] [online], be.wiki.x.io [zarchiwizowane z adresu 2013-12-15] ..
↑ Наука и техника – Новости OPEN.BY.
↑ Wikimedia Traffic Analysis Report – Page Edits Per Wikipedia Language – Breakdown. Monthly requests or daily averages, for period: 1 Nov 2011 – 30 Sep 2013 (last 12 months). [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
↑ Wikimedia Traffic Analysis Report – Wikipedia Page Views Per Country – Breakdown. Monthly requests or daily averages, for period: 1 Jul 2009 – 30 Sep 2013 (last 12 months). [dostęp 2013-12-07].

Linki zewnętrzne

[a-1] Беларускую Вікіпэдыю не чытаюць: ні «тарашкевіцай», ні «наркамаўкай». RFE/RL, 2013-02-14. [dostęp 2021-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-09)]. (biał.).

[b-2] Belarusian Requests for new languages/Wikipedia Belarusian

[c-3] Powtórna dyskusja i decyzja nad Wikipedią wykorzystującą oficjalne zasady ortograficzne.

[d-4] [Wkład „użytkownika” Move_page_script] [online], be.wiki.x.io [zarchiwizowane z adresu 2013-12-15] ..

[e-5] Наука и техника – Новости OPEN.BY.

[f-6] Wikimedia Traffic Analysis Report – Page Edits Per Wikipedia Language – Breakdown. Monthly requests or daily averages, for period: 1 Nov 2011 – 30 Sep 2013 (last 12 months). [dostęp 2013-12-07]. (ang.).

[g-7] Wikimedia Traffic Analysis Report – Wikipedia Page Views Per Country – Breakdown. Monthly requests or daily averages, for period: 1 Jul 2009 – 30 Sep 2013 (last 12 months). [dostęp 2013-12-07].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]