Wikidane
Wikidane (ang. Wikidata) – projekt internetowy mający na celu stworzenie wolnej, otwartej, wielojęzycznej bazy danych opartej na koncepcji grafów wiedzy. Głównym zastosowaniem tej bazy wiedzy jest używanie jej w projektach Wikimedia Foundation, przede wszystkim w Wikipedii.
 logo Wikidanych | |
| Typ strony | |
|---|---|
| Data powstania |
30 października 2012 |
| Autor |
Wikimedia |
| Właściciel | |
| Rejestracja |
opcjonalnie |
| Strona internetowa | |
Dane w projekcie Wikidane publikowane są na licencji Creative Commons CC0 1.0 Universal (CC0 1.0) Public Domain Dedication, a pozostała treść na licencji Creative-Commons-Attribution/Share-Alike (CC BY-SA 3.0).
Historia
edytujWikidane zostały uruchomione 30 października 2012 roku[1] i był to pierwszy nowy projekt Wikimedia Foundation od czasu powstania Wikiwersytetu w 2006 roku[2]; ich założycielem jest Denny Vrandečić[3].
Projekt został zainicjowany przez Wikimedia Deutschland w celu budowy scentralizowanego źródła danych. Dzięki temu jednoznaczne dane, takie jak np. daty urodzin, są przechowywane w jednym repozytorium i mogą z nich korzystać wszystkie wersje językowe Wikipedii i inne projekty siostrzane[4]. Wikidane tworzą również scentralizowaną bazy danych linków pomiędzy poszczególnymi wersjami językowymi Wikipedii. Równolegle gromadzone są innego rodzaju dane, które można wykorzystywać np. dla tworzenia list i zestawień[5].
Utworzenie projektu było możliwe dzięki wsparciu finansowemu Allen Institute for Artificial Intelligence, Gordon and Betty Moore Foundation oraz Google, na łączną kwotę 1,3 miliona euro[6][7].
12 kwietnia 2013 projekt Wikidata otrzymał polskojęzyczną nazwę „Wikidane”. Od 2018 roku Wikidane gromadzą także dane leksykograficzne pod postacią leksemów[8], utworzono ich ponad 250 tysięcy w 668 językach (stan na luty 2020 roku)[8].
Struktura
edytuj
Dane zawarte w Wikidanych formują trójki: element – właściwość – wartość[9]. Elementy i wartości rozpoczynają się literą Q na cześć inicjału imienia żony Denny'ego Vrandečicia[10], natomiast właściwości rozpoczynają się literą P (od ang. predicate); po tychże literach następuje unikalny numer[9]. Elementy stanowią reprezentacje określonych obiektów, tematów, koncepcji[9]. Właściwości stanowią łącznik elementami a przypisanymi im wartościami, podczas wprowadzania danych brakujące właściwości są podpowiadane użytkownikom[9].
Wikidane (czy ogólniej Wikibase) przechowują obiekty zserializowane do postaci JSON i zapisane jako treść strony[11], można je przeszukiwać za pomocą zapytań w języku SPARQL[9] – usługa zapytań korzysta z danych eksportowanych z Wikidanych w postaci RDF[12].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Lydia Pintscher: wikidata.org is live (with some caveats). Wikidata-l mailing list, 2012-10-30. [dostęp 2012-10-30].
- ↑ Matthew Roth: The Wikipedia data revolution. Wikimedia Foundation, 2012-03-30. [dostęp 2012-10-30].
- ↑ Denny Vrandecic [online], The Knowledge Graph Conference [dostęp 2024-01-17] (ang.).
- ↑ Data Revolution for Wikipedia. Wikimedia Deutschland, 2012-03-30. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-11)].
- ↑ Wikidata: the next step for Wikipedia and more. infotoday.eu. [dostęp 2012-08-08].
- ↑ Boonsri Dickinson: Paul Allen Invests In A Massive Project To Make Wikipedia Better. Business Insider, 2012-03-30. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-11)].
- ↑ Sarah Perez: Wikipedia’s Next Big Thing: Wikidata, A Machine-Readable, User-Editable Database Funded By Google, Paul Allen And Others. TechCrunch, 2012-03-30. [dostęp 2012-10-30].
- ↑ a b Finn Arup Nielsen, Lexemes in Wikidata: 2020 status, [w:] Maxim Ionov i inni red., Proceedings of the 7th Workshop on Linked Data in Linguistics (LDL-2020), Marseille, France: European Language Resources Association, maj 2020, s. 82, ISBN 979-10-95546-36-8 [dostęp 2022-11-17].
- ↑ a b c d e Jere Odell, Mairelys Lemus-Rojas, Lucille Brys, Wikidata Data Model, 1 lipca 2022, DOI: 10.7912/1e00-ef15 [dostęp 2024-01-17] (ang.).
- ↑ Denny Vrandečić, Lydia Pintscher, Markus Krötzsch, Wikidata: The Making Of, Companion Proceedings of the ACM Web Conference 2023, New York, NY, USA, 30 kwietnia 2023, DOI: 10.1145/3543873.3585579 [dostęp 2024-01-17] (ang.).
- ↑ Wikibase: Entity Storage [online], doc.wikimedia.org [dostęp 2024-01-21].
- ↑ Wikidata Query Service/User Manual [online], MediaWiki [dostęp 2024-01-21] (ang.).