Pomoc:Tips and tricks

Na tej stronie opisujemy drobne, acz użyteczne wskazówki dla autorów i użytkowników polskojęzycznej Wikipedii.

Edytowanie

Jak poradzić sobie z zagmatwanym wikikodem (mnóstwo szablonów, znaczników i innych elementów kodu): Na pasku narzędziowym nad polem edycji znajduje się ikona kolorowania składni, o taka . Gdy w nią klikniemy (zmieni kolor na taki ), kod zostanie pokolorowany. Inne kolory dla kodu szablonów: {{}}, znaczników:" </>, tabelek: {|, linków: [[ oraz tekstu pomiędzy nimi.
Pisząc ~~~, umieszczamy swoją nazwę użytkownika, np. [[Wikipedysta:Kpjas|Kpjas]]. Pisząc ~~~~, dodamy jeszcze datę, np. [[Wikipedysta:Kpjas|Kpjas]] 16:39, 12 gru 2024 (CET). Ta forma jest zalecana dla podpisu. Pisząc ~~~~~, umieszczamy tylko aktualny czas i datę, np. 16:39, 12 gru 2024 (CET).
Jeśli w edytorze kodu źródłowego piszemy link z ujednoznacznieniem, możemy pisać [[Afryka (województwo łódzkie)|]], zamiast [[Afryka (województwo łódzkie)|Afryka]], a link będzie wyglądał tak: Afryka.
Jeśli w edytorze kodu źródłowego chcemy zapisać szybciej linki nieleżące w przestrzeni głównej (niebędące artykułami), np. [[Dyskusja:Polska]], [[Szablon:!]], to wstawiamy pionową kreskę |, np. [[Dyskusja:Polska|]], [[Szablon:!|]]. W efekcie otrzymujemy [[Dyskusja:Polska|Polska]], [[Szablon:!|!]].
Jeśli chcemy wstawić link do strony na innej wiki należącej do rodziny Wikimedia, możemy stosować prefiksy. Przykładowo w edytorze kodu źródłowego [[:en:Poland]] i [[:en:Poland|Poland]] (wyglądające tak en:Poland i Poland) linkują do artykułu w anglojęzycznej Wikipedii, a [[s:sah:]] to link na stronę główną jakuckich Wikiźródeł.
Jeśli chcemy wymusić utworzenie spisu treści wtedy, kiedy nie jest on tworzony automatycznie, wpisujemy na stronie frazę __FORCETOC__. Zamiast tego można wpisać __TOC__ – wtedy spis treści utworzy się dokładnie w miejscu tego napisu.
Dostępne są skróty klawiaturowe z użyciem klawisza Alt, dla różnych funkcji. Jaki skrót uruchamia konkretną funkcję, można zobaczyć w tooltipie (dymek z tekstem, który pojawia się po najechaniu myszką na link albo zakładkę). Lista wszystkich skrótów klawiszowych dla Edytora wizualnego znajduje się tutaj, dla edytora źródłowego tutaj.
Jeżeli chcemy edytować szablon wykorzystany na stronie, ale nie znamy jego nazwy, ani nie chcemy go wyszukiwać, edytujemy stronę w trybie kodu źródłowego, zjeżdżamy na sam dół i rozwijamy tekst „Szablony użyte w tym artykule:”. Ta sama lista dostępna jest po kliknięciu „Informacje o tej stronie” w menu bocznym.
- Szablony nawigacyjne (znajdujące się w artykułach na dole strony) mają w ramce literkę „e”, po kliknięciu w nią przechodzimy do trybu edycji szablonu.
Jeżeli chcemy pokazać nazwę szablonu i jednocześnie dać linka do niego, warto zastosować szablon {{s}}. Przykład użycia {{Aberracje chromosomowe}} – w kodzie {{s|Aberracje chromosomowe}}.
Aby za pomocą edytora kodu źródłowego zmienić długą listę wypunktowaną na numerowaną, na pasku edycji klikamy w „Zaawansowane”, następnie po prawej w „wyszukaj i zastąp”. W polu „Znajdź” wpisujemy znak *, a w polu „Zastąp przez” wpisujemy znak #. Następnie klikamy w „Zastąp wszystkie”. Zalogowani użytkownicy mogą też skorzystać z gadżetu Wyszukiwanie i zamiana (szybciej działa). Można też zrobić to w edytorze wizualnym - zaznacz listę i wybierz w pasku narzędzi inny jej rodzaj.
Jeśli często komunikujesz się z innymi i męczy cię wpisywanie tematu dyskusji przy odpowiadaniu, możesz użyć gadżetu Odpowiedzi z linkami (szerszy opis). Wtedy wystarczy kliknąć w skrót [odp] przy nicku wikipedysty na własnej stronie dyskusji bądź na innej stronie, na której podpisał się wikipedysta (także na stronie ostatnich zmian, historii edycji i innych, gdzie tkwi link do jego strony użytkownika).
Przypis w edytorze kodu najefektywniej można dodać, klikając w przycisk nad polem edycji,wybierając odpowiedni arkusz przyciskiem Uniwersalny (preferowany) lub (przestarzałe) Strona WWW, Książka, Pismo, następnie wypełniając arkusz, klikając poniżej Dodaj przypis oraz (jeśli w artykule nie było jeszcze przypisów), klikając w == Przypisy == {{Przypisy}} pod polem edycji (kursor wtedy trzeba ustawić pod treścią artykułu).
Gdy edytujesz artykuły seryjnie i otwierasz wiele zakładek, możesz przyspieszyć ich zamykanie, zaznaczając wszystkie zakładki → trzymasz klawisz ⇧ Shift i klikasz w pierwszą i następnie ostatnią zakładkę z serii do zamknięcia. Teraz wystarczy zamknąć jedną z nich albo kliknąć prawym klawiszem myszy i wybrać opcję zamknij. Możesz też użyć przycisku „zamknij wszystkie karty po prawej stronie” (uruchamiany prawym przyciskiem myszy).

Obsługa kategorii

Tworząc artykuł biograficzny lub inny, w którym sposób sortowania powinien być inny niż domyślnie (w przypadku biogramów po nazwisku, nie po imieniu), w edytorze wizualnym wchodzimy w opcje strony ( ) i wybieramy opcje kategorii ( ), a następnie wypełniamy pole „Domyślnie sortuj tę stronę jako”. W edytorze kodu źródłowego możemy albo dopisać ciąg znaków bezpośrednio w odnośniku do kategorii (np. [[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Wileńskiego|Mickiewicz, Adam]]) albo zastosować zapis {{SORTUJ:Mickiewicz, Adam}} przed listą kategorii – przydatne zwłaszcza przy dużej liczbie kategorii. Pierwszym sposobem można też tworzyć wyjątki od zasady narzucanej przez drugi.
Jeżeli edytujemy artykuł, który jest głównym artykułem danej kategorii, np. Obróbka cieplna metali i Kategoria:Obróbka cieplna metali, to stosujemy pusty klucz sortowania ([[Kategoria:…| ]]), czyli np. [[Kategoria:Obróbka cieplna metali| ]]. Dzięki temu nasz artykuł pojawi się na samym początku listy na stronie kategorii.

Pomoc w wyszukiwaniu stron i innych użytkowników

Jeśli chcesz wylistować artykuły zaczynające się od danej frazy, np. „Jan”, odwiedź stronę Specjalna:Wszystkie strony. Umożliwia ona tworzenie linków (Specjalna:Wszystkie strony/Jan). Można też skorzystać ze strony Specjalna:Strony według prefiksu. Różnica jest taka, że w przypadku Specjalna:Wszystkie strony mamy wykaz wszystkich stron Wikipedii przewinięty do określonego punktu, po stronach rozpoczynających się od Jan będą pokazane strony rozpoczynające się od Jao.
Jeśli chcesz znaleźć podstrony swojej strony użytkownika (wszystkie swoje brudnopisy), kliknij w „Edycje”, a następnie na dole strony w „Podstrony”. Jeśli chcesz zobaczyć podstrony innego użytkownika, po wejściu na jego stronę kliknij we „Wkład użytkownika” (w menu bocznym), a następnie w „Podstrony” na dole strony. To samo uzyskasz, wchodząc na stronę Specjalna:Strony według prefiksu/User:Nazwa użytkownika/.
- Jeśli chcesz znaleźć podstrony innych stron (np. z przestrzeni nazw Wikipedia, Pomoc, Wikiprojekt), kliknij w zakładkę „Historia i autorzy”, następnie w „Liczba obserwujących”. Link do podstron będzie w tabeli razem z innymi informacjami („Liczba podstron tej strony”). Możesz też wpisać w wewnętrzną wyszukiwarkę nazwę strony, a najpopularniejsze podstrony (jeśli są) wyświetlą się pod nią.
Aby wyszukać stronę w Wikipedii, w czasie czytania innej strony nie trzeba przewijać okna do pola wyszukiwania. Wystarczy (będąc w dowolnym miejscu na stronie) wcisnąć Tab ↹.
Jeżeli chcesz dodać link do strony w przestrzeni nazw mającej prefiks (takiej jak Wikipedysta:Cokolwiek albo Pomoc:Cokolwiek) albo znaleźć ją poprzez wyszukiwarkę, albo jeżeli nie znasz języka wiki, na której jesteś, i nie znasz prefiksu w lokalnym języku, możesz użyć nazwy przestrzeni w języku angielskim. Wyszukiwarka będzie także w tym przypadku „podpowiadać”. Linkując, możesz alternatywnie użyć funkcji parsera i numeru przestrzeni nazw.
Aby w wyszukiwarce znaleźć/przejść do strony w przestrzeni Wikipedia:, nie trzeba wpisywać całego wyrazu Wikipedia – wystarczy WP. W tym przypadku wyszukiwarka również „podpowiada”.
Aby znaleźć wikipedystów specjalizujących się w danej dziedzinie, można odwiedzić kategorię Wikipedyści według Wieży Specjalności (rozwinięcie skrótów tutaj), bardziej zaangażowanych można znaleźć w kategorii Uczestnicy projektów, a także na stronach wikiprojektów w sekcjach „Uczestnicy” (część sekcji z listami uczestników jest aktualizowana).
- Listę osób z danej dziedziny można dodać do przyjaciół, używając narzędzia Kolorowanie i zamiana nicków, dzięki czemu można szybciej sprawdzić w rejestrze ostatnich zmian, kto z nich w danym momencie jest aktywny.
Aby szybko znaleźć administratrora/administratorkę (dla usunięcia artykułu-wygłupu lub zablokować wandala), wystarczy mieć włączone powyższe narzędzie Kolorowanie i zamiana nicków i wejść na Ostatnie zmiany (OZ). Linki do stron adminów podświetlają się na ciemnozielono. Jeśli żadnego tam nie ma, można zgłosić się na stronę WP:PdA. Najlepiej wejść na PdA i pingnąć z użyciem szablonu {{re}} aktywnego na OZ admina (gdyby jednak odszedł od klawiatury, zawsze znajdzie się inny).
Żeby się dowiedzieć, ile osób zagląda dziennie do danego artykułu, kliknij w zakładkę „Historia i autorzy” nad artykułem, a następnie w link „Statystyka oglądalności strony”.
Gdy artykuł ma długą historię edycji, można przyspieszyć poszukiwania autora danego fragmentu (lub autora, który zmienił poprzedni fragment tekstu do obecnej postaci). Wejdź do zakładki „Historia i autorzy” i kliknij w link „Wyszukiwanie w historii edycji”. Kursor będzie migał w polu, do którego należy wkleić szukaną frazę, a następnie kliknąć w przycisk „Start” pod formularzem. Wygeneruje się lista wyników. Pierwsze pojawienie się szukanej frazy jest oznaczone dwoma kolejnymi symbolami: X 0 Link po lewej stronie prowadzi do różnicy między dwoma edycjami, autor i data zmiany będzie nad polem porównywania zmian.

Ostatnie zmiany i obserwowane

Na stronie Ostatnich zmian u góry znajduje się link Pokaż nowe zmiany począwszy od 12 gru 2024 15:39 – można go zapisać w przeglądarce i po wejściu na tę stronę przez niego zobaczymy zmiany dokonane od naszego ostatniego pobytu.
Jeśli chcesz na bieżąco śledzić zmiany w danej dziedzinie bez ślęczenia nad stroną Ostatnie zmiany, możesz użyć PetScana (opis narzędzia po angielsku) i wyświetlać wszystkie zmiany w artykułach z danego drzewa kategorii. Ustawić można kategorię główną, głębokość przeszukiwania i czas.
Na górze strony Specjalna:Obserwowane znajduje się wiersz Pokaż zmiany na liście obserwowanych | Edycja listy | Tekstowy edytor listy. Jeśli obserwujesz za dużo stron, kliknij w „Edycja listy”, a następnie wybierz z listy strony, które chcesz usunąć i na dole kliknij w „Usuń zaznaczone z listy”.
Po zaznaczeniu w preferencjach (zakładka Ostatnie zmiany) opcji „Grupuj zmiany według stron na liście ostatnich zmian i obserwowanych” powtarzające się operacje (przeniesienia, usunięcia, blokady) będą grupowane do jednej linii, co poprawia czytelność. Z tą funkcją można połączyć „Pokazuj na liście obserwowanych wszystkie zmiany, nie tylko ostatnie” (zakładka Obserwowane).
Użycie strony Specjalna:Zmiany w linkujących umożliwia śledzenie zmian dokonanych na wszystkich stronach linkowanych na określonej stronie (przykład 1: listy zabytków w konkursie Wiki Lubi Zabytki, przykład 2: biografie osób związanych z kinematografią). Linkowane strony są często rozproszone w wielu kategoriach i śledzenie ostatnich zmian tylko dla tych stron nie jest możliwe w inny sposób.

Błędy

Czasem niezarejestrowani użytkownicy widzą starszą wersję ilustracji. Jeśli jesteś redaktorem, możesz spróbować to naprawić, oznaczając artykuł jako nieprzejrzany, a potem z powrotem jako przejrzany.

Dla zaawansowanych

Aby zachęcić do edytowania nowicjuszy, warto ich zgłaszać do Czywiesza. W tym celu najlepiej odwiedzić stronę ze statystykami nowych stron z danego dnia, na stronie wybrać któryś z poprzednich dni (dla pewności, że się nie trafi na listę artykułów słabych, kwalifikujących się do DNU) max 9 dni do tyłu, kliknąć Submit Query pod kalendarzem i szukać nowicjuszy z „zielonymi” artykułami. Do czywiesza najskuteczniej zgłaszać gadżetem CzyWiesz (więcej o gadżecie).
Jeżeli chcesz, by jednym z parametrów szablonu była tabela, nie możesz bezpośrednio stosować | (pionowej kreski), bo ona separuje parametry szablonu. Skorzystaj wówczas z magicznego słowa {{!}} i szablonu {{!!}}.
Jeżeli jakaś część artykułu nie mieści się „na ekranie” - np. tabela wyjeżdża poza ekran - można zamieścić pod nią suwak. Nad daną treścią należy wpisać <div style="overflow:auto"> a pod nią </div> Nie trzeba używać wtedy suwaka przeglądarki, który przesunie całą stronę, uniemożliwiając czytanie tekstu poza tabelą. Przykład
Używaj masowych otwieraczy, czy to z gadżetów, czy z preferencji przykład. Precyzyjne otwieranie stron, wymaga uwagi - szybciej jest to zrobić skryptem.
Jeżeli edycja strony wymaga np. (1) otworzenia hasła, (2) otworzenia hasła do edycji, (3) drobnej poprawki, (4) użycia Sprzątania Kodu, (5) wypełnienia opisu edycji, (6) kliknięcia zapisz, (7) zamknięcia karty. Zamiast na pierwszej karcie przejść kroki 1-7, później dla drugiej karty 1-7, trzeciej 1-7 itd, lepiej jest zrobić dla wszystkich kart krok 1, dla wszystkich kart krok 2. W taki sposób np. można używać skrótu klawiszowego Ctrl+Tab ↹ do przechodzenia do kolejnej karty, a kursor myszy utrzymywać w jednym miejscu strony (np naciskając przycisk edytuj). Można też robić „półkroki” - skoro wiemy że przycisk „drobne techniczne” znajduje się w tym samym miejscu, to wygodniej jest po otworzeniu strony do edycji przesunąć ekran na dół strony klawiszem End - w ten sposób przycisk do opisu zmian będzie zawsze mniej więcej w tym samym miejscu.
By przyspieszyć edytowanie listy haseł zamiast robić przygotowywać listę haseł zapisanych jako [[Warszawa]], przygotować listy zaraz z wykorzystaniem szablonu {{edytuj}}, np. {{edytuj|Warszawa}}. Oszczędzamy na tym jedno przeładowanie strony.
Do powtarzalnych czynności (np. przyciskanie przycisku „drobne techniczne” albo „sprzątanie kodu” albo „pokaż zmiany”) można wykorzystać darmowe narzędzie iMacros(inne języki). Makra w systemie Windows można też napisać w języku AutoHotkey.