Wikariat karny – instytucja znana w średniowiecznym prawie europejskim, polegająca na współpracy organów miejskich z państwowym wymiarem sprawiedliwości w zakresie ścigania przestępstw kryminalnych. Władcy feudalni nadawali miastom prawo ścigania przestępców wszystkich stanów, poza obrębem swej jurysdykcji, lub na terenie całego kraju. Dla miast wielkopolskich przywilej taki nadał Władysław Łokietek w 1299 roku. Kraków i Lwów w Małopolsce otrzymały takie prawo na mocy przywileju Władysława Warneńczyka z 1444 roku[1]. Nakładało to na urzędników obowiązek bezpłatnego ścigania sprawców najcięższych przestępstw i osób proskrybowanych. Instytucja wikariatu karnego przekształciła się w urząd instygatora miejskiego, który ukształtował się w miastach polskich w drugiej połowie XVI wieku[2].

Przypisy

edytuj
  1. W. Maisel 1961, s. 128–130.
  2. W. Zarzycki 1968, s. 40 i nast.

Bibliografia

edytuj
  • W. Maisel, Sądownictwo miasta Poznania do końca XVI wieku, Poznań 1961.
  • W. Zarzycki, Geneza urzędu instygatora miejskiego w Polsce, „Biuletyn Prokuratury Generalnej”, 1968, nr 5.