Wierzba wawrzynkowa

gatunek rośliny

Wierzba wawrzynkowa, wierzba wawrzynkolistna (Salix daphnoides) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych. Pochodzi z Europy, rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza Europą[4]. Ze względu na długą historię uprawy i rozprzestrzenianie – ustalenie pierwotnego zasięgu jest trudne. Przyjmuje się, że naturalnie rośnie w rejonie Bałtyku i w górach Środkowej Europy. W Polsce w stanie naturalnym występuje głównie w Karpatach, poza tym na wybrzeżu[5].

Wierzba wawrzynkowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wierzbowate

Rodzaj

wierzba

Gatunek

wierzba wawrzynkowa

Nazwa systematyczna
Salix daphnoides Vill.
Prosp. Hist. pl. Dauphiné 51. 1779
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Morfologia

edytuj
 
Pęd i liście
 
Owoce
Pokrój
Krzew lub drzewo o wysokości do 18 m. Ma nieregularny pokrój. Posiada krótki pień[6].
Kora
Kora ma szarą barwę. Jest relatywnie lekko spękana[6].
Pędy
Roczne gałązki obłe i długie, połyskujące, owłosione, koloru od zielonego do brązowego, później fioletowoszarego[6]. Starsze gałęzie grube i kruche, pokryte sinoniebieskim woskowym nalotem. Pąki są wypukłe, duże i zaostrzone. Mają ciemnoczerwoną barwę i są błyszczące (są podobne do pędów wierzby purpurowej)[6].
Liście
Wąskolancetowate, zaostrzone, z obu stron nagie (czasami tylko główny nerw jest owłosiony oraz ogonek). Z wierzchu są ciemne i błyszczące, od spodu niebieskoszare[6]. Mają długość do 10[5]–12 cm[6]. Podczas suszenia nie czernieją. Nietrwałe duże przylistki o ukośnie sercowatym kształcie[6].
Kwiaty
Roślina dwupienna. Kwiaty zebrane w kotki o dwubarwnych przysadkach; dołem jasnych, lub czerwonawych, górą czarniawych. Kotki bez szypułek, o szerokojajowatych przysadkach, duże, zwykle po kilka razem. W kwiatach żeńskich słupki siedzące, lub na bardzo krótkich trzonkach, zalążnia słupka przylegająco, gęsto owłosiona, znamię dwudzielne, krótsze od szyjki i wyraźnie łukowato rozchylone. Kotki męskie bezszypułkowe, o szerokości ok. 17 mm i długości do 5 cm, o przysadkach owłosionych głównie na brzegach. Młode kotki całkowicie otulone białymi, jedwabistymi włosami. Kwiaty męskie z 1 wydłużonym miodnikiem, o pręcikach różnej długości, z wolnymi nitkami i żółtymi pylnikami.
Owoc
Torebka.
Gatunki podobne
Wierzba ostrolistna ma cieńsze pędy, także jednoroczne z nalotem woskowym, liście węższe i dłuższe (do 15 cm)[5].

Biologia i ekologia

edytuj

Siedlisko: nadmorskie wydmy, brzegi wód. Preferuje gleby piaszczyste. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku zespołów (All.) Salicion eleagni[7]. Kwitnie od marca do kwietnia, przed rozwojem liści. Roślina miododajna i owadopylna. Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Zmienność

edytuj

Tworzy mieszańce z gatunkami: wierzba czerniejąca, w. iwa, w. krucha, w. purpurowa, w. płożąca, w. rokita w. szara, w. siwa, w. wiciowa[8].

Zastosowanie

edytuj

Czasami uprawiana jako roślina ozdobna, lub do nasadzeń krajobrazowych. Używana również do obsadzania piaszczystych nieużytków (np. żwirowisk).

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-10] (ang.).
  3. Salix daphnoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
  5. a b c Władysław Danielewicz, Tomasz Maliński: Drzewa i krzewy Ogrodu Dendrologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2011, s. 370. ISBN 978-837160-642-7.
  6. a b c d e f g Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 168. ISBN 978-83-7073-643-9.
  7. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  8. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

edytuj
  • W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.