Wielowieś (gmina)

Wielowieś
	gmina wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	gliwicki
TERC	2405082
Siedziba	Wielowieś
Wójt	Kazimierz Pławszewski
Powierzchnia	116,59 km²
Populacja (2016); • liczba ludności	; 5904
• gęstość	50,8 os./km²
Nr kierunkowy	32
Tablice rejestracyjne	SGL
	Adres urzędu:ul. Główna 1; 44-187 Wielowieś
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	12
Liczba miejscowości	12
	Położenie na mapie powiatu;
	50°30′36″N 18°36′58″E/50,510000 18,616111
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Wielowieś – gmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Siedziba gminy to Wielowieś.

Historia

Gmina zbiorowa Wielowieś powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945^[2]) w powiecie gliwickim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski^[3]^[4]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego^[4]^[5], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do województwa śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)^[6]^[7].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś^[8]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę województwa śląskiego na katowickie^[9], a 9 marca 1953 kolejno na stalinogrodzkie^[10]. Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 5. gromad: Błażejowice, Czarków, Kieleczka, Sieroty i Wielowieś^[11]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12].

Osobny artykuł: Sieroty (gromada).

Osobny artykuł: Wielowieś (gromada w powiecie gliwickim).

Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie^[13]. W jej skład weszły obszary 13 sołectw: Błażejowice, Borowiany, Czarków, Dąbrówka, Gajowice, Kieleczka, Radonia, Raduń, Sieroty, Świbie, Wielowieś, Wiśnicze i Zacharzowice^[13]^[14].

1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) woj. katowickiego (zniesienie powiatów)^[15]. Od 1999 w woj. śląskim, ponownie w powiecie gliwickim.

Położenie

Gmina jest położona w północnej części powiatu gliwickiego i sąsiaduje z miastem:

Pyskowice

oraz gminami:

Miejscowości

Miejscowości leżące na terenie gminy Wielowieś:

Wsie:

Osada

Dąbrówka-Hubertus

Integralne części wsi

Cegielnia
Chwoszcz
Gaj
Gajówka
Jerzmanów
Kolonia
Kotków
Napłatki

Nieoficjalne przysiółki wsi

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[16] gmina Wielowieś ma obszar 116,59 km², w tym:

użytki rolne: 65%
użytki leśne: 27%

Gmina stanowi 17,58% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[17]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	6104	100	3137	51,4	2967	48,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	52,4		26,9		25,4

Piramida wieku mieszkańców gminy Wielowieś w 2014 roku^[1].

Edukacja

Gmina Wielowieś posiada sieć publicznych placówek oświatowych składającą się z dwóch przedszkoli, dwóch szkół podstawowych oraz jednego gimnazjum. Dwa przedszkola i dwie szkoły podstawowe tworzą Zespoły Szkolno-Przedszkolne.

Przedszkola:

Przedszkole w ZSP w Świbiu
Przedszkole w ZSP w Wielowsi

Szkoły podstawowe:

Szkoła Podstawowa w ZSP w Świbiu
Szkoła Podstawowa w ZSP w Wielowsi

Gimnazja:

Gimnazjum w Wielowsi

Turystyka

Przez gminę przebiegają następujące szlaki turystyczne:

Transport

Drogowy

Przez gminę Wielowieś przechodzą drogi wojewódzkie.

Drogi Wojewódzkie:

901
907

Zbiorowy

Komunikację miejską w Gminie Wielowieś organizuje Międzygminny Związek Komunikacji Pasażerskiej Tarnowskie Góry. Dzięki MZKP sołectwa (poza Dąbrówką) posiadają połączenie z siedzibą gminy – Wielowsią.

Obecny kształt komunikacji międzygminnej:

Trasa linii 152:
- W stronę Pyskowic:
- Z Pyskowic:
  - Pyskowice
  - Pniów
  - Zacharzowice
  - Sieroty-Chwoszcz
  - Sieroty
  - Wielowieś
  - Błażejowice
  - Wiśnicze
  - Świbie
  - Radonia
  - Raduń-Borowiany
  - Kieleczka
  - Wielowieś
    - Warianty trasy:
      - Tworóg Dworzec PKP – Pyskowice Pl. Wyszyńskiego przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśnicze, Błażejowice, Wielowieś, Sieroty, Zacharzowice i Pniów.
      - Pyskowice Pl. Wyszyńskiego – Boruszowice Hanusek przez Pniów, Zacharzowice, Sieroty, Wielowieś, Błażejowice, Wiśnicze, Świbie, Radonię, Borowiany, Kieleczkę, Jerzmanów, Czarkow, Tworóg, Brynek i Hanusek (kursuje jedynie w dni nauki szkolnej).
Trasa linii 180:
Trasa linii 737:
- Wielowieś
- Czarków
- Jerzmanów
- Kieleczka
- Raduń-Borowiany
- Radonia
- Świbie
- Wiśnicze
- Gajowice
- Błażejowice
- Wielowieś
  - Warianty trasy:
    - Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Świniowice,
    - Boruszowice Hanusek – Wielowieś Ośrodek Zdrowia przez Czarków, Jerzmanów, Kieleczkę, Borowiany, Radonię, Świbie, Wiśncize, Gajowice i Błażejowice (z pominięciem Świniowic).

Komunikację z siedzibą powiatu – Gliwicami, zapewnia komercyjny przewoźnik PKS Gliwice.

Zobacz też

Rezerwat przyrody Hubert

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Wielowieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
↑ Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
↑ ^a ^b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
↑ Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
↑ Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ ^a ^b Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[populacja2016-1] Gmina Wielowieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[2] Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)

[3] Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów

[pan-4] Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.

[5] Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono

[6] Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177

[7] Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)

[podział-8] Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.

[9] Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255

[10] Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51

[11] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[12] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[ReferenceA-13] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[14] Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)

[15] Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92

[autonazwa1-16] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[17] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]