Wielkolot
rodzaj gryzoni
Wielkolot[5] (Petaurista) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae).
| Petaurista | |||
| Link, 1795[1] | |||
 Wielkolot rdzawy (P. petaurista) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
wielkolot | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sciurus petaurista Pallas, 1766 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujMorfologia
edytujDługość ciała (bez ogona) 270–610 mm, długość ogona 280–770 mm; masa ciała 0,49–3 kg[7][9].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1795 roku niemiecki przyrodnik Johann Heinrich Friedrich Link w książce swojego autorstwa o tytule Beyträge zur Naturgeschichte[1]. Na gatunek typowy Link wyznaczył (absolutna tautonimia) wielkolota rdzawego (P. petaurista).
Etymologia
edytuj- Petaurista (Petauristus): łac. petaurista ‘akrobata, tancerz’, od gr. πεταυριστης petauristēs ‘akrobata’[10].
- Galeolemur: gr. γαλεη galeē lub γαλη galē ‘łasica’; rodzaj Lemur Linnaeus, 1758 (lemur)[11]. Rodzaj opisany jako należący do Cynocephalidae na podstawie okazu z Cejlonu, lecz według Thomasa, jako że na Cejlonie nie występują lotokoty musi to być gatunek z rodzaju Petaurista[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Galeopithecus macrourus Temminck, 1836 (nomen dubium).
- Schoinobates: σχοινοβατης skhoinobatēs ‘tancerz na linie, linoskoczek’[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteromys leucogenys Temminck, 1827.
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[14][9][6][5]:
- Petaurista leucogenys (Temminck, 1827) – wielkolot białolicy
- Petaurista xanthotis (Milne-Edwards, 1872) – wielkolot chiński
- Petaurista lena O. Thomas, 1907
- Petaurista caniceps (J.E. Gray, 1842)
- Petaurista grandis (Swinhoe, 1863)
- Petaurista petaurista (Pallas, 1766) – wielkolot rdzawy
- Petaurista elegans (Temminck, 1836) – wielkolot strojny
- Petaurista marica (O. Thomas, 1912)
- Petaurista sybilla O. Thomas & Wroughton, 1916
- Petaurista albiventer (J.E. Gray, 1834)
- Petaurista yunanensis (J. Anderson, 1875)
- Petaurista hainanus G.M. Allen, 1925
- Petaurista alborufus (Milne-Edwards, 1870) – wielkolot biało-czerwony
- Petaurista philippensis (W. Elliot, 1839) – wielkolot orientalny
- Petaurista magnificus (Hodgson, 1836) – wielkolot wspaniały
- Petaurista nobilis (J.E. Gray, 1842) – wielkolot szlachetny
- Petaurista mechukaensis Choudhury, 2007
- Petaurista mishmiensis Choudhury, 2009
- Petaurista siangensis Choudhury, 2013
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu Azji:
Uwagi
edytuj- ↑ Wariant pisowni Petaurista Link, 1795.
Przypisy
edytuj- ↑ a b J.H.F. Link: Beyträge zur Naturgeschichte. Cz. 2. Rostock: K.C. Stiller, 1795, s. 52, 78. (niem.).
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. xviii, 498. (łac.).
- ↑ R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 261. (fr.).
- ↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 190. (fr.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 198–199. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 606–608. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b J. Koprowski, E. Goldstein, K. Bennett & C. Pereira: Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 769–777. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Petaurista. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-23].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 388–390. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 526.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 288.
- ↑ O. Thomas. The nomenclature of the flying-lemurs. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 1, s. 252, 1908. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 624.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-22]. (ang.).
- ↑ Z.-j. Yang. On the Insectivora, Chiroptera, Rodentia and Primates Other Than Sinanthropus from Locality 1 at Choukoutien. „Paleontologica Sinica”. Series C. 8, s. 44, 1934. (ang.).
- ↑ M.P. Tiunov & D.O. Gimranov. The first fossil Petaurista (Mammalia: Sciuridae) from the Russian Far East and its paleogeographic significance. „Palaeoworld”. 29 (1), s. 177, 2020. DOI: 10.1016/j.palwor.2019.05.007. (ang.).
Bibliografia
edytuj- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).