Wielgomłyny (gromada)

Wielgomłyny – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Wielgomłyny
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

łódzkie

Powiat

radomszczański

Data powstania

4 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Wielgomłyny

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

7

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Wielgomłyny siedzibą GRN w Wielgomłynach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie radomszczańskim w woj. łódzkim, na mocy uchwały nr 36/54 WRN w Łodzi z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Wielgomłyny, Wielgomłyny kolonia, Myśliwczów, Myśliwczów kolonia, Niedośpielin, Kruszyna i Maksymów (bez wsi Bogusławów), ponadto wieś Odrowąż z dotychczasowej gromady Wola Kuźniewska oraz parcelacja i osada młyńska Borowiec z dotychczasowej gromady Rudka ze zniesionej gminy Wielgomłyny w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

31 grudnia 1959 do gromady Wielgomłyny przyłączono obszar zniesionej gromady Krzętów oraz wieś Bogusławów, wieś i kolonię Wola Kuźniewska, parcelę Odrowąż, wieś Popielarnia i parcelę Zacisze ze zniesionej gromady Huta Drewniana[8].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[9]. 1 stycznia 1973 w powiecie radomszczańskim reaktywowano gminę Wielgomłyny[10].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 36/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu radomszczańskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)
  7. Uchwała Nr XLIII/275/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomsku z dnia 2 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 36)
  8. Uchwała Nr 57/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 3 września 1959 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzkim; w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 25 listopada 1959 r. w sprawie uchwały 57/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 3 września 1959 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzki(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 21 grudnia 1957 r., Nr. 8, Poz. 31)
  9. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  10. Uchwała Nr XIX/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie łódzkim