Wikipedia

Wielcy królowie Irlandii

Średniowieczna irlandzka tradycja historyczna podała, że Irlandia była rządzona przez zwierzchnich królów (irl. ard-rí) od czasów starożytnych. Kompilacje, takie jak Lebor Gabála Érenn, a następnie nowożytne dzieła, takie jak Roczniki Czterech Mistrzów i Geoffreya Keatinga Foras Feasa ar Éirinn rzekomo śledziły linię zwierzchnich królów. Korpus wczesnego prawa irlandzkiego nie podał istnienia takiej instytucji, a obecni uczeni uważają, że jest to pseudohistoryczna konstrukcja, powstała w VIII w. n.e., dająca rzut do odległej przeszłości politycznej, który nie stanie się rzeczywistością do czasów Normanów. Máel Sechnaill I mac Máele Ruanaid deklarował się, jako król całej Irlandii, ale takie roszczenia nie uzyskały poparcia politycznego innych królestw (tj. Munsteru), nordyckich i nordycko-gaelickich oraz nie był w stanie utrzymać pokoju z własnymi krewnymi Uí Néill. Tradycyjna lista arcykrólów Irlandii jest więc mieszanką faktów, legend, fikcji i propagandy. Osoby znajdujące się przed V w. n.e. są ogólnie uważane za legendarne, a aplikacja tytułu osobom przed IX w. jest uważana za anachroniczną.

Kronikarze często opisują późniejszych zwierzchnich królów, jako rígh Érenn co fressabra („królowie Irlandii w opozycji”). Tytuł ten jest odniesiony do niestabilności zwierzchniej władzy królewskiej Tary od czasów śmierci Máel Sechnailla II Móra w 1022 r. Władza Máel Sechnailla została obalona przez Briana I Boru w 1002 r. i odnowiona w 1014 po śmierci Briana. Przykład zamachu Briana był kontynuowany przez wiele innych rodzin po 1022 roku, a arcykrólestwo było skutecznie zakończone przez normański quasi-podbój Irlandii w 1171 roku.

Mityczni królowie Irlandii

edytuj

Dynastia Partholona (1980-1710 p.n.e.)

edytuj
  • Partholon [syn Sery, potomka Magoga, wnuka Noego]
  • Slainge [syn]
  • Laiglinne [brat]
  • Rudraige [brat]
  • Potomkowie

Dynastia Nemedian (1710-1300 p.n.e.)

edytuj
  • Nemed [krewny Partholona]
  • Stairn [syn]
  • Iarbonel Wróżbita [brat]
  • Annind [brat]
  • Fergus Czerwonoboki [brat]
  • Semul [syn Iarbonela]
  • Erglan [syn Beoana syna Stairna]
  • Interregnum (1493-1293 p.n.e.)

Dynastia Fomorian (przed 1300 p.n.e.)

edytuj
  • Gann
  • Sengann
  • Nieznani władcy

Dynastia Fir Bolgów (1293-1213 p.n.e.)

edytuj

Dynastia Tuatha Dé Danann (1213-1016 p.n.e.)

edytuj

Legendarni królowie Irlandii

edytuj

Celtycka dynastia Milezjan (1016 p.n.e.-405 n.e.)

edytuj

Okres heroiczny

Okres Antecotti (Aitheach-Tuatha)

Półlegendarni arcykrólowie Irlandii

edytuj

Okres osjanicki

Historyczni arcykrólowie Irlandii

edytuj

Dynastia O’Neillów

edytuj

Okres św. Patryka

Okres św. Kolumby

Okres scholastyczny

Okres skandynawski

Okres dalkasiański (980-1022)

Bibliografia

edytuj
  • Ferguson L., The Story of the Irish Before the Conquest. From the Mythical Period to the Invasion Under Strongbow, Third Edition, Dublin 1903.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 371-374, ISBN 3-598-21543-6 (Chronologia od 407 do 241 r. p.n.e. została skorygowana z powodu braku króla Fiachy IV, przestawienia dat oraz nieprawidłowej liczby panowania niektórych królów).
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 4 / Volume 1: Western & Southern Europe, München 2004, s. 1-3, ISBN 3-598-21548-7.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wielcy_królowie_Irlandii&oldid=70637605”