Wielącza
Wielącza – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Szczebrzeszyn[5][6].
| wieś | |
 Zabytkowy kościół pw. św. Stanisława | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
220 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
22-460[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LZA |
| SIMC |
0900867[5] |
Położenie na mapie gminy Szczebrzeszyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu zamojskiego  | |
 50°43′17″N 23°04′44″E/50,721389 23,078889[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0900873 | Komasacja | część wsi |
| 0900880 | Stara Wieś | część wsi |
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1424 kiedy na zjeździe duchowieństwa łacińskiej diecezji chełmskiej w Grabowcu występował Piotr, rektor kościoła w Wielączy. Od początku istnienia wieś wchodziła w skład włości szczebrzeskiej[7].
Prywatna wieś szlachecka położona była na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi chełmskiej województwa ruskiego[8]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Szczebrzeszyn[9]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 653 mieszkańców[10].
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława w Wielączy[11].
Wieś była wspomniana w powieści Potop Henryka Sienkiewicza:
Tej jeszcze nocy pan Wołodyjowski poszedł na podjazd i nad ranem sprowadził kilkunastu języków. Ci potwierdzili, że król szwedzki osobą własną w Szczebrzeszynie się zjawił i niebawem pod Zamościem stanie . (...) Nieco mgły leżało jeszcze przy ziemi, ale wojska szwedzkie idące od Wielączy, zdawały się brodzić do kolan w owym tumanie...
W Wielączy znajduje się zabytkowy neogotycki kościół pw. św. Stanisława, wybudowany w latach 1821-1832 według projektu Wacława Ritschla. Miał on pełnić funkcję nekropolii dla rodu Zamoyskich, którzy swą siedzibę mieli w pobliskim Klemensowie. Zamoyscy uzyskali jednak zgodę na dalsze używanie nekropolii w Kolegiacie Zamojskiej, a kościół w Wielączy pozostał kościołem parafialnym. Obecnie nie jest użytkowany (nowy, znacznie większy kościół zbudowano w latach 1985-1989). Kościół w Wielączy jest jedną z najstarszych neogotyckich świątyń zachowanych na ziemiach polskich.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 145870
- ↑ Wieś Wielącza w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-24], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1461 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Józef Niedźwiedź: Leksykon Historyczny dawnego województwa zamojskiego. Oficyna Wydawnicza "Kresy".
- ↑ Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 2.
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-24]
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji