Zegar wieżowy
Zegar wieżowy – rodzaj dużego zegara umieszczonego w widocznym miejscu w przestrzeni publicznej w celu podawania czasu wszystkim osobom znajdującym się w jego zasięgu. Najczęściej zegary wieżowe wyposażone są w jedną lub więcej tarcz umieszczonych z czterech stron specjalnej wieży zegarowej lub wysokiego budynku użyteczności publicznej (na przykład wieży ratuszowej lub kościelnej), ale zdarzają się również egzemplarze, w których za wskaźnik upływu czasu służą sygnały dźwiękowe (na przykład dzwony lub kuranty) lub wizualne (kula czasu).
Górny lewy róg: | Metropolitan Life Insurance Company Tower |
Dolny lewy róg: | Wieża zegarowa Allen-Bradley (poprzedni rekordzista) |
Środek: | Abradż al-Bajt |
Górny prawy róg: | Zegar na wieży Pałacu Westminsterskiego |
Dolny prawy róg: | Zegar na wieży Spaskiej Kremla w Moskwie |
Mianem zegara wieżowego określa się także sam mechanizm zegara umieszczonego w przestrzeni publicznej, którego tarcza może, ale nie musi, być umieszczona na wieży lub wieżyczce[1]. Najstarszy w Polsce zegar wieżowy znajduje się w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego[2]. W latach 1901–1938 w Krośnie znajdowała się "Pierwsza Krajowa Fabryka Zegarów Wieżowych" której właścicielem był Michał Mięsowicz. W Gdańsku znajduje się poświęcone podobnym konstrukcjom Muzeum Zegarów Wieżowych.
Pod względem metody działania zegary wieżowe mogą się znacznie różnić między sobą: w przestrzeni publicznej umieszcza się zegary wodne, rtęciowe, balansowe, wahadłowe, elektryczne i cyfrowe.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Pierer 1863 ↓, s. 572.
- ↑ Zajdler 1963 ↓, s. 168.
Bibliografia
edytuj- Thurmuhr, [w:] Heinrich August Pierer (red.), Universal-Lexikon der Gegenwart und Vergangenheit, Band 17, Altenburg 1863 (niem.).
- Ludwik Zajdler, Zadania i organizacja służby czasu w Polsce, „Urania”, 6/1963, Warszawa: Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii, 1963, s. 162-170 .