Wieża ciśnień przy Alejach Racławickich w Lublinie
Wieża ciśnień przy Alejach Racławickich – wieża ciśnień znajdująca się przy Al. Racławickich 42 w Lublinie, wybudowana przez amerykańską firmę budowlaną Ulen & Company w 1926 roku. Firma ta związana była również z budową wodociągów m.in. w Radomiu, Piotrkowie i Częstochowie.
 nr rej. A/1664 z 18.09.2017
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Ukończenie budowy | |
| Pierwszy właściciel |
Miejskie Wodociągi i Kanalizacja |
| Kolejni właściciele |
Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji |
Położenie na mapie Lublina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
 51°15′01,60″N 22°31′48,20″E/51,250444 22,530056
| |
Historia
edytujBudowa wieży rozpoczęła się na podstawie umowy zawartej między Lublinem a Towarzystwem Ulen & Company w roku 1924, umowę tę z ramienia miasta podpisywał prezydent Czesław Szczepański, a z ramienia Amerykanów wiceprezydent towarzystwa M. D. Carrel. Przewidywała ona budowę systemu zaopatrzenia miasta w wodę oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków[1].
Wieża ciśnień przy Al. Racławickich, której budowa zakończyła się w roku 1926, była jednym z elementów nowo tworzonej sieci wodociągowej. Została umieszczona w jednym z najwyższych punktów ówczesnego Lublina, niedaleko rogatki warszawskiej, umożliwiając w ten sposób dostarczanie wody pod odpowiednim ciśnieniem do wszystkich mieszkań w mieście[2]. Zbiornik mógł pomieścić do 2050 m3 wody, był to stalowy cylinder o średnicy 14 metrów i wysokości 13,5 metra, obmurowany z zewnątrz[3]. Dwie pompy szwajcarskiej firmy Sulzer, o wydajności 200 litrów na sekundę, poruszane przez silniki o mocy 250 KM, tłoczyły wodę ze stacji pomp wysokiego ciśnienia, mieszczącej się przy al. Piłsudskiego[4].
W roku 1929 wieżę przejęło przedsiębiorstwo Miejskie Wodociągi i Kanalizacja, obecnie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. Do lat 50. wieża znajdowała się w najwyższym punkcie w zachodniej części miasta – wraz z rozbudową Lublina i powstawaniem kolejnych punktów regulujących ciśnienie w sieci, jej znaczenie malało. Obecnie instalacja jest wciąż czynna, ale nie pełni już funkcji wieży ciśnień, lecz w sposób naturalny stabilizuje ciśnienie w sieci w centrum miasta[5].
Przez ponad 80 lat swojego funkcjonowania wieża była poddawana jedynie drobnym naprawom. W latach 70. remontowano wnętrza budynku i urządzenia w nim pracujące, a w latach 90. renowacji doczekała się elewacja wraz z ogrodzeniem. W 2008 roku MPWiK ogłosiło przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej przebudowy wieży. Zaplanowano odświeżenie i oświetlenie całej aparatury w jej wnętrzu, jak również zmianę elewacji i wyglądu ogrodzenia[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ MPWiK w Lublinie – Kalendarium. [dostęp 2013-01-24]. (pol.).
- ↑ Lublin–Lwów, miasto filmowe – Wieża ciśnień. [dostęp 2009-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 czerwca 2008)]. (pol.).
- ↑ Gazeta Lublin – Wieża ciśnień. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
- ↑ Teatr NN – Wodociągi w Lublinie. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
- ↑ H. Szyłkajtis – Wieża ciśnień przy Al. Racławickich. [dostęp 2009-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 marca 2009)]. (pol.).
- ↑ Miłosz Bednarczyk: Dziennik Wschodni – Amerykańska grubaska będzie śliczna. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Wieża ciśnień – czar przedwojennych inwestycji. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
- Z brazylijskiej dżungli do Piotrkowa i Aten. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
- Częstochowa: 80 lat wodociągów. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).
- Tomasz Haładyj: Amerykańskie rury i kanały, czyli 80 lat wodociągów. [dostęp 2009-02-17]. (pol.).