Wiatrak holenderski w Polkowicach
Wiatrak holenderski w Polkowicach – zabytkowy murowany wiatrak holenderski przy ul. Głogowskiej w Polkowicach.
 nr rej. A/3219/604/L z 14.04.1981[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Głogowska |
| Typ budynku | |
| Inwestor |
Ernest Zimmerling |
| Ukończenie budowy |
II połowa XIX wieku. |
| Ważniejsze przebudowy |
1911, 2019 |
| Pierwszy właściciel |
Ernest Zimmerling |
| Kolejni właściciele |
Paul Zimmerling |
| Obecny właściciel |
Gmina Polkowice |
Położenie na mapie Polkowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu polkowickiego  | |
Położenie na mapie gminy Polkowice  | |
 51°30′21,97″N 16°03′58,60″E/51,506103 16,066278
| |
Historia
edytujW Polkowicach w XIX wieku działało więcej wiatraków. Przy drodze wjazdowej od strony Lubina stało ich sześć. Należały do rodzin Weiss, Werner, Schoenaich i Moshack, Buchelt i Muelle. Kolejne cztery znajdowały się przy drodze prowadzącej z Głogowa. Należały do rodzin Krause, Rutsch oraz Obst. Istniejący do dziś wiatrak należał do rodziny Reichel[2]. Wiatrak został zbudowany w latach 80. XIX wieku na miejscu istniejącego tu drewnianego wiatraka, który spłonął w 1846 roku; nowy właściciel Ernest Zimmerling odbudował wiatrak instalując w nim rezerwową maszynę parową. Jego syn Paul rozbudował wiatrak, a w 1911 roku doprowadził z zakładów energetycznych Leopolda Wierzejewskiego prąd elektryczny. Spowodowało to uniezależnienie działania młyna od siły wiatru. Młyn pracował do lat dwudziestych XX wieku[3]. Był pierwszym młynem elektrycznym w okolicy. Wieża wiatraka ma wysokość około 16 metrów[4]. Wrocławska firma Madsun została właścicielem wiatraka około 2004 roku. Pomimo planów zamienienia go w punkt gastronomiczny, na co zgodził się konserwator zabytków, wiatrak nie był remontowany i niszczał[5].
Remont
edytujW grudniu 2015 roku gmina Polkowice odkupiła wiatrak od firmy Medsun. Prace remontowe rozpoczęły się w styczniu 2019 roku. Konserwacja objęła remont fasady budynku, w tym uzupełnienie brakujących cegieł i wymianę zniszczonych, wmurowywanie nowych lic, usunięcie starych fug i wykonanie nowych. We wnętrzu zbudowano żelbetonową konstrukcję schodów, dzięki której uzyskano dostęp do tarasu widokowego. W dachu zamontowano szklany świetlik. Pod koniec 2019 roku zostały również zamontowane 16-metrowe skrzydła[6]. W budynku wiatraka w Centrum Edukacji Multimedialnej została udostępniona wystawa poświęcona historii Polkowic. Wiatrak został połączony szklanym łącznikiem z pawilonem, gdzie działać kawiarnia[7]. Remont miał być ukończony w lipcu 2020 roku, a koszt remontu to około 9 milionów złotych[8]. Uroczyste otwarcie wiatraka miało miejsce 24 lipca 2021 roku[9].
Galeria
edytuj-
Wiatrak po remoncie. Stan w sierpniu 2020 roku.
Przypisy
edytuj- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 czerwca 2020 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2020-06-30, s. 149.
- ↑ Richard Buchelt, Wiatraki z Polkowic (przedruk z Neuer Glogaier Anzeiger 10/2005, str. 2.), „Gazeta Polkowicka”, 2019, s. 5.
- ↑ Roman Tomczak, Jeden z ośmiu ( „Polkowickie wiatraki”, Gazeta Polkowicka Nr 12 z 09.06.2005), „Gazeta Polkowicka” (22), 2019, s. 5.
- ↑ Orzech, Polkowice: Wkrótce ruszy remont zabytkowego holenderskiego wiatraka [online], investmap.pl, 27 grudnia 2018 [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ Urszula Romaniuk, Zabytkowy wiatrak nadal jest do wzięcia [online], RegionFAN.pl, 6 listopada 2014 [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ Holender dostał skrzydła! [online], Gmina Polkowice, 7 grudnia 2019 [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Małgorzata Wasilewska, Holender odzyskuje dawny blask, „Gazeta Polkowicka” (22), 2019, s. 5 [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Klaudia Beker, [TYLKO U NAS] Zobacz, jak wygląda polkowicki wiatrak! [online], Fakty Polkowice, 17 czerwca 2019 [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ Redakcja, Wielkie otwarcie wiatraka w Polkowicach. Holender otrzymał drugie życie. Program imprez [online], Głogów Nasze Miasto, 21 lipca 2021 [dostęp 2021-12-26] (pol.).