Wettonowie[1] – przedrzymski lud zamieszkujący centralną część półwyspu Iberyjskiego, pomiędzy rzekami Duero i Tag[2].

Wettońskie miasta i zasięg osadnictwa

Zasięg osadnictwa wettońskiego wyznaczały głównie rzeka Duero na północy oraz Tag na południu. Zamieszkiwali oni tereny dzisiejszych hiszpańskich regionów Ávila, Cáceres, Salamanka, Segowia, Toledo i Zamora, oraz północnej Portugalii[3]. Na tym obszarze organizowali się w miasta, których Klaudiusz Ptolemeusz w drugiej księdze swojej Geografii podaje 11: Lancia Oppidana, Cottaeobriga, Salmantica, Augustobriga, Ocelum, Capara, Manliana, Laconimurgi, Diobriga, Obila, Lama[4]. Głównym centrum administracyjnym Wettonów w czasach podbojów rzymskich była prawdopodobnie Ulaca (dziś Solosancho)[5].

Wettonowie byli tradycyjnymi sojusznikami sąsiadujących Luzytanów. Wraz z nimi walczyli przeciwko wojskom kartagińskim dowodzonym przez Hannibala oraz Hazdrubala pod koniec II w. p.n.e. Po II wojnie punickiej formalnie podlegali Kartaginie, ale wyzwolili się spod jej panowania w 206 r. Następnie w latach 154–151 znów sprzymierzyli się ze dawnymi sojusznikami podczas powstania Luzytanów przeciwko Rzymowi[6]. Około 134 roku p.n.e. ich tereny zostały włączone do prowincji Hispania Ulterior. Wettonowie nadal jednak sprawiali problemy Rzymowi, zwłaszcza podczas wojen domowych.

W późniejszych latach Wettonowie zostali zromanizowani. Jako doskonali jeźdźcy często dostarczali pomocniczej kawalerii dla rzymskich legionów. Ich obecność została potwierdzona m.in. w Brytanii[7].

Przypisy

edytuj
  1. Mała encyklopedia kultury antycznej A-Z, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
  2. Jesús Álvarez-Sanchís, Ciudades vettonas [online].
  3. Vetones - iberHistoria, „iberHistoria” [dostęp 2018-01-04] (hiszp.).
  4. Ptolemeusz, Geografia, księga II, rozdział 4.
  5. e-Keltoi: Volume 6, Oppida and Celtic society in western Spain, by Jesús R. Álvarez-Sanchís [online], www4.uwm.edu [dostęp 2018-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10].
  6. The Celtiberian and Lusitanian Wars - A History of the Roman World 753-146 BC [online], erenow.com [dostęp 2018-01-04] (ang.).
  7. Kevan White, CICVCIVM [online], roman-britain.co.uk, 7 lutego 2016 [dostęp 2018-01-04] (ang.).