Westland Wyvernbrytyjski pokładowy jednomiejscowy samolot myśliwsko-szturmowy opracowany w drugiej połowie lat 40. XX wieku przez przedsiębiorstwo Westland Aircraft. Samoloty były wykorzystywane przez Fleet Air Arm i wzięły udział w działaniach podczas kryzysu sueskiego.

Westland Wyvern
Ilustracja
Westland Wyvern S. Mk. 4
Dane podstawowe
Państwo

 Wielka Brytania

Producent

Westland Aircraft

Typ

pokładowy samolot myśliwsko-szturmowy

Załoga

1

Historia
Data oblotu

16 grudnia 1946

Lata produkcji

1946–1956

Wycofanie ze służby

marzec 1958

Liczba egz.

ponad 100

Dane techniczne
Napęd

1 silnik turbośmigłowy Armstrong Siddeley Python

Moc

3720 KM (2736 kW)

Wymiary
Rozpiętość

13,42 m

Długość

11,96 m (Mk. 1)
12,80 m (Mk. 4)

Wysokość

4,72 m (Mk. 1)
4,57 m (Mk. 4)

Powierzchnia nośna

32,98 m²[1]

Masa
Własna

7005 kg (Mk. 1)
7076 kg (Mk. 4)

Startowa

9924 kg (Mk. 1)
11 113 kg (Mk. 4)[1]

Osiągi
Prędkość maks.

734 km/h (Mk. 1)
616 km/h (Mk. 4)[1]

Pułap

9785 m (Mk. 1)
8535 m (Mk. 4)

Zasięg

1908 km (Mk. 1)
1464 km (Mk. 4)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 działka automatyczne Hispano Mk. V kalibru 20 mm,
1 torpeda kalibru 460 mm, 3 bomby o masie 454 kg lub 8 niekierowanych pocisków rakietowych - łącznie 1361 kg uzbrojenia[1]
Użytkownicy
Wielka Brytania
Rzuty
Rzuty samolotu

Wyvern napędzany był silnikiem turbośmigłowym Armstrong Siddeley Python i wyposażony w śmigła przeciwbieżne. Uzbrojenie samolotu stanowiły cztery działka automatyczne oraz torpeda, bomby lub niekierowane pociski rakietowe.

Historia

edytuj

Samolot został skonstruowany w odpowiedzi na specyfikację z 1944 roku. Początkowo miał być napędzany silnikiem tłokowym Rolls-Royce Eagle (wersja TF.Mk 1), lecz brytyjskie lotnictwo wojskowe Royal Air Force zrezygnowało z tego projektu po zakończeniu wojny[1]. Zainteresowanie samolotem w wersji napędzanej silnikiem turbośmigłowym podtrzymała natomiast marynarka wojenna Royal Navy, dla swojego lotnictwa (Fleet Air Arm). Pierwszy prototyp z nowym napędem oblatano 22 marca 1949[1]. Będący wówczas nowością napęd sprawiał jednak pewne kłopoty, co spowodowało przedłużenie etapu prób oraz problemy z niezawodnością w służbie[1].

Pierwszym wariantem produkcyjnym z silnikiem turbośmigłowym był Wyvern TF.Mk 2 (TF - torpedo fighter - myśliwiec torpedowy, model 2). Główną wersją produkcyjną stał się natomiast Wyvern S.Mk 4 (S - strike - uderzeniowy, model 4), których zbudowano 94[1]. Powstał także jeden egzemplarz wersji treningowej T.Mk 3[1]. Nazwa oznaczała mitycznego gada (wiwern).

Służba

edytuj

Samoloty Wyvern weszły do służby w maju 1953, począwszy od 813. Dywizjonu FAA, początkowo bazującego w bazie lądowej RNAS Ford[1]. Dywizjon ten osiągnął status operacyjny we wrześniu 1953, a w kwietniu 1954 został zaokrętowany na HMS „Albion[1]. Później wyposażono w ten typ jeszcze inne jednostki.

Jedynym zastosowaniem bojowym samolotu były uderzenia samolotów 830. Dywizjonu z HMS „Eagle” na egipskie cele podczas kryzysu sueskiego w listopadzie 1956. Dwa z nich utracono wówczas od ognia przeciwlotniczego[1]. W 1958 roku wycofano ten typ z użycia operacyjnego[1].

Warto zwrócić uwagę, że Wyvern miał większą masę startową i udźwig uzbrojenia od używanych w tym czasie odrzutowych myśliwców pokładowych, jak Hawker Sea Hawk.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m Post-war Carrier Aircraft, s. 1086

Bibliografia

edytuj
  • Westland Wyvern TF Mk 1. All the World's Helicopters and Rotorcraft. [dostęp 2011-03-11]. (ang.).
  • Westland Wyvern TF Mk 2 / S Mk.4. All the World's Helicopters and Rotorcraft. [dostęp 2011-03-11]. (ang.).
  • Post-war Carrier Aircraft. „War Machine”. Vol. 5, Issue 55, s. 1086, 1984. Londyn: Orbis Publishing. (ang.).