Wasyl Andrijowycz Symonenko (ukr. Васи́ль Андрі́йович Симоне́нко, ur. 8 stycznia 1935 w Bijiwcach, zm. 14 grudnia 1963 w Czerkasach) – ukraiński poeta, dziennikarz, działacz ukraińskiego ruchu oporu.

Wasyl Symonenko
Василь Симоненко
W. Szczerbań, S. Wasylenko, Symon
Ilustracja
Znaczek pocztowy Ukrposzty z 2015
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1935
Bijiwci, obwód połtawski, USRR

Data i miejsce śmierci

14 grudnia 1963
Czerkasy, USRR

Narodowość

ukraińska

Język

rosyjski, ukraiński

Alma Mater

Wydział Dziennikarstwa Kijowskiego Uniwersytetu Państwowego im. Tarasa Szewczenki

Epoka

szistdesiatnyky

Gatunek

wiersz, opowiadanie

Faksymile
Odznaczenia
Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki (Ukraina)

Życiorys

edytuj

Pochodzi z kołchozowej rodziny. Po zakończeniu szkoły średniej, w latach 1952–1957 zaczął studiować dziennikarstwo na Uniwersytecie Kijowskim. Od 1957 roku pracował w Czerkasach jako dziennikarz w redakcjach gazet, m.in. w dziale kulturalnym gazety „Czerkaśka Prawda” („Черкаська правда”), od 1960 kierował działem propagandy gazety „Mołod Czerkaszczyny” („Молодь Черкащини”), jako korespondent – „Robitnycza hazeta” („Робітнича газета”).

Twórczość

edytuj

Wiersze zaczął pisać w latach studenckich, ale niechętnie oddawał je do druku ze względu na sowiecką cenzurę. Za jego życia ukazał się tylko debiutancki tom wierszy Tysza i hrim (1962) oraz bajka Car Plaksij i Loskoton (1963). W tych latach dużą popularność zdobyły wiersze Symonenko. Ich tematem jest satyra sowieckiego ustroju (Hekroloh kukurudzianomu kaczanowi, Zlodij, Sud, Baljada pro zajszloho czolowika), przedstawiał obraz trudnego życia w Związku Radzieckim, szczególnie mieszkańców wsi (Duma pro szczastja, Odynoka matir), opisywał okrucieństwa sowieckiego despotyzmu (Brama, Granitni obelisky, jak meduzy). Innym ważnym cyklem są utwory, w których poeta wyraża miłość do swojej ojczyzny – Ukrainy (Zadywlajus’ u twoji zinyci, Je tysjaczi dorih, Ukrajins’kyj lew, Łebedi materynstwa, Ukrajini i inne.).

Emigracyjne wydawnictwo „Smołoskyp” nosi od 1964 roku imię poety.

W 1987 roku Związek Pisarzy Ukrainy ustanowił nagrodę literacką jego imienia za najlepszą książkę poetycką młodych autorów.

Jego poezje stanowią część antologii Bohdana Zadury 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).

Adaptacje filmowe

edytuj

Ukraiński reżyser Ołeksandr Żerebko(inne języki), tworząc twórczy tandem z Angeliną Diatłową, stworzył adaptację poezji Nie przyszedłeś do mnie z bajki lub ze snu (ukr. «Ти до мене прийшла не із казки чи сну») Wasyla Symonenki[1][2].

 
Pomnik Symonenki w Czerkasach.

Utwory

edytuj
  • Tomiki poezji:
  1. Tysza i hrim (Тиша і грім) 1962
  2. Zemne tiażinnia (Земне тяжіння) 1964
  3. Wyno z trojand ( Вино з троянд) 1965
  4. Poeziji (Поезії) 1966
  5. Izbrannaja lirika (Избранная лирика) 1968
  6. Łebedi materynstwa (Лебеді материнства) 1981
  7. tomik wybranych poezji 1985
  • dwie książki dla dzieci

Przypisy

edytuj
  1. «Ты ко мне пришла не из сказки или сна» (2020) [online], КиноПоиск [dostęp 2020-06-11] (ros.).
  2. Ty do mene pryishla ne iz kazky chy snu. [dostęp 2020-06-11].

Bibliografia

edytuj