Wasyl Jaworski
Wasyl Jaworski, ukr. Василь Яворський, pol. Bazyli Jaworski, herbu Sas (Jaworski-Kosaczewicz) (ur. 21 listopada 1852 w Jaworej, zm. 22 maja 1926 w Nowym Sączu) – prawnik, urzędnik skarbowy, ukraiński polityk narodowo-demokratyczny, poseł do austriackiej Rady Państwa.
 herb Sas | |
| Rodzina |
Jaworscy-Kosaczewicz |
|---|---|
| Ojciec |
Szczepan Jaworski-Kosaczewicz |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| dyrektor Okręgu Skarbowego w Brzeżanach | |
| Okres | |
| dyrektor Okręgu Skarbowego w Nowym Sączu | |
| Okres | |
| poseł do austriackiej Rady Państwa kadencja X | |
| Okres |
od 31 stycznia 1901 |
| Przynależność polityczna |
Ruski Klub – Ukraińska Partia Narodowo-Demokratyczna (1899) |
Życiorys
edytujBył synem właściciela ziemskiego i nieruchomości we wsi Jawora w pow. turczańskim Stepana[1]. Uczył się w gimnazjum w Drohobyczu i Samborze, w tym ostatnim zdał egzamin maturalny[2]. Ukończył studia na wydziale prawnym uniwersytetu we Lwowie[1]. Od 1878 pracował w służbie skarbowej, najpierw jako asystent, od 1884 jako oficjał, od 1889 jako rewident, od 1895 radca skarbowy w oddziale rachunkowym Krajowej Dyrekcji Skarbu we Lwowie (1878–1899)[3] Jednocześnie praktykant konceptowy w powiatowej Dyrekcji Skarbu (1879–1881)[4] a następnie jako koncypient skarbowy asesor w Sądzie Powiatowym w sprawach dochodów skarbowych (1882–1885)[5] w Samborze. Zastępca członka powiatowej Komisji Szacunkowej podatku gruntowego w Stryju (1880–1884)[6]. Komisarz, od 1889 nadkomisarz oddziału Prokuratorii Skarbowej w Nowym Sączu (1886–1893)[7]. Asesor w Sądzie Powiatowym w sprawach dochodów skarbowych w Nowym Sączu (1891–1893)[8]. Jako radca skarbu dyrektor Powiatowej Dyrekcji Skarbowej, od 1896 Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Brzeżanach (1894–1897)[9] Przewodniczący Sądu Powiatowego w sprawach dochodów skarbowych w Brzeżanach (1894–1897)[10]. Dyrektor od 1901 radca Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Nowym Sączu (1897–1901)[11]. Przewodniczący Sądu Powiatowego w sprawach dochodów skarbowych w Nowym Sączu (1897–1899)[12]. W 1901 przeszedł w stan spoczynku.
Był człowiekiem zamożnym, m.in. współwłaścicielem kopalni ropy naftowej w Bóbrce w powiecie sanockim[1]. Był także właścicielem wielu nieruchomości m.in. zakupionej w 1897 w Nowym Sączu kamienicy przy ul. Jagiellońskiej, w miejsce której pod koniec XIX wieku wybudował budynek mieszkalno-bankowy wg planów Jana Perosia[13]. Członek oddziału cieszanowskiego Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie (1893–1894)[14].
Od czasu studiów związany z ukraińskim ruchem narodowym. Podczas pobytu w Brzeżanach pod wpływem pisarza ukraińskiego Andrija Czajkowskiego i wspólnie z nim zakładał oddziały towarzystw „Bojan” i „Nadija”[15]. Po osiedleniu się w Nowym Sączu był jednym z głównych organizatorów na terenie Łemkowszczyzny oddziałów ukraińskich organizacji. Po zaognieniu sporu z miejscowymi działaczami staroruskimi w tow. „Ruska bursa” organizował odrębne organizacje ukraińskie. Był założycielem Banku Łemkowskiego (1902) oraz oddziału tow. „Proswita” (1904) w Nowym Sączu. Tej ostatniej patronował do końca życia.
Był posłem do austriackiej Rady Państwa X kadencji (31 stycznia 1901 – 30 stycznia 1907) wybranym w kurii II (gmin miejskich) w okręgu wyborczym nr 21 (Brzeżany-Kozowa-Rohatyn-Bursztyn-Podhajce-Wiśniowczyk)[16]. W parlamencie austriackim należał do grupy posłów narodowo-demokratycznych w Klubie Ruskim[1]. Współzałożyciel wraz z Romanem Sembratowiczem i wydawca „Ruthenische Revue” (1903) Od 1905 uczestniczył w organizowaniu Tow. „Sicz”. W latach 1906–1915 wydawał także „Ukrainische Rundschau” w Wiedniu[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Jaworski (Javors'kyj), Basil (Vasyl') Ritter von Kozaczewicz – Parlamentarier 1848-1918 online [1.10.2019]
- ↑ a b П. Гуцал Яворський Василь Іванович, Тернопільський енциклопедичний словник : у 4 т. / редкол.: Г. Яворський та ін. Т. 4: А – Я (додатковий). Тернопіль 2010, c. 745. ISBN 978-966-528-318-8
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878, s. 141; 1879, s. 138; 1880, s. 137; 1881, s. 137; 1882, s. 139; 1883, s. 141; 1884, s. 142; 1885, s. 142; 1886, s. 144; 1887, s. 144; 1888, s. 144; 1889, s. 160; 1890, s. 160; 1891, s. 160; 1892, s. 160; 1893, s. 160; 1894, s. 160; 1895, s. 160; 1896, s. 160; 1897, s. 160; 1898, s. 185; 1899, s. 185;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879, s. 146; 1880, s. 143; 1881, s. 143;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1882, s. 143; 1883, s. 148; 1884, s. 144; 1885, s. 144;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880, s. 179; 1881, s. 178; 1882, s. 180; 1883, s. 183; 1884, s. 151; 1885, s. 151;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886, s. 150; 1887, s. 150; 1888, s. 150; 1889, s. 166; 1890, s. 166; 1891, s. 166; 1892, s. 166; 1893, s. 166;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891, s. 157; 1892, s. 157; 1893, s. 157;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894, s. 163; 1895, s. 163; 1896, s. 163; 1897, s. 163;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894, s. 158; 1895, s. 156; 1896, s. 156; 1897, s. 156;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898, s. 194; 1899, s. 193; 1900, s. 194; 1901, s. 194;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898, s. 181; 1899, s. 181;
- ↑ Łemkiwskyj Sujuz – online [1.10.2019]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893, s. 641; 1894, s. 641;
- ↑ Українські вчені та культурні діячі про Лемківщину – online [1.10.2019]
- ↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 418.