Wasil Siewascjanawicz Lawonau (biał. Васіль Севасцьянавіч Лявонаў[a], ros. Василий Севостьянович Леонов, Wasilij Siewostjanowicz Lenonow; ur. 16 kwietnia 1938 w Dubiejcu, zm. 4 stycznia 2015 w Mińsku) – radziecki i białoruski polityk i działacz państwowy, zajmujący liczne stanowiska państwowe i partyjne; w latach 1984-1989 deputowany do Rady Najwyższej ZSRR XI kadencji, w latach 1990–1995 deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji, w latach 1994–1997 minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej Republiki Białorusi.

Wasil Lawonau
Васіль Лявонаў
Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1938
Dubiejec

Data i miejsce śmierci

4 stycznia 2015
Mińsk

Minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej Republiki Białorusi
Okres

od 1994
do 1997

Poprzednik

Wital Pryszczepczyk

Następca

Wadzim Papou

Deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji
Okres

od 1990
do 1995

Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR XI kadencji
Okres

od 1984
do 1989

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Białorusi, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Deputowany do Mohylewskiej Obwodowej Rady Deputowanych Ludowych
Okres

od ?
do ?

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Białorusi, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

I sekretarz Mohylewskiego Komitetu Obwodowego Komunistycznej Partii Białorusi
Okres

od 1983
do 1990

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Białorusi, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Życiorys

edytuj

Okres radziecki

edytuj

Urodził się 16 kwietnia 1938 roku we wsi Dubiejec, w rejonie kościukowickim obwodu mohylewskiego Białoruskiej SRR. Jego ojciec i starszy brat zginęli na froncie. W 1964 roku ukończył Białoruski Instytut Mechanizacji Gospodarstwa Wiejskiego, a następnie Mińską Wyższą Szkołę Partyjną. W latach 1956–1958 pracował jako cieśla w kołchozie „Kronsztadt” w rejonie kościukowickim. W latach 1958–1959 był górnikiem w kopalni „Krasnogwardiejskaja 12/13 BIS” w obwodzie donieckim Ukraińskiej SRR. W 1964 roku pełnił funkcję inspektora organizatora ds. mechanizacji w Krasnopolskim Zarządzie Produkcyjnym. W latach 1964–1967 pracował jako inżynier mechanik w sowchozie „Klimowicki”. W latach 1967–1972 był dyrektorem sowchozu „Miłosławicki”. W latach 1972–1975 pełnił funkcję I zastępcy kierownika Mohylewskiego Obwodowego Zarządu Rolnictwa. W 1975 roku pracował jako przewodniczący Horeckiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego. W latach 1975–1979 był I sekretarzem Horeckiego Komitetu Rejonowego Komunistycznej Partii Białorusi (KPB). W latach 1979–1982 pełnił funkcję sekretarza Mohylewskiego Komitetu Obwodowego KPB. W latach 1982–1983 pracował jako I zastępca przewodniczącego Mohylewskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego. W latach 1983–1990 pełnił funkcję I sekretarza Mohylewskiego Komitetu Obwodowego KPB. W latach 1984–1989 był deputowanym ludowym do Rady Najwyższej ZSRR. W 1990 roku został deputowanym ludowym do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR XII kadencji. Pełnił w niej funkcję przewodniczącego Komisji Mandatowej. W latach 1990–1991 był przewodniczącym Mohylewskiej Obwodowej Rady Deputowanych Ludowych. W 1991 roku przez trzy miesiące pracował w Moskwie jako główny specjalista Głównego Urzędu ds. Kontaktów Gospodarczych z Rozwiniętymi Krajami Kapitalistycznymi[1].

W niepodległej Białorusi

edytuj

Po rozpadzie ZSRR i powstaniu niepodległej Białorusi Wasil Lawonau pracował w latach 1991–1993 jako przedstawiciel handlowy tego kraju w Niemczech. Po powrocie zaczął określać się jako zwolennik gospodarki rynkowej. W latach 1993–1994 był dyrektorem generalnym Białoruskiego Związku Rolno-Przemysłowego „Biełintieragroprom”. W latach 1994–1997 pełnił funkcję ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej. W 1995 roku zakończyła się jego kadencja w Radzie Najwyższej. W czasie kryzysu konstytucyjnego w 1996 roku początkowo wyraził sprzeciw wobec polityki prezydenta Alaksandra Łukaszenki i zapowiedział dymisję ze stanowiska ministra wraz z premierem Michaiłem Czyhirem, ostatecznie jednak tego nie uczynił[1]. Od 10 lutego 1997 roku do 28 maja 1998 roku wchodził w skład Komisji Walutowo-Kredytowej Rady Ministrów Republiki Białorusi[2].

W 1997 roku Wasil Lawonau został publicznie oskarżony przez prezydenta o przygotowanie zamachu terrorystycznego na przewodniczącego Komitetu Kontroli Państwowej w obwodzie mohylewskim Jauhienija Mikałuckiego oraz na samego prezydenta Łukaszenkę[1]. 11 listopada 1997 roku został aresztowany w swoim gabinecie na podstawie oskarżenia o oszustwa finansowe i nadużywanie stanowiska służbowego. 11 czerwca 1999 roku w niezależnej prasie ukazał się list jego autorstwa, w którym stwierdzał, że bardzo żałuje swego protekcjonizmu i zasad rycerskich, którymi kierował się w stosunku do upartego dyrektora sowchozu Alaksandra Łukaszenki w czasie, gdy pełnił funkcję I sekretarza komitetu obwodowego KPB. Proces sądowy rozpoczął się dopiero w sierpniu 1999 roku. Zdaniem autorów książki „Kto jest kim w Białorusi” dowody przeciwko Wasilowi Lawonauowi były mało przekonujące, mimo to sąd uznał go winnym łapownictwa i mienia państwowego, skazując go na 4 lata więzienia i konfiskatę majątku[1].

Zmarł 4 stycznia 2015 w Mińsku[3].

Życie prywatne

edytuj

Wasil Lawonau był żonaty, ma trzy córki[1].

  1. Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywne formy zapisu:
    • według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Васіль Севасьцьянавіч Лявонаў (czyt. Wasil Siewaścjanawicz Lawonau);
    • przy użyciu białoruskiej łacinki: Vasil Sievascjanavič Lavonaŭ lub Vasil Sievaścjanavič Lavonaŭ''.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.