Wacław Olszak (lekarz)
Wacław Olszak (ur. 29 maja 1868 w Szonowie, zm. 11 września 1939 w Karwinie) – polski lekarz, działacz narodowy i społeczny na Śląsku Cieszyńskim, burmistrz Karwiny w latach 1929–1936.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Burmistrz Karwiny | |
Okres |
od 1929 |
Następca |
Antonín Krůta |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujBył synem Wacława i Marianny z Pasternaków. Ukończył gimnazjum w Cieszynie w 1889, a następnie studiował medycynę w Wiedniu, gdzie w 1895 uzyskał stopień doktora wszech nauk lekarskich. W czasie studiów działał w Stowarzyszeniu Akademickim „Ognisko” w Wiedniu.
Od 1896 był lekarzem Kasy Brackiej Przemysłu Węglowego w Karwinie, a od 1909 także lekarzem społecznym w polskim gimnazjum w Orłowej. Działał w Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego, Ognisku Polskim w Dąbrowie, w Stowarzyszeniu Chrześcijańskich Robotników „Praca” w Karwinie, w Dziedzictwie bł. Jana Sarkandra, a także w Związku Śląskich Katolików. Z ramienia tej ostatniej organizacji wszedł w skład Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. Od podziału Śląska Cieszyńskiego do 1930 był prezesem Zarządu Głównego Macierzy Szkolnej w Czechosłowacji. W latach 1929–1936 sprawował funkcję burmistrza Karwiny[1].
W 1928 z własnych dochodów stworzył fundację stypendialną, wspierającą ubogich uczniów. Od 1935 stał na czele Rady Naczelnej Polaków w Czechosłowacji.
Po wybuchu II wojny światowej dotkliwie pobity przez Niemców, zmarł w wyniku obrażeń.
Był ojcem Wacława, Feliksa, Antoniego i Marii.
W 2015 Wacław Olszak otrzymał od miasta Karwiny medal pamiątkowy in memoriam z okazji 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Miasto przyznaje Medal Wacława Olszaka za zasługi na rzecz Karwiny[1].
-
Tablica
-
Ulica
-
Grób na cmentarzu w Karwinie-Kopalnie
Odznaczenia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Czesława Rudnik , Pamięci Wacława Olszaka [online], ZWROT. Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, 30 maja 2018 [dostęp 2023-01-22] (pol.).
- ↑ 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
Bibliografia
edytuj- Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 210–211.
- Miękina L., Prekursorzy, Cieszyn 1988, s. 115.
- Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej, Tom 1, Opole 2012, s. 209–210.
- Józef Słowik, Tadeusz Hławiczka, Kazimierz Santarius., Dr Olszak i jego następcy, wyd. Polskie Towarzystwo Medyczne w Republice Czeskiej, Czeski Cieszyn 1999, s.15–36.
Linki zewnętrzne
edytuj- Polacy światu, odc. 56 – Wacław Olszak. polacyswiatu.tvp.pl. [dostęp 2022-10-24]. (pol.).