Włodzimierz Czetwertyński-Światopełk
Włodzimierz Ludwik Stanisław Czetwertyński-Światopełk (ur. 26 września 1837 w Woronczynie, zm. 20 sierpnia 1918 w Warszawie) – książę, radca Komitetu Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, spiskowiec, naczelnik cywilny powiatu łuckiego w powstaniu styczniowym[1], zesłaniec, obywatel ziemski guberni siedleckiej w 1909 roku[2].
 Włodzimierz Czetwertyński-Światopełk (przed 1906) | |
 Pogoń Ruska herb Czetwertynskich-Światopełk | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Kalikst Czetwertyński (1809–1888) |
| Matka |
Maria Kropińskiej (1819–1839) |
| Żona |
Maria Czetwertyńska-Światopełk z d. Uruska |
| Dzieci |
Seweryn (1873–1945) |
Zarys biografii
edytujSyn Kaliksta Czetwertyńskiego (1809–1888) i Marii Kropińskiej (1819–1839). Wnuk generała Ludwika Kropińskiego, prawnuk: Jana Tomasza Czetwertyńskiego-Światopełk, kasztelana czernihowskiego, Marcina Grocholskiego wojewody bracławskiego i Stanisława Kropińskiego, posła i konfederata barskiego.
Brał udział w powstaniu styczniowym na Wołyniu. Został aresztowany i zesłany na ciężkie roboty na Syberię. Po 4 latach powrócił z zesłania (1867). W 1906 roku został prezesem Komitetu Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego oraz Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Był współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego miasta Warszawy. Główny opiekun Tajnego Towarzystwa opieki nad Weteranami w Warszawie. Po swym teściu Sewerynie Macieju Uruskim (1817–1890), otrzymał cenny księgozbiór heraldyczny. Został pochowany na warszawskich Powązkach (pod murem ul. Powązkowskiej II-18/19)[3][4].
Podczas I wojny światowej członek Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny[5].
Jego żona Maria Czetwertyńska-Światopełk z domu Uruska, którą poślubił we Lwowie 10 lipca 1873, urodziła 6 dzieci, była właścicielką dóbr Rudzieniec, działaczką społeczną, katolicką, oświatową, wieloletnią przewodniczącą Katolickiego Związku Polek, zmarła w 1931[6]. Mieli trzech synów: Seweryna, Włodzimierza Szczęsnego i Ludwika oraz trzy córki: Zofię za Władysławem Leonem Zamoyskim, Marię za Adamem Tarnowskim i Wandę za Andrzejem Piusem Żółtowskim[7][8]. Najstarszy syn Seweryn (1873–1945) był prezesem Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Warszawie.
Przypisy
edytuj- ↑ Organizacja władz powstańczych w roku 1863 [Spis obejmuje Komitet Centralny oraz naczelników wojennych i cywilnych powiatów z województw: mazowieckiego, podlaskiego, lubelskiego, sandomierskiego, krakowskiego, kaliskiego, płockiego, augustowskiego, wileńskiego, kowieńskiego, grodzieńskiego, mińskiego, mohylewskiego, witebskiego, kijowskiego, wołyńskiego, podolskiego oraz z Galicji, Wielkopolski i Prus Zachodnich. AGAD, nr zespołu 245, s. 17.
- ↑ Spis alfabetyczny obywateli ziemskich Królestwa Polskiego ze wskazaniem ostatniej stacji pocztowej, 1909, s. 18.
- ↑ Pogrzeb ś.p. ks. Włodzimierza Czetwertyńskiego Czas 1918 nr 372 z 26 sierpnia s. 2 [1]
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ŚWIATOPOŁK CZETWERTYŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02].
- ↑ Jerzy Holzer, Jan Molenda, Polska w pierwszej wojnie światowej, Warszawa 1967, s. 355
- ↑ Nekrologi. „Kurier Warszawski”, s. 9, Nr 107 z 20 kwietnia 1931.
- ↑ Nekrologia. Włodzimierz hr. Czetwertyński Czas 1918 nr 366 z 22 sierpnia s. 3 [2]
- ↑ Jolanta Adamska, Maria hr. Tarnowska (1880-1965), Tarnobrzeg: Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, 2021, s. 37-44, ISBN 978-83-88660-63-4.
Bibliografia
edytuj- Polski Słownik Biograficzny (tom 4, str. 367)
- Adam Boniecki, Herbarz Polski (tom 4, str. 1 - Czetwertyńscy Książęta)
- Czetwertyński, Włodzimierz: NA WOZIE I POD WOZEM (1837— 1917) WSPOMNIENIA Z LAT UBIEGŁYCH WNUKOM I WNUCZKOM OPOWIEDZIANE, z przedmową: Syn o Ojcu, Czetwertyński, Seweryn. Opracowanie Wasylewski, St.. Poznań: wydawnictwo polskie R. Wegnera. [dostęp 2022-04-08].