Władysław Kojder
Władysław Kojder, pseud. Trzaska (ur. 14 kwietnia 1902 w Grzęsce, zm. 17 września 1945 w lesie łańcuckim) – polski działacz ruchu ludowego, polityk SL i PSL.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 września 1945 |
| Wiceprezes okręgu krakowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys
edytujSyn Tomasza i Anny Piestrak. Ojciec w latach 1906–1920 był wójtem w Grzęsce. Miał sześcioro rodzeństwa[1].
Uczęszczał do szkoły powszechnej w rodzinnej wsi (czteroklasowa). Edukację kontynuował na kursach rolniczych i spółdzielczych. Absolwent uniwersytetu wiejskiego w Szycach (1927-1928) oraz szkoły rolniczej w Pilźnie (1930)[1], założyciel i wieloletni prezes Koła Młodzieży przy Małopolskim Towarzystwie Rolniczym w Grzęsce. Jeden z czołowych działaczy ZMW „Wici” na Podkarpaciu; prezes powiatowy i (1937–1939) ZMW w województwie lwowskim. W 1937 powiatowy prezes Stronnictwa Ludowego w Przeworsku; w tym roku na krótko aresztowany i osadzony w lwowskim więzieniu Brygidki za kierowanie strajkiem. Członek Rady Związku Spółdzielni Rolniczych i Zarobkowo-Gospodarczych RP we Lwowie. Inicjator budowy uniwersytetu ludowego w Gaci, organizator spółdzielni spożywców „Społem” w Grzęsce. Podczas okupacji niemieckiej działał w konspiracyjnym ruchu ludowym, m.in. przewodniczący Zarządu SL „Roch” na podokręg rzeszowski. Organizował konspiracyjny aparat partyjny oraz Bataliony Chłopskie i Ludową Straż Bezpieczeństwa. We wrześniu 1945 został wybrany na wiceprezesa krakowskiego okręgu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wkrótce został skrytobójczo zamordowany przez funkcjonariuszy UB. Pozostawił żonę Aurelię, działaczkę ruchu ludowego, i dwoje dzieci. Jego syn Andrzej Kojder (1941-2021) był profesorem socjologii, pracował na Uniwersytecie Warszawskim.
Upamiętnienie
edytujNazwisko Władysława Kojdera umieszczono w Panteonie Chłopów Polskich w sanktuarium w Kałkowie-Godowie[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b M. Bukała, Polskie Stronnictwo Ludowe w województwie rzeszowskim 1945-1947. Geneza i działalność, Rzeszów-Warszawa 2015, s. 395.
- ↑ Kolus 2011 ↓, s. 198.
Bibliografia
edytuj- Polski Słownik Biograficzny t. XIII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967–1968.
- Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 3, Warszawa 1998.
- Marian Kolus: Miejsca upamiętniające działalność Batalionów Chłopskich w latach 1940-1945 na terenie województwa świętokrzyskiego. Kielce: 2011. ISBN 978-83-88161-39-1.