Władysław Kapuściński
Władysław Kapuściński (ur. 22 maja 1898 w Tyszowicach, zm. 12 lipca 1979 w Warszawie[1][2]) – polski fizyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Medycznej w Warszawie, pionier badań w zakresie fizyki medycznej w Polsce.
 Władysław Kapuściński | |
| Data i miejsce urodzenia |
22 maja 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 lipca 1979 |
| profesor nauk fizycznych | |
| Specjalność: termodynamika, optyka | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 22 maja 1898 w Tyszowicach k. Tomaszowa Lubelskiego[3], w rodzinie Władysława[4], lekarza, i Stanisławy z Nowakowskich (zm. 1924). Brat Tadeusz (zm. 1921), był właścicielem apteki i burmistrzem w Ozorkowie, kapitanem Wojska Polskiego[5][6]. Naukę rozpoczął w Krakowie, a potem kontynuował ją w Jarosławiu. W okresie I wojny światowej przebywał w Moskwie, gdzie w 1916 w polskim gimnazjum zdał z wyróżnieniem egzamin maturalny. W 1918 powrócił do Polski, studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie jego mistrzem był Stefan Pieńkowski[1]. W 1926 uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie pracy O fluorescencji pary kadmu. W latach 1927–1929 przebywał jako stypendysta w laboratorium kierowanym przez Leonarda Orsteina w Utrechcie[1]. W latach 30. był zatrudniony w Zakładzie Fizyki Doświadczalnej Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Warszawskiego (kierownik: prof. Stefan Pieńkowski)[7]. W 1932 otrzymał na UW stopień doktora habilitowanego[1]. Prowadził zajęcia z fizyki na Wydziale Lekarskim UW[8].
W 1938 został członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Fizycznego[8].
W czasie okupacji niemieckiej był wykładowcą Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego w Warszawie (Private Fachschule für Sanitäres Hilfspersonal dr Zaorski, tzw. Szkoła Jana Zaorskiego), która stanowiła formę działalności tajnego Wydziału Lekarskiego UW[9]. Na Wydziale Lekarskim konspiracyjnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich wykładał termodynamikę i optykę[8].
W roku akademickim 1945/1946 wykładał fizykę na Wydziale Chemii Politechniki Łódzkiej, w 1946 został profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Następnie pracował w Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie w 1958 został profesorem zwyczajnym i do przejścia na emeryturę w 1968 kierował zakładem Fizyki[1][2].
Publikował prace z dziedziny optyki molekularnej[2]. Współpracował z pismem Problemy[1].
Był członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1945)[10], Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i od 1921 Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii[1].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera (II-4-13,14)[5].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1964)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (9 lipca 1954)[4]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[11]
- Odznaka Honorowa PTMA (1972)[1]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Brzostkiewicz Stanisław R. Władysław Kapuściński (1898–1979). „Urania”. Nr 1, s. 21-23, styczeń 1997.
- ↑ a b c Kapuściński Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-12-17].
- ↑ Fizykoteka - wirtualne muzeum wydziału fizyki UW [online], www.fizykoteka.fuw.edu.pl [dostęp 2024-05-23].
- ↑ a b M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1224 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie służby zdrowia”.
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA NOWAKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-05-23].
- ↑ Władysław Kapuściński M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-05-23].
- ↑ Andrzej Kajetan Wróblewski: Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro. fuw.edu.pl. [dostęp 2018-12-17].
- ↑ a b c Zofia Mizgier: Powstanie i rozwój Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Część III. Z dziejów fizyki polskiej w okresie 1939–1945. ptf.net.pl. [dostęp 2018-12-17].
- ↑ Róża Kalinowska-Sawaszkiewicz: Wybrane z diariusza. lekarzepowstania.pl. [dostęp 2018-12-17].
- ↑ Skład Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w okresie od 7 I 1946 r. do 24 XI 1946 r.. hist.pl. [dostęp 2018-12-17].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.