Władysław Jaskólski
Władysław Jaskólski (ur. 15 czerwca?/27 czerwca 1886 w Brześciu, zm. 16 września 1939 w Terespolu) – major piechoty Wojska Polskiego.
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 czerwca 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 września 1939 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
do 1932 i 1939 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
oficer sztabowy pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
        
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Maksymiliana i Władysławy z Pogonowskich. Naukę rozpoczął w Brześciu, przez dwa lata uczęszczał do szkoły realnej w Warszawie, a od 1898 roku dalszą naukę kontynuował w Korpusie Kadetów w Pskowie. Szkołę tę ukończył w roku 1902, uzyskując wykształcenie średnie i następnie odbył jednoroczną służbę wojskową w armii rosyjskiej. Przez kilka lat pracował na stanowisku urzędnika państwowego w zaborze rosyjskim.
Z chwilą wybuchu I wojny światowej został powołany do wojska i od sierpnia 1914 r. do listopada 1917 r. służył w armii rosyjskiej. W 1915 r. ukończył oficerską szkołę wojskową w Kazaniu i jako oficer wyjechał na front, gdzie służył w V Czarnomorskim pułku piechoty. W grudniu 1915 r. otrzymał awans do stopnia chorążego, rok później do stopnia podporucznika, a w dwa lata później (1917) – porucznika.
Od stycznia 1918 roku rozpoczął służbę w jednostkach polskich działających na terenie Rosji. Wstąpił ochotniczo do 1 pułku strzelców, wchodzącego w skład I Korpusu Polskiego i służył tam do czasu rozbrojenia tego korpusu, następnie w sierpniu tegoż roku wstąpił do oddziału polskiego na Kubaniu i brał udział we wszystkich walkach tego oddziału z bolszewikami. Został ranny w bitwie pod Ternówką w październiku 1918 roku oraz w dniu 7 lutego 1919 w bitwie pod Tyraspolem. Pod koniec I wojny światowej zaciągnął się do Wojska Polskiego i od września 1918 roku służył jako porucznik w 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Lucjana Żeligowskiego, biorąc udział we wszystkich walkach tej dywizji toczonych na terenie Rosji z bolszewikami, aż do jej powrotu do kraju we wrześniu 1919 roku.
Po powrocie do Polski we wrześniu 1919 roku pełnił szereg funkcji w Dowództwie Okręgu Generalnego „Lublin”. 1 kwietnia 1920 roku awansował do stopnia kapitana piechoty. Następnie pełnił służbę w 28 pułku Strzelców Kaniowskich w Łodzi. Z dniem 15 października 1924 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[1][2]. 12 kwietnia 1927 roku został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 41. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. W tym samym roku został przeniesiony z 8 batalionu granicznego w Stołpcach do 9 baonu granicznego w Klecku. W 1928 roku został przeniesiony z KOP do 2 pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku na stanowisko oficera sztabowego[4]. 12 marca 1929 roku został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Wołkowysk na stanowisko pełniącego obowiązki kierownika referatu I[5]. 28 stycznia 1931 roku został przesunięty na stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień Wołkowysk[6]. Z dniem 30 czerwca 1932 roku został przeniesiony w stan spoczynku[7]. Mjr Władysław Jaskólski cieszył się bardzo dobrą opinią w kręgach wojskowych. Uzyskał również bardzo dobrą ocenę jako oficer i dowódca kadry. Po przejściu w stan spoczynku zamieszkał w Warszawie przy ulicy Żurawiej. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[8].
W przededniu wybuchu II wojny światowej, w ramach mobilizacji powszechnej major Jaskólski stawił się w Twierdzy Brzeskiej. Objął tam dowództwo 9 dywizjonu samochodowego, który w czasie ewakuacji twierdzy wieczorem 16 września 1939 r. wiózł w kierunku Terespola rannych żołnierzy. Samochody te, praktycznie bezbronne, zostały ostrzelane przez wojska niemieckie, w wyniku czego wielu żołnierzy doznało dodatkowych ran, a kilkudziesięciu poległo. Zostali oni pochowani przez mieszkańców Terespola na leżącym obok szosy cmentarzu prawosławnym.
Major Władysław Jaskólski, który wymknął się z zasadzki niemieckiej w okolicach cmentarza prawosławnego, zginął kilometr dalej na szosie kodeńskiej i jako jedyny z poległych został pochowany na cmentarzu katolickim w Terespolu.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922[9])
- Krzyż Niepodległości (9 października 1933)[10]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[9]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje
- Odznaka pamiątkowa Korpusu Ochrony Pogranicza
- Krzyż Wojenny (Francja)[9]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”) (1925)[9]
Przypisy
edytuj- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925 roku, s. 396.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 124, 180.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 119.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 379.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 28.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 221.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 842.
- ↑ a b c d Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 124.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Justyna Sowa, Obrońca Twierdzy Brzeskiej. Władysław Jaskólski (1886–1939), Miejski Ośrodek Kultury, Goniec Terespolski, s. 51–52, nr 83 (1/2014).