Władimir Kotielnikow

radziecki fizyk

Władimir Aleksandrowicz Kotielnikow (ros. Владимир Александрович Котельников, ur. 24 sierpnia?/6 września 1908 w Kazaniu, zm. 11 lutego 2005 w Moskwie) – radziecki fizyk radiowy, elektronik, dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1969 i 1978).

Władimir Kotielnikow
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 września 1908
Kazań

Data i miejsce śmierci

11 lutego 2005
Moskwa

doktor nauk technicznych
Specjalność: radiotechnika, radioastronomia
Alma Mater

Moskiewski Instytut Energetyczny

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej Nagroda Leninowska Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order „Znak Honoru”

Życiorys

edytuj

Studiował w Moskiewskiej Wyższej Szkole Technicznej im. Baumana i w Moskiewskim Instytucie Energetycznym, który ukończył w 1930, pracował w Naukowo-Badawczym Instytucie Łączności Armii Czerwonej, 1931-1938 był asystentem i docentem Moskiewskiego Uniwersytetu Energetycznego. W latach 1938–1941 kierował katedrą Moskiewskiego Uniwersytetu Energetycznego, był również inżynierem i głównym inżynierem w Instytucie ds. Radia i kierownikiem laboratorium w Centralnym Instytucie Łączności Ludowego Komisariatu Poczt i Telegrafów, 1941–1943 kierował laboratorium Państwowego Związkowego Instytutu Przemysłowo-Eksperymentalnego nr 56 w Ufie, a 1943–1944 szefem Wydziału Łączności Rządowej NKWD ZSRR. W latach 1944–1980 był profesorem, kierownikiem katedry i dziekanem Wydziału Radiotechnicznego Moskiewskiego Instytutu Energetycznego, 1953–1954 zastępcą dyrektora, 1954–1987 dyrektorem, a 1987–2005 dyrektorem honorowym Instytutu Radiotechniki i Elektroniki Akademii Nauk ZSRR/Rosyjskiej Akademii Nauk. W 1939 zbudował unikalną wielokanałową aparaturę telefoniczno-telegraficzną, zainstalowaną na trasie Moskwa-Chabarowsk, w 1947 utworzył „sektor prac specjalnych dla prowadzenia badań naukowych w celu stworzenia broni rakietowej”, w 1953 został akademikiem Akademii Nauk ZSRR. W 1960 podjął pracę w dziedzinie radioastronomii, prowadząc eksperymenty dotyczące radiolokacji planet – Wenus (1961–1964), Merkurego (1962), Marsa (1963) i Jowisza (1963). Jego badania umożliwiły rozpoczęcie przez ZSRR programu Wenera i wysłanie sond Wenera 15 i Wenera 16. W latach 1971–1980 był deputowanym, a 1973–1980 przewodniczącym Rady Najwyższej RFSRR, 1979–1989 sprawował mandat deputowanego do Rady Najwyższej ZSRR.

W 1974 r. został członkiem zagranicznym PAN[1].

Został pochowany na Cmentarzu Kuncewskim.

Osiągnięcia

edytuj

Jego wczesne prace dotyczyły teoretycznych ograniczeń transmisji danych przez różne media, takie jak komunikacja bezprzewodowa („eter”) i przewodowa, w kontekście wczesnej teorii informacji i przetwarzania sygnałów. Ważne w tej pracy jest uwzględnienie próbkowania sygnałów[2]. Wprowadza pojęcie przepustowości, które odnosi się do maksymalnej szybkości, z jaką informacja może być przesyłana przez kanał komunikacyjny bez błędów. Praca Kotelnikowa stanowiła podstawę dla rozwoju komunikacji cyfrowej, omawiając wpływ szumów na przepustowość transmisji oraz porównując efektywność różnych mediów transmisyjnych[3].

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Kotielnikov, Vladimir A., [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-20].
  2. V.A. Kotel’nikov, On the Transmission Capacity of the “Ether” and Wire in Electrocommunications, [w:] John J. Benedetto, Paulo J.S.G. Ferreira (red.), Modern Sampling Theory. Mathematics and Applications, Boston, MA: Birkhäuser Boston, 2001, s. 27–45, DOI10.1007/978-1-4612-0143-4_2, ISBN 978-1-4612-6632-7 (ang.).
  3. Sampling of Signals and Discrete Mathematical Methods, [w:] Tom J. Moir, Rudiments of Signal Processing and Systems, Springer International Publishing AG, 2022, s. 103–136, DOI10.1007/978-3-030-76947-5_5, ISBN 978-3-030-76947-5 (ang.).

Bibliografia

edytuj