Wąsoliczek
rodzaj ssaka
Wąsoliczek[6] (Pteronotus) – rodzaj ssaków z rodziny straszakowatych (Mormoopidae).
| Pteronotus | |||
| J.E. Gray, 1838[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – wąsoliczek lejkowargi (P. parnellii) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
wąsoliczek | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Pteronotus davyi J.E. Gray, 1838 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujMorfologia
edytujDługość ciała (bez ogona) 40–79 mm, długość ogona 13–31 mm, długość ucha 9–25 mm, długość tylnej stopy 8–16 mm, długość przedramienia 35–67 mm; masa ciała 3–27 g[8][10].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1838 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym przeglądowi rodziny mroczkowatych wraz z opisem nowych rodzajów i gatunków opublikowanego na łamach Magazine of Zoology and Botany[1]. Na gatunek typowy Gray wyznaczył (oznaczenie monotypowe) wąsoliczka płowego (P. davyi).
Etymologia
edytuj- Pteronotus: gr. πτερον pteron ‘skrzydło’; -νωτος -nōtos „-grzbiety”, od νωτον nōton ‘tył, grzbiet’[11].
- Chilonycteris: gr. χειλος kheilos, χειλεος kheileos ‘warga’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Chilonycteris macleayii J.E. Gray, 1839.
- Lobostoma: gr. λοβος lobos ‘płatek’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[13]. Gatunek typowy: Gundlach wymienił dwa gatunki – Lobostoma cinnamomeum Gundlach, 1840 (= Mormoops blainvillei Leach, 1821) i Lobostoma quadridens Gundlach, 1840 – z których typem nomenklatorycznym jest Lobostoma quadridens Gundlach, 1840.
- Phyllodia: gr. φυλλώδης phyllōdes ‘jak liście, bogaty w liście’, od φυλλον phullon ‘liść’ – w aluzji do liściopodobnego nosa[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Phyllodia parnellii J.E. Gray, 1843.
- Dermonotus: gr. δερμα derma, δερματος dermatos ‘skóra’; -νωτος -nōtos ‘-tyły, -grzbiety’, od νωτον nōton ‘tył, grzbiet’[15].
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące gatunki[16][10][7][6]:
- Pteronotus davyi J.E. Gray, 1838 – wąsoliczek płowy
- Pteronotus fulvus (O. Thomas, 1892)
- Pteronotus gymnonotus (J.A. Wagner, 1843) – wąsoliczek nagogrzbiety
- Pteronotus macleayii (J.E. Gray, 1839) – wąsoliczek kubański
- Pteronotus quadridens (Gundlach, 1840) – wąsoliczek okopcony
- Pteronotus personatus (J.A. Wagner, 1843) – wąsoliczek chrabąszczowy
- Pteronotus psilotis (Dobson, 1878)
- Pteronotus parnellii (J.E. Gray, 1843) – wąsoliczek lejkowargi
- Pteronotus pusillus G.M. Allen, 1917
- Pteronotus portoricensis (G.S. Miller, 1902)
- Pteronotus mexicanus (G.S. Miller, 1902)
- Pteronotus mesoamericanus J.D. Smith, 1972
- Pteronotus fuscus (J.A. Allen, 1911)
- Pteronotus paraguanensis Linares & Ojasti, 1974 – wąsoliczek półwyspowy
- Pteronotus rubiginosus (J.A. Wagner, 1843)
- Pteronotus alitonus A.C. Pavan, Bobrowiec & Percequillo, 2018
Opisano również gatunki wymarłe z późnego plejstocenu:
- Pteronotus pristinus Silva Taboada, 1974[17] – wąsoliczek jaskiniowy (Kuba)
- Pteronotus trevorjacksoni Van den Hoek Ostende, Oijen & Donovan, 2018[18] (Jamajka).
Uwagi
edytuj- ↑ Młodszy homonim Lobostoma Berthold, 1827 (Trematoda).
- ↑ Nowa nazwa dla Pteronotus J.E. Gray, 1838 przy założeniu że jest homonimem Pteronotus Rafinesque, 1815 (nomen nudum; Pteropodidae).
Przypisy
edytuj- ↑ a b J.E. Gray. A Revision of the Genera of Bats (Vespertilionidæ), and the Description of some new Genera and Species. „Magazine of Zoology and Botany”. 2, s. 500, 1838. (ang.).
- ↑ J.E. Gray. Descriptions of some Mammalia discovered in Cuba by W.S. MacLeay, Esq. „Annals of Natural History”. 4, s. 4, 1840. (ang.).
- ↑ J.C. Gundlach. Beschreibung von vier auf Cuba gefangenen Fledermäusen. „Archiv für Naturgeschichte”. 6 (1), s. 357, 1840. (niem.).
- ↑ J.E. Gray. Some species of Bats from Jamaica. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 11, s. 50, 1843. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. The bat genus Pteronotus renamed Dermonotus. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 14, s. 177, 1901. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 109. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 158–160. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b A. Pavan: Family Mormoopidae (Ghost-faced Bats, Naked-backed Bats and Mustached Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 438–443. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pteronotus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-28]. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 492–493. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 596.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 181.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 380.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 534.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 222.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-09]. (ang.).
- ↑ G. Silva Taboada. Fossil Chiroptera from cave deposits in central Cuba, with description of two new species (genera Pteronotus and Mormoops) and the first West Indian record of Mormoops megalophylla. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 19 (3), s. 49, 1974. (ang.).
- ↑ L.W. van den Hoek Ostende, D. van Oijen & S.K. Donovan. A new bat record for the late Pleistocene of Jamaica: Pteronotus trevorjacksoni from the Red Hills Road Cave. „Caribbean Journal of Earth Science”. 50, s. 32, 2018. (ang.).
Bibliografia
edytuj- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).