Wikipedia

VIPER

VIPER (akronim od Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) – bezzałogowy łazik księżycowy opracowany przez NASA, który miał zostać wysłany na powierzchnię Księżyca w listopadzie 2024 roku[1], aż do momentu anulowania jego misji w lipcu 2024 roku[2]. Zadaniem łazika miało być poszukiwanie zasobów naturalnych w zacienionych obszarach na południowym biegunie Księżyca oraz mapowanie księżycowego lodu[3][4].

Wizualizacja łazika VIPER podczas pracy na Księżycu

11 czerwca 2020 roku NASA przyznała firmie Astrobotic Technology kwotę 199,5 milionów dolarów na wystrzelenie łazika VIPER na południowy biegun Księżyca. Misja łazika VIPER jest częścią programu NASA o nazwie Commercial Lunar Payload Services[5].

Projekt

edytuj

Łazik ma wysokość całkowitą 2,5 metra oraz długość 1,5 metra. Masa łazika to 430 kg. Zasilany będzie z baterii słonecznych i akumulatora. Maksymalna moc układu to 450 W. Maksymalna prędkość to 0,8 km/h[6].

Łazik VIPER jest częścią programu Lunar Discovery and Exploration Program zarządzanego przez NASA i w swoich założeniach ma wspierać przyszłe załogowe misje programu Artemis. Projektem łazika zarządza Ames Research Center, a niezbędny sprzęt jest projektowany przez Johnson Space Center[7]. Kierownikiem projektu łazika VIPER jest Daniel Andrews[7][8].

 
Proponowane miejsce lądowania łazika VIPER

W lutym 2024 roku do łazika zainstalowano ostatni instrument naukowy, jakim było urządzenie wiertnicze TRIDENT[9]. 28 lutego 2024 roku kierownik projektu łazika VIPER; Dan Andrews, ogłosił, że wszystkie instrumenty naukowe łazika zostały zainstalowane i że został on zbudowany już w ponad 80%.[10]

Łazik VIPER miał wylądować na zachodnim krańcu krateru Nobile na płaskowyżu Mons Mouton w rejonie południowego bieguna Księżyca[11]. Łazik przejedzie kilka kilometrów, zbierając dane na temat różnych rodzajów gleb, na których budowę nie może wpłynąć światło słoneczne. Łazik będzie przemieszczać się w całkowitej ciemności, będąc tylko sporadycznie oświetlonym przez światło słoneczne[12]. Podczas wędrówki łazika w nie oświetlonym miejscu, łazik będzie działać wyłącznie na pokładowym zasilaniu akumulatorowym i nie będzie w stanie go naładować, dopóki nie dotrze do nasłonecznionego miejsca.[3][4][5] Jego całkowity czas działania wyniesie 100 dni ziemskich. Jego planowany czas działania miał wynieść 100 ziemskich dni[13][14].

Podstawy naukowe

edytuj

Dane uzyskane przez sondy Lunar Prospector[15], Lunar Reconnaissance Orbiter, Chandrayaan-1 i Lunar Crater Observation and Sensing Satellite ujawniły, że woda księżycowa jest obecna w postaci lodu w pobliżu biegunów księżycowych, zwłaszcza w stale zacienionych kraterach[16][17]. i jest obecna w postaci minerałów w innych lokalizacjach na dużych szerokościach geograficznych[18].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ NASA Replans CLPS Delivery of VIPER to 2024 to Reduce Risk - NASA [online], 18 lipca 2022 [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  2. ↑ NASA Ends VIPER Project, Continues Moon Exploration - NASA [online] [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  3. ↑ a b Meghan Bartels, Moon VIPER: NASA Wants to Send a Water-Sniffing Rover to the Lunar South Pole in 2022 [online], Space.com, 16 października 2019 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  4. ↑ a b NASA Selects Astrobotic to Fly Water-Hunting Rover to the Moon - NASA [online] [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  5. ↑ a b Commercial Lunar Payload Services - NASA [online] [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  6. ↑ NASA - NSSDCA - Spacecraft - Details [online], nssdc.gsfc.nasa.gov [dostęp 2024-04-14].
  7. ↑ a b Sarah Loff, New VIPER Lunar Rover to Map Water Ice on the Moon [online], NASA, 25 listopada 2019 [dostęp 2024-04-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-30] (ang.).
  8. ↑ NASA's VIPER rover will look for water ice on the Moon [online], Engadget, 26 października 2019 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  9. ↑ TRIDENT Drill Integrated into NASA's VIPER Rover, Completing its Scientific Arsenal [online], Moon Daily [dostęp 2024-04-14].
  10. ↑ Robert Lea: NASA's ice-hunting VIPER moon rover getting ready to slither to the launch pad. Space.com, 2024-03-03. [dostęp 2024-03-04]. (ang.).
  11. ↑ NASA’s Artemis Rover to Land Near Nobile Region of Moon’s South Pole - NASA [online] [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  12. ↑ Grey Hautaluoma, Alana Johnson, New VIPER lunar rover to map water ice on the moon [online], phys.org [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  13. ↑ Devin Coldewey, NASA's VIPER lunar rover will hunt water on the Moon in 2022 [online], TechCrunch, 25 października 2019 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  14. ↑ Meghan Bartels, NASA Will Launch a Lunar VIPER to Hunt Moon Water in 2022 [online], Space.com, 25 października 2019 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  15. ↑ Frequently Asked Questions [online], NASA, 2 października 2001 [dostęp 2024-04-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14] (ang.).
  16. ↑ Solar System Exploration Research Institute (SSERVI) - SSERVI [online], sservi.nasa.gov [dostęp 2024-04-14].
  17. ↑ C.D. Neish i inni, The nature of lunar volatiles as revealed by Mini-RF observations of the LCROSS impact site, „Journal of Geophysical Research”, 116 (E1), 2011, DOI: 10.1029/2010JE003647, ISSN 0148-0227 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  18. ↑ C.M. Pieters i inni, Character and Spatial Distribution of OH/H 2 O on the Surface of the Moon Seen by M 3 on Chandrayaan-1, „Science”, 326 (5952), 2009, s. 568–572, DOI: 10.1126/science.1178658, ISSN 0036-8075 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=VIPER&oldid=74350067”