Uszkor

Uszkor
	Otomys
	F. Cuvier, 1824
	; Przedstawiciel rodzaju – uszkor bagienny (O. irroratus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	uszkory
Rodzaj	uszkor
	Typ nomenklatoryczny
	Euryotis irrorata Brants, 1827
Synonimy
	Euryotis Brants, 1827; Otomis Bonaparte, 1831; Oreomys Heuglin, 1877; Oreinomys Trouessart, 1881; Anchotomys O. Thomas, 1918; Lamotomys O. Thomas, 1918; Myotomys O. Thomas, 1918; Metotomys Broom, 1937; Palaeotomys Broom, 1937; Prototomys Broom, 1948;
Gatunki
	33 gatunki (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	33 gatunki (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Uszkor^[11], uszkornik^[11] (Otomys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[12]^[13]^[14].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 93–217 mm, długość ogona 40–127 mm, długość ucha 14–33 mm, długość tylnej stopy 19–41 mm; masa ciała 45–264 g^[13]^[15].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1824 roku francuski zoolog i paleontolog Frédéric Cuvier w publikacji swojego autorstwa Des dents des mammifères^[1]. W oryginalnym opisie Cuvier nie wymienił żadnego gatunku; na gatunek typowy wyznaczono uszkora bagiennego (O. irroratus).

Etymologia

Otomys (Otomis): gr. ους ous, ωτος ōtos ‘ucho’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[16].
Euryotis: gr. ευρυς eurus ‘szeroki’; -ωτις ōtis ‘-uchy’, od ους ous, ωτος ōtos „ucho”^[17]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Euryotis irrorata Brants, 1827.
Oreomys: gr. ορος oros, ορεος oreos ‘góra’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[18]. Gatunek typowy: Oreomys typus Heuglin, 1877.
Oreinomys: ορεινος oreinos ‘górski, żyjący w górach’, od ορος oros, ορεος oreos ‘góra’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[18].
Anchotomys: gr. αγχι ankhi ‘blisko’; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor)^[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Euryotis anchietae Bocage, 1882.
Lamotomys (oryginalne oznaczenie): gr. λαμος lamos ‘paszcza, żarłoczność’; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor)^[6]. Gatunek typowy: Otomys laminatus O. Thomas & Schwann, 1905.
Myotomys: gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor)^[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Otomys unisulcatus F. Cuvier, 1829.
Metotomys: gr. μετα meta ‘obok, tuż przy’^[19]; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor). Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Otomys turneri Wroughton, 1907 (= Otomys sloggetti O. Thomas, 1902).
Palaeotomys: gr. παλαιος palaios ‘stary, antyczny’^[20]; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor). Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): †Palaeotomys gracilis Broom, 1937.
Prototomys: gr. πρωτος prōtos ‘pierwszy, przed’^[21]; rodzaj Otomys F. Cuvier, 1824 (uszkor). Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): †Otomys campbelli Broom, 1946.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[22]^[15]^[12]^[22]^[11]:

Otomys sloggetti O. Thomas, 1902 – uszkornik skalny
Otomys willani P.J. Taylor, Kearney, Dalton, Chakona, Kelly & Barker, 2019
Otomys karoensis Roberts, 1931 – uszkor przylądkowy
Otomys laminatus O. Thomas & Schwann, 1905 – uszkor południowoafrykański
Otomys unisulcatus F. Cuvier, 1829 – uszkornik zaroślowy
Otomys barbouri B. Lawrence & Loveridge, 1953 – uszkor wrzoścowy
Otomys denti O. Thomas, 1906 – uszkor górski
Otomys lacustris G.M. Allen & Loveridge, 1933 – uszkor tanzański
Otomys anchietae (Bocage, 1882) – uszkor angolski
Otomys auratus Wroughton, 1906
Otomys irroratus (Brants, 1827) – uszkor bagienny
Otomys cuanzensis J. Eric Hill & T.D. Carter, 1937 – uszkor murawowy
Otomys angoniensis Wroughton, 1906 – uszkor sawannowy
Otomys fortior O. Thomas, 1906 – uszkor silny
Otomys helleri Frick, 1914 – uszkor skryty
Otomys typus (Heuglin, 1877) – uszkor właściwy
Otomys burtoni O. Thomas, 1918 – uszkor stokowy
Otomys occidentalis Dieterlen & van der Straeten, 1992 – uszkor paprociowy
Otomys sungae L. von Bohmann, 1934 – uszkor sekretny
Otomys jacksoni O. Thomas, 1891 – uszkor elgoński
Otomys orestes O. Thomas, 1900 – uszkor afroalpejski
Otomys thomasi Osgood, 1910 – uszkor krzepki
Otomys uzungwensis B. Lawrence & Loveridge, 1953 – uszkor mokradłowy
Otomys tropicalis O. Thomas, 1902 – uszkor tropikalny
Otomys dollmani E. Heller, 1912 – uszkor młakowy
Otomys dartmouthi O. Thomas, 1906 – uszkor łąkowy
Otomys zinki Bohmann, 1943 – uszkor krępy
Otomys simiensis P.J. Taylor, Lavrenchenko, Carleton, E. Verheyen, N.C. Bennett, Oosthuizen & Maree, 2011 – uszkor simeński
Otomys cheesmani P.J. Taylor, Lavrenchenko, Carleton, E. Verheyen, N.C. Bennett, Oosthuizen & Maree, 2011 – uszkor ryftowy
Otomys yaldeni P.J. Taylor, Lavrenchenko, Carleton, E. Verheyen, N.C. Bennett, Oosthuizen & Maree, 2011 – uszkor etiopski

Opisano również gatunki wymarłe^[23]:

Otomys campbelli (Broom, 1946)^[10] (Południowa Afryka)
Otomys gracilis (Broom, 1937^[9] (Południowa Afryka; plejstocen)
Otomys petteri Denys, 1989^[24] (Tanzania; plejstocen)

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Otomys F. Cuvier, 1824.
↑ Niepotrzebna nazwa zastępcza dla Oreomys Heuglin, 1877 ponieważ Trouessart błędnie uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Orenomys Aymard, 1855 (Hystricidae).

Przypisy

↑ ^a ^b F. Cuvier: Des dents des mammifères: considérées comme caractères zoologiques. Strasbourg, Paris: F.G. Levrault, 1824, s. 255. (fr.).
↑ A. Brants: Het geslacht der muizen door Linnaeus opgesteld: volgens de tegenswoordige toestand der wetenschap in familien, geslachten en soorten verdeeld. Berlyn: Akademische boekdrukkery, 1827, s. 93. (niderl.).
↑ Ch.-L. Bonaparte: Saggio di una distribuzione metodica degli animali vertebrati. Roma: Antonio Boulzaler, 1831, s. 1–144. (wł.).
↑ T. von Heuglin: Reise in Nordost-Afrika. Schilderungen aus dem Gebiete der Beni Amer und Habab nebst zoologischen Skizzen und einem Führer für Jagdreisende. Cz. 2. Braunschweig: G. Westermann, 1877, s. 76. (niem.).
↑ É.L. Trouessart. Synopsis systematicus et geographicus Mammalium tam viventium quam fossilium. „Bulletin de la Société d’Études scientifiques d’Angers”. 10, s. 111, 1880. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d Thomas 1918 ↓, s. 208.
↑ ^a ^b Thomas 1918 ↓, s. 206.
↑ Broom 1937 ↓, s. 765.
↑ ^a ^b Broom 1937 ↓, s. 761.
↑ ^a ^b R. Broom. Some South African pliocene and pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 35, 1948. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 283–284. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 512–514. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 741–747. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Otomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 328–330. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 488.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 280.
↑ ^a ^b Palmer 1904 ↓, s. 479.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 154.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 181.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 209.
↑ ^a ^b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Otomys Cuvier, 1824, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-12] (ang.).
↑ Ch. Denys. Phylogenetic affinities of the oldest East African Otomys (Rodentia, Mammalia) from Olduvai Bed I (Pleistocene, Tanzania). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie. Monatshefte”. 12, s. 708, 1989. (ang.).

Bibliografia

O. Thomas. A revised classification of the Otomyinæ, with descriptions of new genera and species. „The Annals and Magazine of Natural History”. 2. Ninth series, s. 203–211, 1918. (ang.).
R. Broom. On some new pleistocene mammals fromlimestone caves of the Transvaal. „South African journal of science”. 33 (3), s. 750–768, 1937. (ang.).
T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[3] Niepoprawna późniejsza pisownia Otomys F. Cuvier, 1824.

[6] Niepotrzebna nazwa zastępcza dla Oreomys Heuglin, 1877 ponieważ Trouessart błędnie uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Orenomys Aymard, 1855 (Hystricidae).

[Cuvier-1] F. Cuvier: Des dents des mammifères: considérées comme caractères zoologiques. Strasbourg, Paris: F.G. Levrault, 1824, s. 255. (fr.).

[Brants-2] A. Brants: Het geslacht der muizen door Linnaeus opgesteld: volgens de tegenswoordige toestand der wetenschap in familien, geslachten en soorten verdeeld. Berlyn: Akademische boekdrukkery, 1827, s. 93. (niderl.).

[bon-4] Ch.-L. Bonaparte: Saggio di una distribuzione metodica degli animali vertebrati. Roma: Antonio Boulzaler, 1831, s. 1–144. (wł.).

[Heuglin-5] T. von Heuglin: Reise in Nordost-Afrika. Schilderungen aus dem Gebiete der Beni Amer und Habab nebst zoologischen Skizzen und einem Führer für Jagdreisende. Cz. 2. Braunschweig: G. Westermann, 1877, s. 76. (niem.).

[Trouessart-7] É.L. Trouessart. Synopsis systematicus et geographicus Mammalium tam viventium quam fossilium. „Bulletin de la Société d’Études scientifiques d’Angers”. 10, s. 111, 1880. (fr.).

[CITEREFThomas1918[https://www.biodiversitylibrary.org/page/22103091_208]-8] Thomas 1918 ↓, s. 208.

[CITEREFThomas1918[https://www.biodiversitylibrary.org/page/22103089_206]-9] Thomas 1918 ↓, s. 206.

[CITEREFBroom1937765-10] Broom 1937 ↓, s. 765.

[CITEREFBroom1937761-11] Broom 1937 ↓, s. 761.

[Broom-12] R. Broom. Some South African pliocene and pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 35, 1948. (ang.).

[Cichocki&inni-13] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 283–284. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-14] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 512–514. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-15] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 741–747. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-16] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Otomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].

[amw-17] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 328–330. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655644_488]-18] Palmer 1904 ↓, s. 488.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655436_280]-19] Palmer 1904 ↓, s. 280.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655635_479]-20] Palmer 1904 ↓, s. 479.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=194_154]-21] Jaeger 1959 ↓, s. 154.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=221_181]-22] Jaeger 1959 ↓, s. 181.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=249_209]-23] Jaeger 1959 ↓, s. 209.

[mdd-24] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).

[zij-25] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Otomys Cuvier, 1824, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-12] (ang.).

[den-26] Ch. Denys. Phylogenetic affinities of the oldest East African Otomys (Rodentia, Mammalia) from Olduvai Bed I (Pleistocene, Tanzania). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie. Monatshefte”. 12, s. 708, 1989. (ang.).

[11]

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[b]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]