Ust'-Wym

Ust'-Wym
Państwo	Rosja
Republika	Komi
Rejon	ust-wymski
Populacja (2009); • liczba ludności	; 934
Nr kierunkowy	+7 82134
Kod pocztowy	169110
Tablice rejestracyjne	11, 111
	Położenie na mapie Komi Ust'-Wym
	Położenie na mapie Rosji Ust'-Wym
	62°13′32″N 50°23′24″E/62,225556 50,390000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ust'-Wym (Ust'-Wym’, Ust'-Wymi, Ust-Wym, ros. Усть-Вымь, komi Емдін) – wieś (ros. село, trb. sieło) w Republice Komi w rejonie ust-wymskim, ośrodek ust-wymskiego osadnictwa wiejskiego (Усть-Вымское сельское поселение – odpowiednik sielsowietu).

Geografia

Miejscowość położona na prawym brzegu rzeki Wym (Вымь), przy ujściu Wyma do Wyczegdy, 25 km na wschód od Ajkino (Айкино) – stolicy rejonu, 72 km na północny zachód od Syktywkaru, a 38 km na południowy wschód od centrum Mikunia. Naprzeciwko wsi, po drugiej (południowej) stronie Wyma znajduje się stacja kolejowa Ust'-Wym na linii kolejowej Mikuń-Syktywkar^[1].

Historia

Miejscowość założona w ośrodku kultu pogańskiego miejscowego ludu Komi, do którego w 1380 r. z misją chrystianizacyjną przybył mnich prawosławny Stefan. Stefan ściął świętą brzozę, a następnie w tym miejscu zbudował pierwszą świątynię chrześcijańską. W 1383 r. został biskupem nowo utworzonej diecezji permskiej.

Ust'-Wym znany wówczas pod nazwą „Stary Perm” stał się centrum religijnym, politycznym i gospodarczym regionu, zwanego Permem Wyczegodzkim (Пермь Вычегодская) lub Permem Małym (Пермь Вычегодская) w odróżnieniu od Permu Wielkiego, zamieszkanego przez Komi-Permiaków.

Od 1384 r. istniały tu dwie cerkwie, monaster i twierdza.

W XIV i XV w. Stary Perm był jedną z najważniejszych baz wypadowych Moskwy na północny wschód. W XVI w. miasto podupadło, a siedziba diecezji została w 1564 r. przeniesiona do Wołogdy.

W latach 1922–1928 miejscowość była centrum ujezdu w Komi-Zyriańskim Obwodzie Autonomicznym i Komijskiej Autonomicznej SRR, w latach 1929-1943 – centrum rejonu ust-wymskiego.

W należącym do Gułagu zespole łagrów w Ust'-Wymie po agresji ZSRR na Polskę NKWD więziło wielu obywateli polskich, w tym m.in. Mariana Czuchnowskiego^[2] i Stanisława Swianiewicza^[3].

Przypisy

↑ Расписание поездов по станции Усть-Вымь.
↑ Zofia Rząca i Jan Stępień w rozmowie radiowej o Marianie Czuchnowskim. pisarze.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-02)]..
↑ Wojciech Łysek: Intelektualny włóczęga. Biografia Stanisława Swianiewicza. Warszawa: Instytut Pileckiego, 2023, s. 110. ISBN 978-83-67326-28-5.

Linki zewnętrzne

Ust'-Wym’ (Усть-Вымь) na Wikimapii

[1] Расписание поездов по станции Усть-Вымь.

[2] Zofia Rząca i Jan Stępień w rozmowie radiowej o Marianie Czuchnowskim. pisarze.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-02)]..

[3] Wojciech Łysek: Intelektualny włóczęga. Biografia Stanisława Swianiewicza. Warszawa: Instytut Pileckiego, 2023, s. 110. ISBN 978-83-67326-28-5.

[1]

[2]

[3]