Urząd pracy

Urząd pracy – instytucja zajmująca się badaniem i analizowaniem rynku pracy, udzielaniem informacji osobom bezrobotnym oraz zajmująca się pośrednictwem zawodowym dla osób poszukujących pracy.

Powiatowy Urząd Pracy w Krasnymstawie

Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu

Urzędy pracy w Polsce

Urzędy pracy w Polsce są organami administracji samorządowej i działają na szczeblu wojewódzkim i powiatowym.

Białystok

Gdańsk

Katowice

Kraków

Kielce

Łódź

Lublin

Olsztyn

Opole

Poznań

Rzeszów

Szczecin

Toruń

Warszawa

Wałbrzych

Zielona Góra

Wojewódzkie Urzędy Pracy w Polsce

Podstawy prawne funkcjonowania urzędów pracy:

• ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2024 r. poz. 475),
• ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1634),
• ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 528),
• ustawa z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. z 1998 r. nr 133, poz. 872, z późn. zm.),
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 30 grudnia 1998 r. w sprawie dostosowania organizacji i obszaru działania wojewódzkich i rejonowych urzędów pracy do organizacji administracji publicznej (Dz.U. z 1998 r. nr 166, poz. 1247).
• oraz odpowiednio wewnętrzne regulaminy organizacyjne i statuty.

Struktura organizacyjna

W Polsce funkcjonują powiatowe (340) i wojewódzkie (16) urzędy pracy. Wojewódzkie i Powiatowe Urzędy Pracy nie są powiązane ze sobą pod względem podległości i realizują odmienny zakres zadań. Pracuje w nich około 22 tys. urzędników i kosztuje to podatnika rocznie około 4 mld zł.

Rejestracja osoby bezrobotnej w urzędzie pracy

Rejestracja osoby bezrobotnej w Powiatowym Urzędzie Pracy wiąże się z dostępem danej osoby do szeregu świadczeń. Należą do nich:

• ubezpieczenie zdrowotne (ew. również dla małżonka),
• zasiłek dla bezrobotnych (zatrudnienie przynajmniej rok przez ostatnie 18 miesięcy, w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia),
• wsparcie finansowe (dodatek aktywizacyjny, dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej),
• ułatwienia w podjęciu pracy (szkolenia, konsultacje, pośrednictwo, doradztwo).

Osoba rejestrująca się w Powiatowym Urzędzie Pracy musi spełnić następujące warunki:

• ukończony 18. rok życia,
• brak zarejestrowanej działalności gospodarczej,
• nie jest w posiadaniu samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej o powierzchni przekraczającej 2 ha,
• nie posiada przychodów podlegających opodatkowaniu z działalności rolnej,
• nie jest aresztowana lub nie odbywa kary pozbawienia wolności (wyjątkiem jest odbywanie kary poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego),
• nie otrzymuje następujących świadczeń socjalnych:
  • emerytura,
  • renta socjalna,
  • renta szkoleniowa,
  • renta z tytułu niemożności podjęcia pracy,
  • zasiłek chorobowy,
  • zasiłek macierzyński,
  • zasiłek przedemerytalny,
  • świadczenie przedemerytalne,
  • świadczenie rehabilitacyjne.

Postulaty likwidacji

Roczne koszty utrzymania urzędów pracy w Polsce to około 4 miliardy złotych; efektywność aktywizacji zawodowej bezrobotnych wynosi od 0,7 procent do 3,8 procent. Od wielu lat pojawiają się pomysły, by zmienić funkcjonowanie urzędów pracy (np. by nie była wymagana rejestracja jako osoba bezrobotna w celu uzyskania prawa do ubezpieczenia zdrowotnego) lub całkowicie je zlikwidować (chcieli tego np. Jan Filip Libicki, Stanisław Tyszka).

Linki zewnętrzne

• Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia – będący kanałem komunikacji Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z jednostkami Publicznych Służb Zatrudnienia oraz Centralną Bazą Ofert Pracy w sposób ciągły zasilaną komunikatami z systemów informatycznych Powiatowych Urzędów Pracy.