Ultimate w Polsce – historia i współczesność gry zespołowej ultimate w Polsce.

W Polsce zarejestrowanych jest obecnie 78 klubów ultimate[1]. Powoływane są reprezentacje narodowe (juniorskie i seniorskie) w kategoriach mixed, open i women. Polska zajmuje 24. miejsce na 59 krajów w rankingu WFDF[2].

Historia

edytuj

Początki polskiego ultimate sięgają 1996 roku, kiedy Goeffrey Schwartz, wykładowca z Wydziału Anglistyki UAM w Poznaniu, zaczął organizować pierwsze treningi dla swoich studentów. W 1997 roku, z inicjatywy Schwartza, w Poznaniu powstała pierwsza drużyna Ultimate Frisbee w Polsce (Dancing Goats), która wzięła udział w międzynarodowym turnieju w Bratysławie[3].

Prawdziwy rozwój ultimate w Polsce przypadł na początek na XXI wieku. Od 2005 roku kolejne drużyny zaczęły powstawać w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu czy Trójmieście. W 2009 roku została powołana pierwsza reprezentacja Polski juniorów[4], a w 2011 roku pierwsza reprezentacja Polski seniorów[5]. W 2011 roku Polskie Stowarzyszenie Graczy Ultimate stało się pełnoprawnym członkiem WFDF (World Flying Disc Federation)[6]. W 2015 roku warszawska drużyna Grandmaster Flash zdobyła tytuł Klubowych Mistrzów Europy[7]. W 2017 roku zostaną rozegrane World Games we Wrocławiu, gdzie Ultimate Frisbee będzie stanowić jedną z dyscyplin[8].

Polskie Stowarzyszenie Graczy Ultimate

edytuj

Organizacją odpowiedzialną za organizację i rozwój ultimate w Polsce jest Polskie Stowarzyszenie Graczy Ultimate. Stowarzyszenie jest pełnoprawnym członkiem WFDF[6]. Zajmuje się promocją sportu, odpowiada za reprezentacje narodowe oraz koordynuje rozgrywki o mistrzostwa Polski.

Rozgrywki o Mistrzostwa Polski

edytuj

Mistrzostwa Polski Mixed

edytuj

Pierwsze Otwarte Mistrzostwa Polski odbyły się w 2009 roku na boiskach warszawskiego AWF. Formuła zawodów dopuszczała udział zagranicznych drużyn. Turniej wygrała drużyna z Czech – Disc Tractor, a drużyna Grandmaster Flash uplasowała się na drugiej pozycji[9]. Oficjalne turnieje o tytuł Mistrza Polski odbywają się od 2010 roku. Również od 2010 roku funkcjonuje portal scores.frisbee.pl[10] zbierający wyniki i statystyki meczów. Od 2013 roku w turnieju mistrzowskim brało udział 16 najlepszych drużyn w Polsce wyłanianych w kwalifikacjach regionalnych. W 2019 po raz pierwszy zorganizowano rozgrywki II dywizji, jednocześnie ograniczono I dywizję do 12 drużyn.

rok miejsce 1. 2. 3. SOTG
2010 Sosnowiec Furious Goats Poznań Grandmaster Flash Warszawa Spirit on Lemon Sosnowiec Grandmaster Flash Warszawa
2011 Warszawa Furious Goats Poznań Grandmaster Flash Warszawa Spirit on Lemon Sosnowiec Grandmaster Flash Warszawa, Spirit on Lemon Sosnowiec
2012 Wrocław Spirit on Lemon, Sosnowiec Furious Goats, Poznań Grandmaster Flash Warszawa BC Kosmodysk Warszawa
2013 Opalenica Grandmaster Flash Warszawa Spirit on Lemon, Sosnowiec Furious Goats, Poznań BC Kosmodysk Warszawa
2014 Łódź Grandmaster Flash Warszawa muJAHedni dysku Warszawa Spirit on Lemon, Sosnowiec BC Kosmodysk Warszawa
2015 Kamieniec Wrocławski Grandmaster Flash Warszawa Flow AZS AWF Wrocław muJAHedni dysku Warszawa BC Kosmodysk Warszawa, Zawierucha Warszawa, RJP Warszawa
2016 Poznań Grandmaster Flash Warszawa KWR Knury Kamieniec Wrocławski Flow AZS AWF Wrocław Brave Beavers Dopiewo
2017 Wrocław Grandmaster Flash Warszawa KWR Knury Kamieniec Wrocławski muJAHedni dysku Warszawa Flow AZS AWF Wrocław
2018 Opalenica Flow AZS AWF Wrocław KWR Knury Kamieniec Wrocławski muJAHedni dysku Warszawa muJAHedni dysku Warszawa
2019 Opalenica Flow AZS AWF Wrocław muJAHedini dysku Warszawa Grandmaster Flash Warszawa Flow AZS AWF Wrocław, muJAHedini Dysku Warszawa
2020

Rozgrywki w 2020 roku zostały odwołane z uwagi na pandemię COVID-19.

Mistrzostwa Polski Open / Women

edytuj

Mistrzostwa Polski w kategorii open i women organizowane są od 2013 roku.

rok miejsce open women
1. 2. 3. SOTG 1. 2. 3. SOTG
2013 Kraśnik Mojra Warszawa Uprising Girls Stay Home Frisbnik Rybnik Troubles Warszawa 4hands Warszawa Tłuste Dyski Tłuste Dyski
2014 Świecie Mojra Warszawa Uprising Girls Stay Home Astro Disco Bydgoszcz Troubles Warszawa Whatever 4hands Warszawa Troubles Warszawa
2015 Kraków Girls Stay Home Mojra Warszawa Uprising Pulsar Warszawa Troubles Warszawa Whatever Donuts Warszawa Troubles Warszawa
2016 Bydgoszcz Mojra Warszawa Girls Stay Home Perun Discover Warszawa, Perun, Fryderyk Open Warszawa Troubles Warszawa Whatever Flowers Wrocław Flowers Wrocław
2017 Czechowice – Dziedzice Girls Stay Home Mojra Warszawa Uprising Discover Warszawa Troubles Warszawa Flowers Wrocław Flowers Wrocław
2018[11] Miętne Girls Stay Home Mojra Warszawa Uprising Discover Warszawa Troubles Warszawa Flowers Wrocław Lost’n’Found Flowers Wrocław
2019 Łódź The Bridge Wrocław Uprising Mojra Warszawa The Bridge Wrocław Troubles Warszawa Flowers Wrocław Lost’n’Found Flowers Wrocław
2020

Rozgrywki w 2020 roku zostały odwołane z uwagi na pandemię COVID-19.

Halowe Mistrzostwa Polski

edytuj

Od 2011 w Polsce organizowane są również Halowe Mistrzostwa Polski. Wyniki turniejów dostępne są na portalu scores.frisbee.pl[10].

Reprezentacja Polski

edytuj

Seniorzy

edytuj
Rok Turniej mixed open women
2011 European Ultimate Championship, Maribor[12] 7/15
2015 European Ultimate Championships, Kopenhaga[13] 11/18 17/17 15/19
2016 World Ultimate and Guts Championships, Londyn[14] 9-12/30 21-24/31
2017 World Games, Wrocław 6/6
2019 European Ultimate Championships, Gyor 9/19[15] 18/20[16] 13/15[17]
2023 European Ultimate Championships, Limerick 7/17[18] 13/13[19]

Juniorzy

edytuj
Rok Turniej kategoria wiekowa mixed open women
2009 European Youth Ultimate Championships, Wiedeń[4] U19 16/16
2010 World Under 23 Ultimate Championships, Florencja[5] U23 4/8
2011 European Youth Ultimate Championships, Wrocław U19 11/13 8/9
2014 World Junior Ultimate Championships, Lecco[20] U19 13-14/24 ?
2015 World Under 23 Ultimate Championships, London[21] U23 18/20
2015 European Youth Ultimate Championships, Frankfurt[22] U20 14/16
2016 World Junior Ultimate Championships, Wrocław[23] U20 15/29 16/20
2019 World Under 24 Ultimate Championships, Heidelberg[24] U24 8/21

Plażowe Ultimate

edytuj
Rok Turniej mixed open women mixed masters
2011 World Championships of Beach Ultimate, Lignano[25] 7/22
2013 European Championships of Beach Ultimate, Callafel[26] 8/18 10/16 12/16
2017 World Championships of Beach Ultimate, Royan[27] 28/32 20/23
2019 European Championships of Beach Ultimate, Praia da Rocha 9/18 4/13 9/12

Klubowe Mistrzostwa Europy i Świata

edytuj

European Ultimate Club Series

edytuj

W 2013 roku po raz pierwszy w historii polskie drużyny Uprising (w kategorii open) oraz Spirit on Lemon (w kategorii mixed) uzyskały awans w kwalifikacjach regionalnych i wystąpiły w finałach Klubowych Mistrzostw Europy (European Ultimate Club Finals). W 2014 roku w finałach europejskich rozgrywek wzięły udział 2 polskie drużyny mieszane Grandmaster Flash Warszawa oraz Flow AZS AWF Wrocław. Grandmaster Flash uległ w finale francuskiemu Sun 13:14, zajmując drugie miejsce, natomiast drużyna Flow AZS AWF Wrocław uplasowała się na czwartym miejscu. W 2015 historyczny awans w kategorii kobiecej uzyskała drużyna Whatever, natomiast Grandmaster Flash poprawił wynik sprzed roku i zdobył tytuł Mistrza Europy w kategorii mieszanej. W 2016 roku awans na klubowe mistrzostwa Europy uzyskały 2 drużyny kobiece: Troubles oraz ponownie Whatever. Drużyna Troubles zajęła czwarte miejsce[28][29]. W 2017 roku awans na mistrzostwa uzyskała ponownie drużyna Troubles w kategorii kobiecej oraz drużyna Girls Stay Home w kategorii open.

World Ultimate Club Championships

edytuj

Po raz pierwszy polska drużyna, Grandmaster Flash Warszawa, wystąpiła na Klubowych Mistrzostwach Świata w 2010 roku w Pradze. Zajęła 32. miejsce na 40 drużyn w kategorii mieszanej[30].

W 2014 roku na Klubowych Mistrzostwach Świata WUCC 2014 w Lecco wystąpiły 2 drużyny z Polski: Grandmaster Flash Warszawa w kategorii mieszanej (26. miejsce[31]) oraz Mojra Warszawa w kategorii open (48. miejsce[32]).

Polskie ligi i turnieje

edytuj

Warszawska Liga Ultimate

edytuj

Rozgrywki o tytuł Mistrza Warszawy (sezon letni) i Halowego Mistrza Warszawy (WLU* – sezon zimowy) organizowane od 2009 roku. Początkowo rozgrywki organizowane w kategorii mixed lub easy-mixed. W sezonie 2012/13 w rozgrywkach halowych dołączono kategorie open i women. W 2016 roku w zimowej edycji ligi WLU* wzięło udział 9 drużyn damskich, 14 drużyn open oraz 16 drużyn mieszanych[33]. Od 2011 roku wszystkie wyniki są rejestrowane na scores.frisbee.pl[10].

Poligon – Śląska Liga Ultimate

edytuj

Poligon jest ligą ultimate powstałą w 2016 roku i przeznaczoną dla drużyn mieszanych z południa Polski i północy Czech i Słowacji.

NPUL – Północna Liga Ultimate (North Poland Ultimate League)

edytuj

NPUL jest regularną ligą Ultimate w regionie północnym kraju. Pod tym szyldem odbywały się nieregularne rozgrywki od 2009 roku, natomiast zimą od 2016 odbywają się już regularne kolejki z podziałem na sezon letni (trawiasty) i zimowy (halowy).

Sandslash

edytuj

Sandslash jest najstarszym i największym plażowym turniejem w Polsce. Organizowany jest przez drużynę Grandmaster Flash od 2008 roku. Oficjalna strona turnieju – sandslash.pl[34].

Józbee

edytuj

Józbee jest najstarszym turniejem halowym w Polsce. Pierwsza edycja odbyła się w 2006 roku. Początkowo turniej rozgrywany był w kategorii mixed, ale od 2011 roku rozgrywki rozgrywane są w kategoriach open i women[35].

Dragon Cup

edytuj

Turniej w formule „hat”, gdzie zawodnicy zgłaszają się indywidualnie i grają w losowo tworzonych drużynach na potrzeby zawodów. Mają 36 godzin[36] na poznanie siebie oraz swoich umiejętności, przygotowanie taktyki i zgranie się, żeby zwyciężyć w meczach z innymi zespołami, stworzonymi w podobny sposób[37]. To też tradycyjnie ostatni turniej sezonu outdoorowego, w którym bardziej niż rywalizacja sportowa, liczy się miła atmosfera na boisku i poza nim.

Przypisy

edytuj
  1. PSGU Scores – Wszystkie drużyny [online], scores.frisbee.pl [dostęp 2022-01-13] (pol.).
  2. Administrator, WFDF World Ultimate Country Ranking [online], www.wfdf.org [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  3. Poczatki polskiego frisbee cześć 1 – Ultimate Frisbee w Polsce [online], www.frisbee.pl [dostęp 2017-03-06] (pol.).
  4. a b Results for EFDF European Youth Ultimate Championships – Ultimate Central, „Ultimate Central” [dostęp 2017-05-06].
  5. a b Administrator, 2010 World Under 23 Ultimate Championships (WU23) [online], www.wfdf.org [dostęp 2017-03-21] (ang.).
  6. a b WFDF Official Communications & News: WFDF accepts Poland, Hungary and Slovenia as full members, [w:] WFDF Newsletter * 2011/05 [pdf], 23 maja 2011, s. 3.
  7. Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2017-03-06].
  8. Latające dyski – dyscyplina The World Games 2017 | The World Games 2017 we Wrocławiu [online], theworldgames2017.com [dostęp 2017-03-06] (pol.).
  9. Mistrzostwa Polski 2012 tuż, tuż. – Ultimate Frisbee w Polsce [online], www.frisbee.pl [dostęp 2017-03-06] (pol.).
  10. a b c scores.frisbee.pl.
  11. Mistrzostwa Polski Ultimate Frisbee 2018 [online], UltiZone [dostęp 2019-02-02] (pol.).
  12. Results for European Ultimate Championships – Ultimate Central, „Ultimate Central” [dostęp 2017-03-21].
  13. Standings – European Ultimate Championships 2015 – European Ultimate Championship 2015 [online], European Ultimate Championship 2015 [dostęp 2017-03-21].
  14. Ultiorganizer – Teams [online], scores.wugc2016.com [dostęp 2017-03-21] (ang.).
  15. Standings – EUC2019 [online], 2019 European Ultimate Championships [dostęp 2019-07-08].
  16. Standings – EUC2019 [online], 2019 European Ultimate Championships [dostęp 2019-07-08].
  17. Standings – EUC2019 [online], 2019 European Ultimate Championships [dostęp 2019-07-08].
  18. Standings Mixed, Bracket 1-8 [online], euc-schedule.ultimatefederation.eu [dostęp 2023-07-21].
  19. Standings Women, Bracket 9-13 [online], euc-schedule.ultimatefederation.eu [dostęp 2023-07-21].
  20. Administrator, 2014 WFDF World Junior Ultimate Championships (WJUC) [online], www.wfdf.org [dostęp 2017-03-21] (ang.).
  21. 2015 WFDF World U23 Ultimate Championships 2015 [online], 2015 WFDF World U23 Ultimate Championships [dostęp 2017-03-21].
  22. Standings – EYUC 2015 – European Youth Ultimate Championships 2015 [online], European Youth Ultimate Championships 2015 [dostęp 2017-03-21].
  23. Ultimate Scores – Schedule WJUC 2016 [online], wjuc2016.ultimate-scores.com [dostęp 2017-03-21] (ang.).
  24. Results – WU24HEIDELBERG [online] [dostęp 2020-09-28] (niem.).
  25. WCBU 2011 – Live scoring – Home [online], www.wcbu2011.org [dostęp 2017-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-30] (ang.).
  26. ECBU 2013 [online], live.ecbu2013.org [dostęp 2017-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-11] (ang.).
  27. Final Standings [online], #WCBU2017 live [dostęp 2017-12-23] (ang.).
  28. European Ultimate Federation [online], www.ultimatefederation.eu [dostęp 2017-03-06].
  29. EUCF – ulti.info [online], ulti.info [dostęp 2017-03-06] (ang.).
  30. Administrator, 2010 World Ultimate Club Championships (WUCC) [online], www.wfdf.org [dostęp 2017-03-21] (ang.).
  31. Results for WUCC 2014 Mixed – ulti.info [online], ulti.info [dostęp 2017-03-06] (ang.).
  32. Results for WUCC 2014 Open – ulti.info [online], ulti.info [dostęp 2017-03-06] (ang.).
  33. PSGU Scores – Klasyfikacja końcowa WLU* 2016/17 [online], scores.frisbee.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  34. sandslash.pl.
  35. Józbee 2016 – 10 lat minęło – Ultimate Frisbee w Polsce [online], www.frisbee.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  36. Ultimate Field Locator – Ultimate Frisbee Pickup Games & Tournaments: Hat Tournament Rules [online] [dostęp 2022-08-22] (ang.).
  37. Informator turniejowy, [w:] Dragon Cup 2021 – Ultimate Hat Torunament [pdf], www.dragoncup.pl, s. 3 [dostęp 2021-12-27] (pol. • ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj