Ułamek masowy

sposób wyrażenia stężenia substancji w mieszaninie

Ułamek masowy, udział masowy (daw. ułamek wagowy[1], udział wagowy[2]) – jeden ze sposobów wyrażenia stężenia substancji w mieszaninie, zdefiniowany jako stosunek masy danego składnika do masy całej mieszaniny (wyrażonych w tej samej jednostce)[3]:

gdzie: wA – ułamek masowy składnika A; mA – masa składnika A; m – masa całej mieszaniny (suma mas wszystkich składników mieszaniny).

Ułamek masowy jest więc wielkością niemianowaną, natomiast suma ułamków masowych wszystkich składników danej mieszaniny jest równa jedności. Można powiedzieć, że ułamek masowy określa liczbę jednostek masy (np. gramów) substancji w jednostce masy (1 gramie) mieszaniny[1]. Ułamek masowy wyrażony w procentach nazywany jest stężeniem procentowym masowym (lub stężeniem procentowym, gdy wiadomo, że nie chodzi o stosunek objętości), którego jednak nie należy mylić ze stężeniem masowym, będącym stosunkiem masy składnika do objętości mieszaniny.

Przypisy

edytuj
  1. a b Henryk Całus: Podstawy obliczeń chemicznych. Wyd. 6. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 69.
  2. Stężenie roztworu, [w:] Encyklopedia techniki. Chemia, Władysław Gajewski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1966, s. 674, OCLC 864218327.
  3. mass fraction, w, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.M03722, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).