Turzyca stopowata

Turzyca stopowata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca stopowata
	Nazwa systematyczna
	Carex pediformis C.A.Mey.; Mém. Acad. Imp. Sci. St.-Pétersbourg Divers Savans 1: 219 (1831)
Synonimy
	Bitteria pediformis (C.A.Mey.) Fedde & J.Schust.; Carex digitata f. pediformis (C.A.Mey.) Kindb.;
	Bitteria pediformis (C.A.Mey.) Fedde & J.Schust.; Carex digitata f. pediformis (C.A.Mey.) Kindb.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca stopowata (Carex pediformis C.A.Mey.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Obszar występowania obejmuje środkowo-wschodnią Europę i rozległe obszary Azji położone w strefie umiarkowanej^[3]. W Polsce występuje w Ojcowskim Parku Narodowym, w Dolinie Będkowskiej oraz w Zapustach w Górach Świętokrzyskich^[4].

Morfologia

Kwiatostan

Pokrój: Roślina trwała, wysokości 30–40 cm, gęstodarniowa.
Łodyga: Wzniesiona, gładka.
Liście: Sinozielone, o szerokości 2 mm i długości ok. połowy łodygi, sztywne.
Kwiaty: Trzy kłosy. Górny kłos tylko z kwiatami męskimi, pozostałe z żeńskimi. Przysadki szydlaste, brunatne z zielonym grzbietem. Pęcherzyki krótsze od plew, 3 mm długości, na trzoneczku. Słupek o trzech znamionach.
Owoce: Orzeszek.

Bylina, hemikryptofit. Występuje na murawach kserotermicznych z rzędu Festucetalia valesiacae. Kwitnie w maju.

Gatunek zróżnicowany na cztery odmiany^[3]:

Carex pediformis var. macroura (Meinsh.) Kük. – występuje od europejskiej części Rosji na zachodzie po Chiny na wschodzie oraz w Czechach
Carex pediformis var. pediformis – rośnie od wschodniej Europy po Rosyjski Daleki Wschód
Carex pediformis var. pedunculata Maxim. – występuje na dalekim wschodzie Rosji i w Korei
Carex pediformis var. setifolia Kük. – rośnie w Chinach

Gatunek umieszczony w Polskiej czerwonej księdze roślin z kategorią CR (krytycznie zagrożony)^[5]. Umieszczony także na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) z kategorią E (wymierający – krytycznie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[6].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-19] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Carex pediformis C.A.Mey., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-29] .
↑ Bąba W., Biderman A. W. Turzyca stopowata. s. 513-514. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.